Σημεία Ομιλίας Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη, στo Συνέδριο για την Περιφερειακή και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα του ΕΒΕΑ.
«Να συνεργαστούμε όλοι μαζί για να δημιουργήσουμε ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο μοντέλο της ελληνικής γεωργίας»
Τους στόχους και τις προτεραιότητες που περιλαμβάνει το μοντέλο της Βιώσιμης Γεωργίας για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014 - 2020, μέσα από το τρίπτυχο της Ποιότητας, της Βιωσιμότητας και της Αειφορίας, παρουσίασε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης στο Συνέδριο για την Περιφερειακή και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα που διοργάνωσε χθες, Τετάρτη 19 Μαρτίου, στην Αθήνα, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΕΒΕΑ) και το Ελληνικό Ινστιτούτο Επιχειρηματικότητας και Αειφόρου Ανάπτυξης, υπό την αιγίδα του ΥπΑΑΤ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος.
Την έναρξη της εκδήλωσης πραγματοποίησε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ κ. Κ. Μίχαλος, ενώ εκτός από τον κ. Τσαυτάρη, συμμετείχαν στον διάλογο ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Β. Κεγκέρογλου, ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, κ. Γ. Σγουρός, εκπρόσωποι των Περιφερειών, της τοπικής αυτοδιοίκησης, παραγωγικών φορέων κ.ά.
Κατά την έναρξη της ομιλίας του ο κ. Τσαυτάρης επεσήμανε την αναγκαιότητα συνεργασίας και συμπράξεων της Κεντρικής Κυβέρνησης, των Περιφερειών, των Δήμων, των Επιμελητηρίων και όλων των εμπλεκόμενων Φορέων για την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της χώρας, ειδικά των Περιφερειών και της Υπαίθρου, επισημαίνοντας: «Ο πρωτογενής τομέας αποδεικνύει καθημερινά ότι μπορεί να αποτελέσει, όπως και στο παρελθόν και πάλι «πυλώνα» ανάπτυξης του τόπου. Η «μαγική» λέξη στην επόμενη προγραμματική περίοδο είναι το «μαζί». Να συμπράξουμε, να συνεργαστούμε όλοι μαζί για να δημιουργήσουμε ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο μοντέλο της ελληνικής γεωργίας. Το Υπουργείο συνομιλεί με τις Περιφέρειες και την Τοπική Αυτοδιοίκηση και με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να συμπράξουμε και να ολοκληρώσουμε το Εθνικό Σχέδιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της Υπαίθρου που θα υλοποιηθεί μέσα από την αποτελεσματική αξιοποίηση των 20 δις € της νέας ΚΑΠ που εξασφαλίσαμε ύστερα από μεγάλη προσπάθεια».
Αποκέντρωση του νέου ΠΑΑ και των αρμοδιοτήτων για τη διαχείριση των φυσικών πόρων
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναφέρθηκε στη σημασία που έχει στην επιτυχία αυτής της προσπάθειας η συνεισφορά της Αυτοδιοίκησης 1ου και 2ου βαθμού, καθώς και η αποκέντρωση των δράσεων του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ).
Αναφερόμενος διεξοδικά στην ορθή διαχείριση των φυσικών πόρων και ιδιαίτερα του νερού, για παράδειγμα τόνισε τα εξής: «Μέσα από τη νέα ΚΑΠ η χώρα μας θα εκσυγχρονίσει τα αρδευτικά δίκτυα, πράγμα το οποίο δεν επέτρεπε η παλαιότερη ΚΑΠ και φυσικά θα συνεχίσει να μελετά και να κατασκευάζει νέα αρδευτικά δίκτυα όπως και νέα φράγματα και λιμνοδεξαμενές για τη διαχείριση των επιφανειακών νερών. Εσείς οι εκπρόσωποι της Περιφέρειας γνωρίζετε καλύτερα ποια είναι τα παλιά δίκτυα και ποια πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Η Περιφέρεια ξέρει πολύ καλύτερα για τα επιφανειακά νερά, τους χείμαρρους και τους ποταμούς, όπως που μπορούν να κατασκευαστούν φράγματα και λιμνοδεξαμενές, όπως και ποια αρδευτικά δίκτυα θα μελετηθούν και θα κατασκευασθούν. Δεν μπορεί να τα ξέρουμε εμείς καλύτερα στην Αθήνα. Αυτές οι δράσεις μπορούν να εκχωρηθούν στις Περιφέρειες για να μας βοηθήσουν στην υλοποίησή τους».
Επίσης, τόνισε ότι όλα τα έργα που θα εκχωρηθούν στις Περιφέρειες, δηλαδή με την υιοθέτηση της συγκεκριμένης δράσης για τη διαχείριση του νερού και την συμφωνία για τους άξονές της, οι Περιφέρειες γνωρίζοντας τον Προϋπολογισμό τους θα προκηρύξουν τους άξονες, θα κάνουν τους διαγωνισμούς και αναθέσεις, θα παρακολουθούν και επιβλέπουν το έργο, το οποίο όπως προβλέπει το Ειδικό Γεωργικό Ταμείο για την Αγροτική Ανάπτυξη θα πρέπει να ελέγχεται και πληρώνεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς, όπως είπε, ο Υπουργός «αυτή είναι η μόνη Κεντρική Αρχή Πληρωμών που αναγνωρίζει η ΕΕ για το Γεωργικό Ταμείο για να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες».
Στο προτεινόμενο προϋπολογισμό του Ειδικού Γεωργικού Ταμείου για την Ανάπτυξη και για τη Δράση αυτή προβλέπονται σημαντικά κονδύλια. Δηλαδή το 30% περίπου του προγράμματος, όπως και άλλες δράσεις θα εκχωρηθούν στις Περιφέρειες.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Τσαυτάρης στην ενσωμάτωση της Έρευνας, της Καινοτομίας και της Γνώσης στον πρωτογενή τομέα, καθώς και της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης, επισημαίνοντας: «Επιδιώκουμε αύξηση της κατανομής των πόρων για την έρευνα, την καινοτομία, την εκπαίδευση την κατάρτιση και τις συμβουλές, πεδίο που στην προηγούμενη περίοδο αγνοήθηκε παντελώς, ως προς τον Γεωργικό Τομέα τόσο από την Κεντρική Διοίκηση όσο και από τις Περιφέρειες. Πιστεύω ότι αυτό ήταν μεγάλο λάθος όλων. Γιατί αν μιλάμε για μια Γεωργία Βιώσιμη Περιβαλλοντικά αλλά και Οικονομικά, μια γεωργία δηλαδή οικονομικά ανταγωνιστική, η ενσωμάτωση της γνώσης και της καινοτομίας αποτελεί κυρίαρχη προϋπόθεση. Η σύμπραξη με τις Περιφέρειες αλλά και τα επιμελητήρια για τη διάχυση της έρευνας, της καινοτομίας και της τεχνολογίας μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη υλοποίηση τέτοιων σχεδιασμών».
Παράλληλα ο κ. Τσαυτάρης πρόσθεσε: «Στη νέα περίοδο, αμφότερα τα Προγράμματα του ΕΤΠΑ (δηλαδή του Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, όσο και του Ανθρώπινου Δυναμικού) βάζουν την «έξυπνη» ανάπτυξη, την έξυπνη εξειδίκευση των Περιφερειών ως πρωταρχικό στόχο και προβλέπει σημαντικά κονδύλια για την έρευνα, την τεχνολογία, τη γνώση, την εκπαίδευση για το σκοπό αυτό από τα συγκεκριμένα Ταμεία. Να λοιπόν μια ακόμη ευκαιρία συνέργειας των Περιφερειών και του ΥπΑΑΤ για την επίτευξη του στόχου της έξυπνης ανάπτυξης και στον γεωργικό τομέα με την ευρύτερη του έννοια. Αξιοποιώντας πόρους τόσο από το ΕΤΠΑ όσο και από το ΕΚΤ σε συνδυασμό με πόρους και από το Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης να κάνουμε την έξυπνη εξειδίκευση και στην Γεωργία, την Κτηνοτροφία, την Μελισσοκομία, την Αλιεία, τις Ιχθυοκαλλιέργειες κ.α. Οι συνέργειες μεταξύ των διαφόρων Ταμείων είναι μεγάλη. Επιπρόσθετες δυνατότητες υποστήριξης του πρωτογενούς τομέα και από τα άλλα Ταμεία, κάτι που κακώς δεν έγινε στο στο παρελθόν, αφήνοντας ουσιαστικά τη γεωργική έρευνα και τεχνολογία να σβήνει σιγά – σιγά».
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έκανε επιπλέον λόγο για την ανάγκη της δικτύωσης της καινοτομίας των επιχειρήσεων (clusters) και προσαρμογής της παραγωγής στις ανάγκες του καταναλωτή, διευκρινίζοντας ότι αποτελεί ευκαιρία για την ανάπτυξη της χώρας να στραφεί σε εξειδικευμένες ποικιλίες, οι οποίες να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες ανάγκες της υγείας συγκεκριμένων ομάδων των καταναλωτών.
Ολοκληρωμένη Στρατηγική Ανάπτυξης για τη Βιώσιμη Γεωργία
Στη συνέχεια ο κ. Τσαυτάρης ανέπτυξε τις τρεις βασικές προτεραιότητες για τη νέα προγραμματική περίοδο και επικεντρώνονται, όπως είπε, στην Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα, στην Ανταγωνιστικότητα και στην Κοινωνική Βιωσιμότητα, με βασικό άξονα την Αειφορία, επισημαίνοντας: «Καλούμαστε να σχεδιάσουμε, να προγραμματίσουμε και να υλοποιήσουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών της χώρας, που εκτός των άλλων να είναι και κοινωνικά βιώσιμη. Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε ένα μοντέλο Βιώσιμης Γεωργίας, η οποία επιβάλλεται: Πρώτον, να είναι Βιώσιμη Περιβαλλοντικά, δηλαδή να είναι αειφόρα πραγματοποιώντας ορθή διαχείριση και απόδοση των πόρων, του εδάφους, του νερού, της ενέργειας, της βιοποικιλότητας, των βοσκοτόπων, της άγριας χλωρίδας και πανίδας, και των θαλασσών. Δεύτερον, να είναι Βιώσιμη Οικονομικά, όπως κάθε επιχειρηματίας, έτσι και ο γεωργός θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμος και ανταγωνιστικός, ώστε η εκμετάλλευσή του να επιβιώνει αξιοπρεπώς στην ύπαιθρο. Τρίτον, να είναι Βιώσιμη Κοινωνικά, γιατί όσο καλός και πετυχημένος μπορεί να είναι ένας αγρότης στην εκμετάλλευσή του, στα προϊόντα του και την οικογένεια του, δεν θα είναι κοινωνικά βιώσιμος μόνος του σε ένα νησί ή σε μια κορφή του βουνού ή σε ένα χωριό που δεν έχει πρόσβαση σε βασικές υποδομές».
Στρατηγική επιλογή η ποιότητα και η ενίσχυση της εξωστρέφειας
Ο κ. Τσαυτάρης επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι ο αγροτικός τομέας καλείται να κερδίσει το «στοίχημα» της ποιότητας, «πατώντας», όπως είπε, ταυτόχρονα στη γνώση και την καινοτομία για να καταστεί ανταγωνιστικός και οικονομικά βιώσιμος. Μια προσπάθεια που όπως δήλωσε θα ενισχυθεί περαιτέρω και κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο. «Κάναμε σημαία την ποιότητα των προϊόντων μας και πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο τόπος μας δεν έχει καμία πιθανότητα να παίξει σε μια γεωργία χαμηλού κόστους. Η στροφή στην ποιότητα αποτέλεσε στρατηγική μας επιλογή. Αυτός είναι ο δικός μας δρόμος που πρέπει να υποστηρίξουμε και αυτόν θα στηρίξουμε στο υπόλοιπο της ΚΑΠ, τώρα που τελειώνει η προηγούμενη περίοδος αλλά και στη νέα προγραμματική περίοδο που τώρα αρχίζει» είπε ο Υπουργός.
Πρόσθεσε δε ότι σημαντική παράμετρος για την ανάδειξη της ποιότητας των αγροτικών μας προϊόντων, αλλά και την εξωστρέφεια του αγροδιατροφικού τομέα, είναι οι δράσεις προώθησης των ελληνικών προϊόντων στις μεγάλες διεθνείς αγορές, λέγοντας: «στη νέα ΚΑΠ θα έχουμε ακόμα περισσότερα εργαλεία για την προώθηση και την εξωστρέφεια, εργαλεία που θέλουμε να αξιοποιήσουμε σε συνεργασία με επιμελητήρια και λοιπούς παραγωγικούς φορείς που γνωρίζουν ένεκα της ενασχόλησής τους τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε αγοράς».