Η Γαλλία δοκιμάζει ένα άρωμα που απωθεί τα παράσιτα ως εναλλακτική λύση στα νεονικοτινοειδή που απαγορεύονται από την ΕΕ, εντομοκτόνα επιβλαβή για τις μέλισσες και άλλους επικονιαστές, καθώς οι καλλιεργητές παλεύουν με την έλλειψη εναλλακτικών λύσεων στα χημικά φυτοφάρμακα.
Η κυβέρνηση ενέκρινε τον Απρίλιο ένα προϊόν βιοελέγχου - λύσεις καταπολέμησης παρασίτων που προέρχονται από φυσικές πηγές - το οποίο βασίζεται σε αρωματικά μόρια γνωστά ως καϊρομόνες, επιτρέποντας τη χρήση του σε 500 εκτάρια αγρών ζαχαρότευτλων μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Ενώ οι μέθοδοι αυτές κερδίζουν έδαφος στην ΕΕ, το μπλοκ δεν διαθέτει κοινό ορισμό για τον βιολογικό έλεγχο.
Η τελευταία προσπάθεια παροχής νομικού ορισμού περιλαμβάνεται στην πρόταση κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων (SUR), ένα αμφιλεγόμενο κείμενο που καταψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέρυσι και αποσύρθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο.
Η κρατική στήριξη για το προϊόν βιοελέγχου, το οποίο αναπτύχθηκε από την νεοφυή εταιρεία Agriodor με έδρα τη Ρεν, αποτελεί μέρος ενός εθνικού σχεδίου κατά της ασθένειας του κιτρινίσματος των τεύτλων, η οποία κατέστρεψε τη συγκομιδή ζαχαρότευτλων της Γαλλίας το 2020.
Εν μέσω αυξημένου κινδύνου παρασίτων μετά από έναν ήπιο χειμώνα, η κυβέρνηση εντείνει τις προσπάθειες για την προστασία των καλλιεργειών από τις αφίδες που μεταφέρουν τον ιό που προκαλεί το κιτρίνισμα.
«Οι καϊρομόνες είναι αρωματικά μόρια που έχουν απωθητική δράση στις αφίδες και μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα προσβολής, καθυστερώντας έτσι την ανάγκη για επεμβάσεις με εντομοκτόνα», εξήγησε το γαλλικό υπουργείο Γεωργίας σε δελτίο Τύπου.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Agriodor, Alain Thibault, δήλωσε στο Euractiv ότι το προϊόν θα μπορούσε να προσφέρει στους αγρότες μια εναλλακτική λύση για τα νεονικοτινοειδή που σκοτώνουν τις μέλισσες, τα οποία έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ από το 2018.
Οι δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ελβετία για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του στη βιολογική γεωργία.
Παρά το γεγονός ότι δεν έχει ακόμη έγκριση από την ΕΕ, ο Thibault στοχεύει να λάβει νέα έκτακτη άδεια κυκλοφορίας για το 2025, επικαλούμενος την έλλειψη εναλλακτικών λύσεων για τους Γάλλους καλλιεργητές τεύτλων για την προστασία των καλλιεργειών τους από τις αφίδες.
Οι αγρότες χρησιμοποιούσαν προηγουμένως εντομοκτόνα από την οικογένεια των νεονικοτινοειδών κατά της απειλής αυτής. Η ακεταμιπρίδη είναι το μόνο που εξακολουθεί να επιτρέπεται, αλλά η Γαλλία, σε αντίθεση με άλλες χώρες της ΕΕ, απαγόρευσε τα προϊόντα που περιέχουν όλους τους τύπους νεονικοτινοειδών.
Μεταξύ του 2020 και του 2023, η Γαλλία χορήγησε παρεκκλίσεις που επιτρέπουν τη χρήση νεονικοτινοειδών στα ζαχαρότευτλα, αναζητώντας παράλληλα εναλλακτικές λύσεις για την καταπολέμηση των παρασίτων.
Ωστόσο, τον Ιανουάριο του 2023, η κυβέρνηση έπαυσε αυτές τις εξαιρέσεις μετά από απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ κατά της χρήσης των εξαιρέσεων έκτακτης ανάγκης για την εκ νέου έγκριση ουσιών που απαγορεύονται ρητά στο μπλοκ των 27 μελών.
