Οι τιμές παραγωγού για το ελαιόλαδο έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2023/24, μετά από δύο χρόνια ιστορικά χαμηλής παραγωγής ελαιολάδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Η φθινοπωρινή έκθεση που δημοσίευσε την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνει ότι οι τιμές κορυφώθηκαν τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, με τις μέσες τιμές στην Ισπανία να φτάνουν τα 903 ευρώ/100 κιλά, 851 ευρώ/100 κιλά και 845 ευρώ/100 κιλά για το έξτρα παρθένο, το παρθένο και το λαμπάντε ελαιόλαδο, αντίστοιχα.
Έκτοτε, οι τιμές παρουσιάζουν ελαφρά πτωτική τάση, καθώς εδραιώνονται οι προσδοκίες για μια μέση περίοδο 2024/25. Ωστόσο, εξακολουθούν να είναι περίπου διπλάσιες από τον μέσο όρο της πενταετίας.
Η χαμηλή διαθεσιμότητα και οι υψηλές τιμές στην ΕΕ έχουν επίσης επηρεάσει τις εμπορικές ροές, τόσο για τις εξαγωγές όσο και για τις εισαγωγές. Οι εξαγωγές της ΕΕ άρχισαν να παρουσιάζουν πτωτική τάση κατά τη διάρκεια της περιόδου 2022/23 και άρχισαν να ανακάμπτουν αργά μόνο στα τέλη του 2023.
Ο όγκος των εξαγωγών την περίοδο Οκτωβρίου-Ιουλίου ήταν κατά 1,3% χαμηλότερος από ό,τι την περίοδο 2022/23 και κατά 26% χαμηλότερος από ό,τι την περίοδο 2021/22.
Σε όρους αξίας, η εικόνα είναι πολύ διαφορετική, με αυξήσεις 54% και 56% αντίστοιχα. Μέχρι το τέλος του 2023/24, οι εξαγωγές μπορεί να φθάσουν σε παρόμοιες χαμηλές ποσότητες όπως την προηγούμενη περίοδο: 590 000 t. Αντίθετα, οι εισαγωγές της ΕΕ αναμένεται να αυξηθούν κατά 590 000 t το 2023/24.
Αντίθετα, οι εισαγωγές της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 30% την περίοδο Οκτωβρίου-Ιουλίου σε ετήσια βάση, με αυξήσεις στους κύριους προμηθευτές: Τυνησία (+20% και 62% μερίδιο) και Τουρκική Δημοκρατία (+17%, 14% μερίδιο), αλλά και με την προσέλκυση όγκων από άλλες πηγές όπως η Αίγυπτος, η Συρία και η Αργεντινή, αν και με μικρότερα μερίδια. Δεδομένων των υψηλών τιμών, η κατανάλωση στην ΕΕ θα εξακολουθήσει να είναι ελαφρώς μειωμένη (-1%) σε σχέση με το επίπεδο της προηγούμενης περιόδου και 22% χαμηλότερη από το 2021/22.
Θετικές προοπτικές για την παραγωγή ελαιολάδου με κινητήρια δύναμη την Ισπανία
Η παραγωγή ελαιολάδου στην ΕΕ αναμένεται να συνεχίσει να ανακάμπτει το 2024/25, εκτός αν υπάρξουν ακραίες καιρικές συνθήκες τους επόμενους μήνες, με κινητήρια δύναμη την ανάκαμψη της παραγωγής στην Ισπανία ( σε περίπου 1,3 εκατ. τόνους, +50% και 65% μερίδιο), αλλά και στην Ελλάδα και την Πορτογαλία.
Αντίθετα, η Ιταλία θα μπορούσε να δει χαμηλότερη παραγωγή μετά το επίπεδο του 2023/24 και μετά την ξηρασία και τους καύσωνες στο νότο. Συνολικά, η παραγωγή ελαιολάδου στην ΕΕ αναμένεται να φθάσει τους 2 εκατ. τόνους (+32% σε ετήσια βάση) και να οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές, οδηγώντας σταδιακά σε ανάκαμψη της κατανάλωσης (+7%), με την επιφύλαξη του ρυθμού μετάδοσης των τιμών στους καταναλωτές.
Καθώς η διαθεσιμότητα αυξάνεται και οι τιμές μειώνονται, οι εξαγωγές της ΕΕ αναμένεται να αυξηθούν το 2024/25 (+10%) και να συμβάλουν στην αναπλήρωση στους κύριους εξαγωγικούς προορισμούς. Ταυτόχρονα, οι εισαγωγές αναμένεται να μειωθούν (-7%), αλλά η επίδραση θα μπορούσε να μετριαστεί εάν επιβεβαιωθούν οι αυξημένες συγκομιδές στην Τυνησία και την Τουρκία, δεδομένης της ανταγωνιστικότητας των τιμών τους.
Η κύρια αβεβαιότητα για το 2024/25 είναι το πόσο γρήγορα θα προσαρμοστούν οι τιμές στην αυξημένη διαθεσιμότητα και πώς θα αντιδράσουν οι καταναλωτές, αφού έχουν αλλάξει τις καταναλωτικές τους συνήθειες λόγω των υψηλών τιμών.
Συνολικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε 601 000 τόνους τελικών αποθεμάτων το 2024/25.
* Δείτε ΕΔΩ την πλήρη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις