Η ελληνική γεωργία, μια παραδοσιακή κι αναπόσπαστη πτυχή της οικονομίας μας, βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις με πρώτο το φαινόμενο της εγκατάλειψης . Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η δυσκολία προσέλκυσης νέων ανθρώπων στον κλάδο. Παρά τα σημαντικά κονδύλια που διατίθενται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυση των νέων αγροτών και τελικά δεν φτάνουν ποτέ στα χέρια τους βλέπε τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια , η εικόνα που προκύπτει από τα στοιχεία είναι ανησυχητική.
Σύμφωνα πάντα με στοιχεία ο ελληνικός αγροτικός τομέας απασχολεί περίπου 400.000 άτομα αντιπροσωπεύοντας το 10% της απασχόλησης σε όλους τους τομείς.
Το αγροτικό εργατικό δυναμικό αποτελείται κυρίως από οικογενειακές εκμεταλλεύσεις. Η ανεργία στις αγροτικές περιοχές παραμένει ένα ζήτημα, ειδικά για τους νέους, υπό το πρίσμα της γήρανσης του πληθυσμού. Πάνω από το 70% της ελληνικής γεωργικής έκτασης αντιμετωπίζει φυσικούς ή άλλους ειδικούς περιορισμούς (για παράδειγμα: ακραίες κλίσεις, χαμηλές θερμοκρασίες, ξηρότητα εδάφους, δυσμενής υφή εδάφους, οριακές περιοχές, νησιωτικές περιοχές) που επηρεάζουν σημαντικά τη γεωργία.
Αγροτική γη
Οι αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύουν το 63% της ελληνικής επικράτειας και η γεωργική γη ανέρχεται σε περίπου 5,3 εκατομμύρια εκτάρια (ha).
Αγροτικός πληθυσμός
Οι κάτοικοι της υπαίθρου αντιπροσωπεύουν το 31% του ελληνικού πληθυσμού, ποσοστό υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ. 700 000 αγρότες
Εκμεταλλεύσεις
Η ελληνική γεωργία αποτελείται από περίπου 700.000 εκμεταλλεύσεις, οι οποίες είναι μάλλον μικρές σε φυσικό μέγεθος με το μέσο αγρόκτημα να είναι 7 εκτάρια.
Η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι, αν και οι αγροτικές περιοχές της χώρας μας καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος της συνολικής έκτασης και απασχολούν ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων στον πρωτογενή τομέα είναι αρκετά υψηλός. Αυτό σημαίνει ότι η γνώση και η εμπειρία που συσσωρεύτηκε μέσα στα χρόνια κινδυνεύει να χαθεί, ενώ οι νέες τεχνολογίες και οι σύγχρονες καλλιεργητικές μέθοδοι δεν υιοθετούνται με τον επιθυμητό ρυθμό.
Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν ότι το μέσο μέγεθος των αγροκτημάτων που διαχειρίζονται οι νέοι αγρότες είναι σημαντικά μικρότερο σε σύγκριση με όλες τις άλλες ηλικιακές ομάδες. Αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθιστά δύσκολη την επιβίωση των νέων αγροτών σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Η έλλειψη ενδιαφέροντος των νέων για την αγροτική ζωή οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων, όπως οι χαμηλές αποδοχές, η έλλειψη προοπτικών, η έντονη γραφειοκρατία και οι δυσμενείς κλιματικές συνθήκες. Επιπλέον, η εικόνα του αγρότη ως ενός σκληρά εργαζόμενου ανθρώπου που ζει σε απομακρυσμένες περιοχές δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστική για τους νέους, οι οποίοι αναζητούν σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας στις πόλεις.
Για να αντιστραφεί αυτή η τάση, απαιτούνται άμεσες και αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα. Η πολιτεία, σε συνεργασία με τους αγροτικούς συνεταιρισμούς και τους επιστημονικούς φορείς, πρέπει να σχεδιάσει και να υλοποιήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που θα στοχεύει στην αναζωογόνηση του αγροτικού τομέα. Αυτή η στρατηγική θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων, την ενίσχυση της αγροτικής έρευνας, την παροχή κινήτρων για την εγκατάσταση νέων αγροτών και την προώθηση της αγροτουρισμού.
H επιβίωση της ελληνικής γεωργίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητά μας να προσελκύσουμε και να διατηρήσουμε νέους ανθρώπους στον κλάδο. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε την παραγωγή υψηλής ποιότητας τροφίμων, τη διατήρηση του αγροτικού περιβάλλοντος και την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών.