Α. Σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 639/2014, η χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, από το Κράτος Μέλος στους παραγωγούς που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, είναι υποχρεωτική ενώ η χρηματοδότηση των απαιτήσεων αυτών γίνεται, όταν απαιτείται μετά από οριζόντια μείωση της αξίας των δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης. Φέτος για πρώτη φορά, οι απαιτήσεις από το Εθνικό Απόθεμα ήταν υπέρμετρα αυξημένες.
Για την πληρωμή του Εθνικού Αποθέματος, προκειμένου να μην πραγματοποιηθεί οριστική γραμμική (οριζόντια) μείωση υψηλότερου ποσοστού της αξίας των δικαιωμάτων των παλαιών παραγωγών, επιλέχθηκε η λύση της γραμμικής μείωσης σε ποσοστό 2,5 % και η εξόφληση του ποσού της Βασικής Ενίσχυσης σε ποσοστό 97%. Προγραμματίστηκε δε, μετά την ολοκλήρωση εκτός των προβλεπόμενων και των επιπρόσθετων ειδικών ελέγχων που διασφαλίζουν την δίκαιη κατανομή του εθνικού αποθέματος, να ακολουθήσει η καταβολή του υπόλοιπου ποσού.
Επισημαίνεται ότι η γραμμική (οριζόντια) μείωση της αξίας των δικαιωμάτων των κατόχων δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης δεν συμβαίνει για πρώτη φορά στη παρούσα προγραμματική περίοδο. Εφαρμόζεται όταν οι υπόλοιπες πηγές αναπλήρωσης του Εθνικού Αποθέματος δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών χορήγησης του. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι και το 2017 και το 2018, εφαρμόστηκε γραμμική μείωση 2,5% και 2% αντίστοιχα. Έτσι, στις 21/12/2020 ολοκληρώθηκε η πληρωμή των δικαιούχων, μετά την προκαταβολή, με την καταβολή περίπου 280 εκ., έτσι καταβλήθηκαν συνολικά για την Βασική Ενίσχυση 986.386.175,78 € (ποσοστό πληρωμής 97%).
Στο εν λόγω ποσό συμπεριλαμβάνονται 44.998.482,57 € που αφορούν σε χορήγηση δικαιωμάτων Εθνικού Αποθέματος. Επίσης πιστώθηκε για την χορήγηση Πράσινης Ενίσχυσης ποσό ύψους 491.360.878,74 € (ποσοστό πληρωμής 95%) και η ενίσχυση για τους Γεωργούς Νεαρής Ηλικίας ύψους 30.151.139,32 € (ποσοστό πληρωμής 90%). Σημειώνουμε ότι το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε για την πληρωμή της ΕΑΕ 2020, προέκυψε μετά την εφαρμογή παρακράτησης ποσοστού 2,906192 %, λόγω δημοσιονομικής πειθαρχίας (για ποσά άμεσων ενισχύσεων άνω των 2.000 €, βάσει του Καν. (ΕΕ) 1306/2013), το οποίο είναι διπλάσιο σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά (1,432635%) καθώς και τυχόν συμψηφισμών με κυρώσεις προηγούμενων ετών.
Όμως αυτό το ποσό, της δημοσιονομικής πειθαρχίας, θα επιστραφεί στο επόμενο οικονομικό έτος. Με την ολοκλήρωση των επιπρόσθετων ειδικών ελέγχων που διασφάλισαν την αξιοπιστία της χορήγησης του Εθνικού Αποθέματος, δεδομένης της αύξησης των απαιτήσεων του έτους αιτήσεων 2020, προγραμματίστηκε και υλοποιήθηκε η ολοκλήρωση των πληρωμών, εντός των προβλεπόμενων από τον Κανονισμό προθεσμιών.
Οι επιπρόσθετοι ειδικοί έλεγχοι αφορούσαν παραγωγούς οι οποίοι :
-εντάχθηκαν σε δείγμα ελέγχου μετά από ανάλυση κριτηρίων με βάση την αιτούμενη αξία δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος στην ΠΕ1,
-εντάχθηκαν σε δείγμα ελέγχου αποδεκτών παραγωγών μεταβιβάσεων ΔΒΕ 2020, με σώρευση δικαιωμάτων από άνω των τριών μεταβιβαστών.
-δηλώνουν εκτάσεις σε αγρανάπαυση.
Ο έλεγχος διενεργήθηκε μέσω τεχνικών παρακολούθησης γης,
-δηλώνουν κάτοχοι αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων
Επιπλέον ο ΟΠΕΚΕΠΕ, προχώρησε στην διενέργεια μηχανογραφικών διασταυρωτικών ελέγχων :
-των δηλωθέντων στοιχείων των ενοικιαζόμενων αγροτεμαχίων σε ΠΕ1, (στοιχεία εκμισθωτή, έκταση κλπ) στην ΕΑΕ 2020 με τα στοιχεία της βεβαίωσης δήλωσης περιουσιακής κατάστασης έτους 2021 (ΑΑΔΕ) του εκμισθωτή.