Μεγάλοι χρόνοι έγκρισης
Ενώ η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της ΕΕ υπενθύμισε ότι, κατ' αρχήν, η νομοθεσία της ΕΕ δίνει προτεραιότητα στις μη χημικές μεθόδους καταπολέμησης παρασίτων, όπου αυτό είναι δυνατόν, οι εναλλακτικές λύσεις βιοελέγχου αντιμετωπίζουν μια μακρά και επαχθή διαδικασία έγκρισης.
Ο Thibault δήλωσε ότι η λύση της Agriodor θα χρειαστεί επτά έως δέκα χρόνια για να λάβει έγκριση κυκλοφορίας στην ΕΕ, καθώς πρέπει να ακολουθήσει την ίδια ρυθμιστική πορεία με τα χημικά φυτοφάρμακα. Τόνισε ότι ο ισχύων κανονισμός επιβαρύνει την καινοτομία στον τομέα της βιοελέγχου.
Μέχρι τότε, η Agriodor θα πρέπει να βασίζεται σε «επείγουσες» εγκρίσεις διάρκειας έως 120 ημερών που χορηγούνται από μεμονωμένα κράτη μέλη.
Αντίθετα, οι ανταγωνιστές της γεωργίας - οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και ο Καναδάς - εγκρίνουν νέα βιολογικά προϊόντα μέσα σε ένα έως τρία χρόνια, σύμφωνα με πηγές του κλάδου.
Ο Thibault σημείωσε ότι το ίδιο μόριο που χρησιμοποιείται για το απωθητικό των αφίδων βρίσκεται σε προϊόντα όπως τα αντηλιακά και οι τσίχλες, καθώς έχει εγκριθεί για τρόφιμα και καλλυντικά αλλά όχι για γεωργική χρήση.
Ανανεωμένες εκκλήσεις
Οι αγροτικές ομάδες προσχώρησαν πρόσφατα στις εκκλήσεις με τους κατασκευαστές βιοελέγχου και ζήτησαν από την Επιτροπή να επισπεύσει τις λύσεις βιοελέγχου.
Στις 25 Απριλίου, ο βιομηχανικός όμιλος βιοελέγχου IBMA και τα αγροτικά λόμπι της ΕΕ COPA και COGECA κάλεσαν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen να «επιταχύνει επειγόντως τις διαδικασίες» για τη διάθεση των προϊόντων βιοελέγχου στην αγορά.
Κάλεσαν επίσης την Επιτροπή να εμπλακεί «σε εποικοδομητικό διάλογο» με τους ενδιαφερόμενους φορείς για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τομέα.
«Πρέπει να αναληφθούν επείγουσες δράσεις για να ικανοποιηθεί η απελπιστική ανάγκη των γεωργών για εναλλακτικά εργαλεία καταπολέμησης των εχθρών και ασθενειών των φυτών στο σημερινό πλαίσιο της έλλειψης και της κλιματικής αλλαγής», αναφέρεται στην επιστολή.
Ο βιολογικός τομέας της ΕΕ, εκπροσωπούμενος από την IFOAM, πιέζει επίσης για δράση, τονίζοντας την ανάγκη για ένα νέο νομικό πλαίσιο που θα επιτρέψει την ταχύτερη υιοθέτηση αυτών των μεθόδων, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης του κανονισμού που διέπει την εμπορία των φυτοφαρμάκων (1107/2009).
«Μόνο αν οι αγρότες διαθέτουν επαρκή αριθμό εναλλακτικών λύσεων αντί των χημικών εισροών μπορεί να είναι επιτυχής ο οικολογικός μετασχηματισμός του συστήματος τροφίμων και γεωργίας», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Σύμφωνα με την IBMA, υπάρχουν περισσότερες από 100 ουσίες που βρίσκονται στα σκαριά και πρόκειται να υποβληθούν προς έγκριση έως το 2028.
Μόλις δοθεί το πράσινο φως, η IBMA εκτιμά ότι αυτές θα μπορούσαν να καλύψουν το 20% των ευρωπαϊκών γεωργικών εκτάσεων, συμβάλλοντας στον στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων στην ΕΕ.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις