Η Ελιά ένα χρυσωρυχείο που καταστρέφεται
Η παραδοσιακή καλλιέργεια της ελιάς στην Αιτωλοακαρνανία, ένας πυλώνας της τοπικής οικονομίας και πολιτισμού, αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις εξαιτίας του αυξανόμενου κόστους συντήρησης.
Η ελιά, σύμβολο της ελληνικής γης και πηγή του πολύτιμου ελαιόλαδου, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή πρόκληση. Το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, σε συνδυασμό με τις κλιματικές αλλαγές και τις ασθένειες, απειλεί να υπονομεύσει μια από τις σημαντικότερες καλλιέργειες της χώρας μας.
Η περίπτωση της Αιτωλοακαρνανίας
Η Αιτωλοακαρνανία, με την πλούσια ελαιοκομική παράδοση, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι ελαιοπαραγωγοί. Οι αυξήσεις στα τιμήματα των αγροτικών εφοδίων, όπως τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα και τώρα τα εργατικά χέρια, ο σύγχρονος πονοκέφαλος των ελαιοπαραγωγών , σε συνδυασμό με την αύξηση του ενεργειακού κόστους, ασκούν τεράστια πίεση στα εισοδήματα των παραγωγών.
«Το κόστος παραγωγής έχει εκτιναχθεί, καθιστώντας δύσκολη την επιβίωση πολλών ελαιοπαραγωγών», δηλώνει στο Agrocapital αγρότης - ελαιοκαλλιεργητής από την περιοχή του Μεσολογγίου και επισημανίνει ότι «Η ελιά είναι η ζωή μας, αλλά δυστυχώς τα τελευταία χρόνια βλέπουμε πολλούς συναδέλφους να εγκαταλείπουν την καλλιέργεια».
Η φετινή ελαιοσυλλογή θα μεταμορφωθεί σε μια μάχη για την επιβίωση. Οι παραγωγοί, που για γενιές στήριξαν την ελληνική και τοπική οικονομία, βρίσκονται πλέον σε αδιέξοδο. Η έλλειψη διαθέσιμου εργατικού δυναμικού, σε συνδυασμό με τις αύξουσες απαιτήσεις σε αμοιβές, έχει οδηγήσει σε μια κατάσταση που απειλεί να παραλύσει ολόκληρο τον τομέα.
Το σύγχρονο εμπόριο
"Αναγκαζόμαστε να κρατήσουμε τις ελιές μέσα, μπορεί και δυο χρόνια συνεχόμενα" όπως μας αναφέρει ο ίδιος ,και το μεγάλο κακό είναι ότι "δεν μπορούμε να βγάλουμε εμείς τις τιμές σύμφωνα με τα έξοδα μας, και να έχουμε ένα λογικό κέρδος".
"Απεναντίας" τονίζει "έρχονται οι έμποροι μέσα στην αποθήκη μας και άπλα μας ανακοινώνουν μια τιμή, και εάν μας αρέσει την αποδεχόμαστε. Όμως τις περισσότερες φορές δυστυχώς αναγκαζόμαστε να δώσουμε την παράγωγη μας λόγο έλλειψης ρευστότητας".
Και συνέχισε: "Τα εργοστάσια γνωρίζουν πολύ καλά τι συμβαίνει και έτσι υπάρχει μια συνεχής εκμετάλλευση" καθώς όπως μας διευκρίνισε "πολλοί χρησιμοποιούν τους μεσίτες σαν σύγχρονα ATM, περνούν χρήματα μπροστά δηλαδή έναντι της παράγωγης".
Αριθμοί που σοκάρουν
Οι αγρότες αναφέρουν ότι χρειάζονται χιλιάδες εργάτες για να ολοκληρώσουν τη συγκομιδή, ενώ διαθέσιμοι είναι ελάχιστοι. Τα ημερήσια μεροκάματα έχουν εκτοξευθεί σε αστρονομικά ύψη, φτάνοντας ακόμα και τα 70 ευρώ. Αυτό με πλά μαθηματικά σημαίνει ότι για μια ομάδα 10 εργατών, το ημερήσιο κόστος μπορεί να ξεπεράσει τα 700 ευρώ!
Οι παραγωγοί βρίσκονται σε ένα δίλημμα: ή να πληρώσουν αστρονομικά ποσά για να μαζέψουν τις ελιές τους ή να δουν τον κόπο μιας ολόκληρης χρονιάς να πηγαίνει χαμένος. Πολλοί αναγκάζονται να επιστρατεύσουν όλα τα μέλη της οικογένειας, ενώ άλλοι απλώς εγκαταλείπουν τα χωράφια τους.
Μεταξύ των παραγόντων που θα καθορίσουν την τελική τιμή του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών είναι οι αυξημένες δαπάνες για την ελαιοσυλλογή. Οι καταναλωτές θα κληθούν να πληρώσουν σημαντικά υψηλότερες τιμές για ένα προϊόν που αποτελεί βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής.
Οι λόγοι που οδήγησαν στην έλλειψη εργατών γης είναι πολλοί και σύνθετοι. Πρώτον η γήρανση του πληθυσμού, η έλλειψη κινήτρων για τους νέους να ασχοληθούν με τη γεωργία και η αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης σε άλλους τομείς είναι μερικοί από τους βασικούς παράγοντες.
Το κόστος παραγωγής ένας ανερχόμενος γίγαντας
Το κόστος παραγωγής ενός αγροτικού προϊόντος, όπως η ελιά, αποτελείται από μια σειρά παραγόντων που συνεχώς μεταβάλλονται. Από τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα μέχρι την ενέργεια και την εργασία, κάθε στοιχείο συμβάλλει στο κόστος του τελικού προϊόντος. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι αυξήσεις σε αυτούς τους τομείς έχουν αποκτήσει εκρηκτικό χαρακτήρα.
Όπως:
* Εισροές: Λίπασμα, φυτοφάρμακα, νερό για άρδευση.
* Εργατικό κόστος: Συγκομιδή, κλάδεμα, άλλες εργασίες.
* Μηχανήματα: Τρακτέρ, ψεκαστήρες, διαλογητήρια -ελαιοτριβεία.
* Άλλες δαπάνες: Φόροι, ασφάλειες, ενέργεια.
Τα τελευταία χρόνια, οι τιμές αυτών των εισροών έχουν αυξηθεί σημαντικά, λόγω πολλών παραγόντων, όπως η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός και οι διαταραχές στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.