-των δηλωθέντων στοιχείων των ιδιόκτητων αγροτεμαχίων, (στοιχεία ιδιοκτήτη, έκταση κλπ) στην ΕΑΕ 2020 με τα στοιχεία της βεβαίωσης δήλωσης περιουσιακής κατάστασης έτους 2021 (ΑΑΔΕ) Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν πλέον των ελέγχων που προβλέπονται από το ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο και σε περίοδο όπου λόγω των συνθηκών της πανδημίας υπήρχε περιορισμός στις μετακινήσεις καθώς και στην φυσική παρουσία των υπάλληλων του Οργανισμού.
Έτσι, στις 30/06/2021 μετά την ολοκλήρωση καταχώρησης αποτελεσμάτων των επιπρόσθετων ελέγχων, την αναπροσαρμογή των συντελεστών σύμφωνα με την τελική χορήγηση δικαιωμάτων, την ολοκλήρωση των αιτήσεων αναθεώρησης και την επικαιροποίηση στοιχείων από τρίτες βάσεις δεδομένων πληρώθηκε το ποσό των 101.292.916,95 ευρώ για τα καθεστώτα των άμεσων ενισχύσεων και των ενισχύσεων στα μικρά νησιά Αιγαίου Πελάγους (ΜΝΑ).
Ειδικότερα, το ποσό των 85.502.642,11 ευρώ αφορούσε σε 100% εξόφληση των καθεστώτων Βασικής Ενίσχυσης, πράσινης Ενίσχυσης και γεωργών νεαρής ηλικίας, ως εξής:
-Το υπόλοιπο 3% της βασικής ενίσχυσης ήτοι, 37.681.776,30 ευρώ,
-Το υπόλοιπο 5% για την πράσινη ενίσχυση, ήτοι, 42.603.039,18 ευρώ
-Το υπόλοιπο 10% για την ενίσχυση γεωργών νεαρής ηλικίας ήτοι, 5.217.826,63 ευρώ
Ο Οργανισμός με την ολοκλήρωση των πληρωμών κατέβαλε για τις αιτήσεις του 2020 συνολικά το ποσό των 1,97 δισ. ευρώ. Β. Η συνολική αξία χορήγησης δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος 2020 ανέρχεται σε 47.496.651,41 ευρώ εκ των οποίων 44.948.482,57 € είχαν δοθεί τον Δεκέμβριο 2020 και 2.498.168,84 ευρώ με την εκκαθάριση τον Ιούνιο του 2021.
Αναλυτικά μετά την νεότερη επεξεργασία προσδιορισμού τόσο των τελικά δικαιούχων όσο και της προσδιορισθείσας έκτασης προέκυψαν:
-Για 2.110 παραγωγούς εγκρίθηκε η χορήγηση δικαιωμάτων με συνολικό ποσό 6.969.946,47 €
-Για 414 παραγωγούς αυξήθηκε η αξία των δικαιωμάτων τους με συνολικό ποσό 199.746,29 €
-για 18.945 παραγωγούς μειώθηκε η αξία των δικαιωμάτων τους με συνολικό ποσό 1.580.791,20€
-και για 563 παραγωγούς ανακλήθηκε ο τίτλος δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος με συνολικό ποσό 3.090.732,72 € δεδομένου ότι μηδενίστηκαν οι δηλωθείσες εκτάσεις. Μετά την χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα 2020 και της συμπληρωματικής χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα για το έτος ενίσχυσης 2019 το Νοέμβριο του 2020, αναρτώνται οι πίνακες χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα για τα έτη ενίσχυσης 2017, 2018 και 2019.
Αναλυτικά σας ενημερώνουμε ότι:
Το εθνικό απόθεμα του 2017 χορηγήθηκε τον Δεκέμβριο του 2017 και μετά από εξέταση ενστάσεων και συμπληρωματικών στοιχείων, τον Ιανουάριο, τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2018. Το εθνικό απόθεμα του 2018 χορηγήθηκε τον Δεκέμβριο του 2018 και μετά από εξέταση ενστάσεων και συμπληρωματικών στοιχείων, τον Απρίλιο, τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο του 2019. Το εθνικό απόθεμα του 2019 χορηγήθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 και μετά από εξέταση ενστάσεων και συμπληρωματικών στοιχείων, τον Φεβρουάριο, τον Απρίλιο, τον Ιούνιο, τον Σεπτέμβριο και το Νοέμβριο του 2020. Το εθνικό απόθεμα του 2020 χορηγήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020 και στη συνέχεια μετά από την εξέταση ενστάσεων, καθώς και την ολοκλήρωση των ειδικών ελέγχων πραγματοποιήθηκε η συμπληρωματική χορήγησή του τον Ιούνιο του 2021.
Στους πίνακες χορήγησης Εθνικού Αποθέματος (ΕΑ) των ετών 2017, 2018, 2019, 2020 αποτυπώνονται ανά περιφερειακή ενότητα, ο αριθμός των δικαιούχων, ο αριθμός δικαιωμάτων, οι συνολικές αξίες (σε €) των χορηγηθέντων δικαιωμάτων και της προσαύξησης της μοναδιαίας αξίας τους στον Περιφερειακό Μέσο Όρο του εθνικού αποθέματος, ανά περιφέρεια (ΠΕ1: Βοσκοτόπων, ΠΕ2: Αρόσιμων εκτάσεων και ΠΕ3: Μονίμων καλλιεργειών).
Σημειώνεται ότι, κατόπιν της εθνικής επιλογής που προβλέπει το ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο, εκδόθηκε η υπ ́. αριθ. 1584/66059/12.06.2015 ΥