Αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο γίνεται ο συμψηφισμός της παραγόμενης και της καταναλισκόμενης ενέργειας, στα φωτοβολταϊκά που εγκαθιστούν τα νοικοκυριά, θα φέρει η ολοκλήρωση του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη». Το χρονικό ορόσημο για την εφαρμογή των αλλαγών είναι η 30η Ιουνίου, όταν και εκπνέει η διορία υποβολής προσφορών για ένταξη στο πρόγραμμα.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως όσα νοικοκυριά έχουν έως τότε δρομολογήσει την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού, θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν το υφιστάμενο καθεστώς ενεργειακού συμψηφισμού, δηλαδή το net-metering. Από τη συγκεκριμένη ημερομηνία και εφεξής, τα νέα οικιακά φωτοβολταϊκά για τα οποία θα υποβάλλονται όροι σύνδεσης θα εντάσσονται στο καινούριο καθεστώς συμψηφισμού (net-billing), το οποίο θεσπίσθηκε στη χώρα μας τον Μάρτιο του 2023.
Όπως σημειώνουν στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο Insider.gr, το net-metering πρόκειται να αποσυρθεί πλήρως, για όλες τις κατηγορίες καταναλωτών στις οποίες αυτή τη στιγμή επιτρέπεται. Ωστόσο, στην περίπτωση που υπάρχουν προγράμματα τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη, η απόσυρση θα γίνει με την ολοκλήρωση των αντίστοιχων δράσεων. Κάτι που ισχύει στην περίπτωση των οικιακών συστημάτων, για την επιδότηση των οποίων τα νοικοκυριά μπορούν έως το τέλος Ιουνίου να υποβάλουν αίτηση στο «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη».
Ενστάσεις της Κομισιόν
Αυτή τη στιγμή, το net-metering επιτρέπεται για οικιακά συστήματα ισχύος έως 10,4 kW (όσο και η μέγιστη ισχύς των επιλέξιμων φωτοβολταϊκών του προγράμματος). Επίσης, το ίδιο επρόκειτο να ισχύσει (όταν θα εκδιδόταν η εφαρμοστική Υπουργική Απόφαση του νόμου 5037/2023) για τα φωτοβολταϊκά επιχειρήσεων με ισχύ έως 100 kW. Παράλληλα, δυνατότητα αξιοποίησης του net-metering (αλλά και του virtual net-metering) έχουν οι αγρότες, για συστήματα έως 100 kW. Σε όλες τις περιπτώσεις, ήδη δρομολογείτο η λύση του net-billing (δηλαδή του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού).
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το ΥΠΕΝ έχει γίνει αποδέκτης ενστάσεων της Κομισιόν για τη συνέχιση εφαρμογής του net-metering, γεγονός το οποίο ώθησε το υπουργείο να δρομολογήσει την κατάργηση του συγκεκριμένου μοντέλου αυτοπαραγωγής, με καθολική εφαρμογή πλέον του net-billing. Μάλιστα, σχετική αναφορά έκανε πρόσφατα στη Βουλή, απαντώντας σε ερώτηση, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Θοδωρής Σκυλακάκης.
«Το net-metering, το οποίο επιβαρύνει τους υπόλοιπους καταναλωτές, με βάση και τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις έχει τελειώσει για καινούργια έργα. Συνεπώς οτιδήποτε θα γίνει από εδώ και πέρα θα είναι με net billing», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Επιβάρυνση όλων των καταναλωτών
Οι αντιρρήσεις των Βρυξελλών, που συμμερίζεται το ΥΠΕΝ, εδράζονται στο γεγονός ότι στο net-metering ο ιδιοκτήτης του φωτοβολταϊκού συμψηφίζει την ενέργεια που εγχέει το φωτοβολταϊκό στο δίκτυο όταν αυτός απουσιάζει (π.χ. το μεσημέρι), με την ενέργεια που καταναλώνει άλλες ώρες της ημέρας (π.χ. το βράδυ). Ωστόσο, το πρόβλημα σε αυτόν τον συμψηφισμό ενέργειας είναι το γεγονός ότι οι κιλοβατώρες έχουν διαφορετική τιμή στην αγορά, σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα του 24ωρου.
Έτσι, τις μεσημεριανές ώρες (όταν όλα τα φωτοβολταϊκά βρίσκονται στο μέγιστο παραγωγής), οι χονδρεμπορικές τιμές κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, ενώ το βράδυ είναι αισθητά μεγαλύτερες. Κάτι που σημαίνει πως ο πάροχος ενός καταναλωτή με σύστημα net-metering, αποκομίζει μικρά έσοδα από τις ηλιακές κιλοβατώρες, ενώ αντίθετα χρειάζεται να εξασφαλίζει ακριβότερη ηλεκτρική ενέργεια, για να καλύπτει τις ανάγκες σε ρεύμα του πελάτη του.
Αυτό μεταφράζεται σε οικονομική «τρύπα» για τους προμηθευτές ρεύματος, την οποία μετακυλίουν σε όλους τους πελάτες τους. Πέρα όμως από την επιβάρυνση όλων των καταναλωτών, ένα ακόμη επιχείρημα των Βρυξελλών είναι πως δεν δίνεται κίνητρο για ταυτοχρονισμό – δηλαδή για όσο το δυνατόν περισσότερη κατανάλωση των «ηλιακών» κιλοβατώρων, την ώρα που αυτές παράγονται. Επομένως, με αυτό τον τρόπο οξύνονται μία σειρά προβλήματα στο ηλεκτρικό σύστημα, όπως συμφορήσεις και περικοπές «πράσινης» παραγωγής.
Αντίθετα, στο net-billing η πλεονάζουσα παραγωγή δεν συμψηφίζεται με μεταγενέστερη κατανάλωση, αλλά πωλείται στο σύστημα. Επομένως, σε αυτή την περίπτωση γίνεται συμψηφισμός της αξίας της εγχεόμενης ενέργειας, με την τρέχουσα αξία των κιλοβατώρων που καταναλώνει σε άλλες ώρες ο ιδιοκτήτης του φωτοβολταϊκού.
Επιχειρήσεις & αγρότες
Αξίζει να σημειωθεί πως η απόφαση του ΥΠΕΝ, για σταδιακή απόσυρση του net-metering μόνο στις περιπτώσεις που ήδη «τρέχουν» προγράμματα, δεν «αγγίζει» το «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι», καθώς αυτό δεν έχει ακόμη προκηρυχθεί. Επομένως, τα αγροτικά φωτοβολταϊκά, που θα επιδοτηθούν μέσω της εν λόγω δράσης, εκτιμάται πως θα λειτουργούν με το καθεστώς του net-billing.
Υπενθυμίζεται ότι η δράση αποτελεί ανάταξη του «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», αξιοποιώντας το κονδύλι των 30 εκατ. που προβλεπόταν για αγροτικά συστήματα, για ένα αυτόνομο πρόγραμμα. Το πλαφόν ισχύος θα καθοριστεί στα 50 kW, με την επιδότηση να ξεκινά από το 40%.
Με την ίδια λογική, καθώς το νέο καθεστώς αυτοπαραγωγής για τις επιχειρήσεις δεν έχει ακόμη «ενεργοποιηθεί», η πρεμιέρα του αναμένεται να γίνει με την πλήρη απάλειψη της δυνατότητας για αυτοπαραγωγή με το καθεστώς net-metering. Κάτι που σημαίνει ότι αν μία επιχείρηση θελήσει να γίνει prosumer, τότε ανεξάρτητα από την ισχύ του φωτοβολταϊκού που θα εγκαταστήσει, αυτό θα λειτουργεί με net-billing.
Καμία επίπτωση σε «Απόλλων» - «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις»
Από την άλλη πλευρά, η απόσυρση του net-metering δεν επηρεάζει το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις», που πρόκειται να προκηρυχθεί άμεσα, καθώς σε αυτό έτσι κι αλλιώς προβλεπόταν άλλος τρόπος λειτουργίας των ηλιακών συστημάτων. Υπενθυμίζεται ότι τα επιδοτούμενα φωτοβολταϊκά θα είναι zero feed-in, δηλαδή δεν θα έχουν τη δυνατότητα έγχυσης ενέργειας στο δίκτυο.
Το ίδιο ισχύει και για το πρόγραμμα «Απόλλων», το οποίο προορίζεται να αποτελέσει το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού στη χώρα, με σκοπό τη μείωση του κόστους των δικαιούχων του Κοινωνικού Τιμολογίου Α, των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, των ΔΕΥΑ και των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, εξαρχής η πρόβλεψη ήταν η κατανάλωση των ωφελούμενων να συμψηφίζεται με παραγωγή ΑΠΕ μέσω εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing).
Πηγή: Insider.gr