Επιφυλακτικοί για αυτή την πρακτική οι τυνήσιοι εμπειρογνώμονες
Ο Τυνήσιος αγρότης σιταριού Hasan Chetoui αναζητά έμπνευση από το βαθύ παρελθόν, καθώς προσπαθεί να προσαρμοστεί στην ξηρασία που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, σπέρνοντας παλιές ποικιλίες σιταριού που ελπίζει ότι θα παράγουν σοδειά καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.
Όπως αναφέρει σε τηλεγράφημά του το πρακτορείο Ρόιτερς, ο Chetoui δεν πιστεύει ότι το πείραμά του με τους εναλλακτικούς τύπους σιταριού είναι πιθανό να λειτουργήσει παντού, αλλά πιστεύει ότι μπορεί να τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει μετά από χρόνια λιγοστών βροχών και καύσωνες που κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της σοδειάς του πέρυσι.
"Αποκτούμε έναν παλιό τυνησιακό τύπο σιταριού, που καλλιεργείται στο χωράφι, ικανό να παράγει πολλές φορές τη σεζόν, παρέχοντάς μας στρατηγικές λύσεις", δήλωσε.
Το αγρόκτημα του Chetoui βρίσκεται στην περιοχή Borj Al-Amri της βόρειας Τυνησίας, μια περιοχή που αποτελούσε το καλάθι του ψωμιού για τους πολιτισμούς της Μεσογείου που εκτείνονταν μέχρι την αρχαία Ρώμη και την Καρχηδόνα, αν και η Τυνησία είναι σήμερα καθαρός εισαγωγέας σιταριού.
Η πολυετής ξηρασία που πλήττει μεγάλο μέρος της Βόρειας Αφρικής έχει αδειάσει τις τυνησιακές δεξαμενές και έχει αποξηράνει τις καλλιέργειες, ενώ μια σειρά από καυτά καλοκαίρια έχουν κάψει κάποιες από αυτές που έχουν απομείνει.
Ο Chetoui ελπίζει ότι, αποφεύγοντας την εξάρτηση από μια μόνο θερινή συγκομιδή, μπορεί να είναι σε θέση να παράγει τουλάχιστον λίγο σιτάρι ακόμη και σε κακές χρονιές. Ο ίδιος και οι αξιωματούχοι της αγροτικής ένωσης δήλωσαν ότι και άλλοι αγρότες έχουν καταφύγει στους παραδοσιακούς σπόρους, αλλά είχαν μόνο ανεπίσημες αναφορές για την εμπειρία τους.
Οι γεωργικοί εμπειρογνώμονες στην Τυνησία είναι επιφυλακτικοί ότι οι παλιές ποικιλίες σιταριού θα καταφέρουν να προστατεύσουν τους αγρότες από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και επισημαίνουν ότι τα σύγχρονα σιτηρά παράγουν πολύ υψηλότερες αποδόσεις.
Ωστόσο, λένε επίσης ότι οι παλαιότερες ποικιλίες μπορεί να λειτουργούν καλύτερα σε ορισμένες περιοχές ή υπό συγκεκριμένες συνθήκες και ότι τα πειράματα του Chetoui αξίζει να ληφθούν υπόψη.
"Δεν μπορούμε να καθορίσουμε αν θα πετύχουν ή θα αποτύχουν, επειδή δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε την αποτελεσματικότητα μέχρι να εφαρμοστούν σε μεγάλη κλίμακα", δήλωσε ο Mohamed Rajaibia από την Τυνησιακή Γεωργική Ένωση.
Ο Chetoui άρχισε να εργάζεται σε αγροκτήματα σε ηλικία 12 ετών. Τώρα, 64 ετών, εξακολουθεί να αναζητά σπόρους για παλιές ποικιλίες σιτηρών, όπως καλαμπόκι και κριθάρι, καθώς και σιτάρι, για χρήση στα χωράφια του.
Εδώ και χρόνια σπέρνει σοδειές με σπόρους που, όπως λέει, χρησιμοποιούνταν στην οικογένειά του για γενιές και του παραδόθηκαν από τον πατέρα του.
Έχει επίσης χρησιμοποιήσει κάποιες παλιές ποικιλίες από την Τυνησιακή τράπεζα γονιδίων σπόρων, όπως είπε, και έχει συλλέξει σπόρους από άλλους αγρότες που δήλωσαν ότι ήταν οικογενειακή κληρονομιά, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που δεν είναι καταχωρημένοι στην τράπεζα γονιδίων.
"Πρέπει να βασιστούμε στους αυθεντικούς τυνησιακούς σπόρους μας, διότι, μέσω της εμπειρίας και της γνώσης, αυτοί οι σπόροι κατέχουν τη λύση και μπορούν να συμβάλουν σε πολλές στρατηγικές λύσεις για την αντιμετώπιση των επισιτιστικών κρίσεων", είπε.
Δεν διαφωνούν όλοι οι εμπειρογνώμονες με αυτή την άποψη.
"Οι αυθεντικοί σπόροι έχουν τις ρίζες τους στη φύση, έχουν τις ρίζες τους στην ποιότητα του εδάφους και τις ρίζες τους ανάλογα με την τοποθεσία και έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται", δήλωσε ο Hussein al-Rhaili, ειδικός σε θέματα γεωργικής πολιτικής στην Τυνησία.