15ο South East Europe Energy Dialogue (SEEED): Σημαντικά Συμπεράσματα

Με μεγάλο ενδιαφέρον από την επιχειρηματική, ακαδημαϊκή και τεχνοκρατική κοινότητα του ενεργειακού τομέα και το ευρύτερο κοινό, και με εξέχοντες ειδικούς, στελέχη αλλά και διπλωμάτες ανάμεσα στους ομιλητές, πραγματοποιήθηκε στις 19 και 20 Ιουνίου 2024 στη Θεσσαλονίκη (The Met Hotel) το 15ο South East Europe Energy Dialogue (SEEED), που διοργανώνει κάθε χρόνο το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ). Στο επίκεντρο της ατζέντας του φετινού συνεδρίου βρέθηκαν η ενεργειακή ασφάλεια, οι γεωπολιτικές και διπλωματικές προτεραιότητες, αλλά και η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη και ευρύτερα.

Οι εργασίες του 15ου SEEED ξεκίνησαν με ομιλία της Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Αλεξάνδρας Σδούκου, η οποία υπογράμμισε ότι το ΥΠΕΝ συμβάλλει με την πολιτική του στην ενίσχυση των συνεργασίας και την προώθηση των κοινών συμφερόντων μεταξύ των κρατών της ΝΑ Ευρώπης στον τομέα της ενέργειας. Η κ. Υφυπουργός ανέπτυξε λεπτομερώς τις προτεραιότητες του Υπουργείου και της κυβέρνησης επισημαίνοντας ότι στην κορυφή του ενδιαφέροντος βρίσκονται δύο περιοχές υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας, δηλαδή η ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Μαύρης Θάλασσας καθώς και η Ανατολική Μεσόγειος.  

Ιδιαίτερα σημαντική, κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, ήταν και η ομιλία του κ. Artur Lorkowski, Διευθυντή της Γραμματείας του Energy Community, του οργανισμού της ΕΕ για την προσαρμογή των Δυτικών Βαλκανίων και της ευρύτερης ΝΑ Ευρώπης στο κοινοτικό κεκτημένο στον χώρο της ενέργειας, με έδρα τη Βιέννη. Ο κ. Lorkowski, μεταξύ άλλων, εξήρε το ρόλο της Ελλάδας στις προσπάθειες ολοκλήρωσης του coupling με τις γειτονικές αγορές της Αλβανίας, του Κοσόβου και της Βόρειας Μακεδονίας στον τομέα του ηλεκτρισμού.

Κορυφαία στιγμή του 15ου Ενεργειακού Διαλόγου της ΝΑ Ευρώπης του ΙΕΝΕ ήταν η ομιλία της Α. Ε. του Πρέσβη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Ελλάδα, κ. Xiao Junzheng, στο πλαίσιο του Ambassadors' Forum. Μεταξύ άλλων, ο  κ. Πρέσβης της Κίνας  στη χώρα μας επισήμανε τον ολοένα και σημαντικότερο ρόλο της περιοχής εξαιτίας της καίριας γεωγραφικής της θέσης, η οποία την καθιστά επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος σε εμπορικό, ενεργειακό και ευρύτερα γεωοικονομικό επίπεδο. Ο κ. Xiao Junzheng υπογράμμισε, ότι μέσω της συνεργασίας της State Grid με τον ΑΔΜΗΕ, η χώρα του μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα να χτίσει ηλεκτρικές διασυνδέσεις με τις γειτονικές χώρες στη ΝΑ Ευρώπη.

Στο Panel Discussion που ακολούθησε, με τη συμμετοχή της Α. Ε.  του Πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου, κ. Matthew Lodge, της Α. Ε. του Πρέσβη του Αζερμπαϊτζάν, κ. Arif Mammadov, αναδείχθηκαν οι προοπτικές ενεργειακής συνεργασίας ανάμεσα στις χώρες της περιοχής. Παράλληλα, αναλύθηκε η επίδραση του τρέχοντος, εξαιρετικά τεταμένου, γεωπολιτικού και διπλωματικού σκηνικού - με δύο ένοπλες κρίσεις (Ουκρανία, Μέση Ανατολή) στις παρυφές της ΝΑ Ευρώπης – στον ενεργειακό τομέα της περιοχής σε όλες του τις διαστάσεις (παραγωγή, διασυνδέσεις κλπ.).

Εξάλλου, την ολοένα και πιο κρίσιμη σημασία της ενεργειακής ασφάλειας σε ΝΑ Ευρώπη και Αν. Μεσόγειο ανέδειξαν, στις δικές τους τοποθετήσεις, σημαντικοί ειδικοί από τις χώρες της περιοχής αλλά και ευρύτερα, όπως ο κ. Slavtcho Neykov, Πρόεδρος ΔΣ του Energy Management Institute της Βουλγαρίας και Εταίρος του ΙΕΝΕ, ο Δρ. William Gillett, Διευθυντής Ενεργειακών Προγραμμάτων του Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ακαδημιών – EASAC, με έδρα τις Βρυξέλλες, η κ. Eugenia Gusilov, Διευθύντρια του Romania Energy Center - ROEC, με έδρα τη Ρουμανία και Εταίρος του IENE, καθώς και ο κ. John Roberts, Energy Security Specialist και Senior Research Fellow του Ινστιτούτου.

Θέματα που αφορούν τη δυναμική των αγορών ηλεκτρισμού στην ΝΑ Ευρώπη, καθώς και την ανάπτυξη των σχετικών υποδομών, ανέλυσαν, μεταξύ άλλων, ο καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ, κ. Παντελής Μπίσκας, ο κ. Aleksandar Mijušković, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρισμού του Μαυροβουνίου (CGES), και ο κ. Αντώνης Κοντολέων, Πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ).

Στις τάσεις και τις ευκαιρίες ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή στις χώρες της  περιοχής, ιδιαίτερα υπό το φως της αναθεωρημένης "πράσινης" πολιτικής (New Τaxonomy) της ΕΕ, ανέπτυξαν εξέχοντες ομιλητές του κλάδου από την ΝΑ Ευρώπη αλλά και ευρύτερα, όπως o κ. Tim Yeo, Πρόεδρος του New Nuclear Watch Institute, τέως βουλευτής και πρώην υπουργός Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου,  και ο Δρ. Teodor Chirica, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ρουμανικής Nuclear electrica.

Παράλληλα, στις εργασίες του συνεδρίου συμμετείχαν διακεκριμένοι ειδικοί από τον χώρο των ερευνών υδρογονανθράκων, όπως ο Δρ. Amit Mor, CEO της ισραηλινής ECO Energy Financial and Strategy Consulting και Εταίρος του IENE, ενώ εξέχοντα στελέχη της αγοράς φυσικού αερίου, όπως ο Διευθυντής Ανάπτυξης Αγοράς του ΔΕΣΦΑ και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, Δρ. Γεράσιμος Αυλωνίτης, o κ. Κωνσταντίνος Σιφναίος, Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Gastrade, και ο κ. Milan Zdravkovic, DSO Executive Director της JP SRBIJAGAS, με έδρα το Novi Sad της Σερβίας ανέλυσαν τις σχετικές τάσεις, προκλήσεις και ευκαιρίες στη ΝΑ Ευρώπη.

Κρίσιμα ζητήματα για την περιφερειακή ενεργειακή μετάβαση, όπως η απανθρακοποίηση, οι ΑΠΕ και η ενεργειακή αποδοτικότητα απασχόλησαν τη σχετική συνεδρία του 15ου SEEED υπό το συντονισμό του κ. Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου, Senior Partner της KG Law Firm και Εταίρου του ΙΕΝΕ, στην οποία συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο κ. Σπύρος Κιαρτζής, Διευθυντής Νέων Τεχνολογιών και Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας της HELLENiQ ENERGY, και ο Δρ. Muhsin Mazman, Διευθυντής του Τομέα Αποθήκευσης Ενέργειας της τουρκικής T-Dynamic.

Στη συνεδρία σχετικά με τις εναλλακτικές ενεργειακές λύσεις, όπως τα πράσινα καύσιμα, το βιομεθάνιο, το υδρογόνο και την δέσμευση, αξιοποίηση, και αποθήκευση άνθρακα (CCUS), συμμετείχαν η κ. Λιάνα Γούτα, Γενική Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομηχανιών Παραγωγής Καυσίμων (Fuels Europe), o κ. Γιώργος Εξάρχου, Business Development Manager της γαλλικής Hydrogène de France (HDF Energy) για την Ελλάδα και την Κύπρο, και ο καθηγητής Βασίλειος Βεσκούκης στη Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών ΕΜΠ.

Το 15ο SE Europe Energy Dialogue του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης, που τελούσε υπό την αιγίδα του ελληνικού Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη μιας ομάδας από μεγάλες και δυναμικές εταιρείες και φορείς στην παραγωγή και τις υπηρεσίες ενέργειας. Συγκεκριμένα, στους Χορηγούς και Υποστηρικτές του Συνεδρίου συμπεριλαμβάνονται: o Όμιλος HELLENiQ ENERGY, η Motor Oil, ο Διαχειριστής του Ελληνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), η Δικηγορική Εταιρεία KG Law Firm, η ενεργειακή εταιρεία Elpedison, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων  (ΕΔΕΥΕΠ) Α.Ε., η Gastrade, η ZeniΘ και η ενεργειακή εταιρεία EnSCo, η εταιρεία Συμβούλων Grant Thornton και το Περιφερειακό Κέντρο Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (SELeNe CC), που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη. Υποστηρικτικοί οργανισμοί του 15ου SEEED ήταν το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος - International Hellenic University (IHU), με έδρα τη Θεσσαλονίκη, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το Ελληνοβρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο (British Hellenic Chamber of Commerce).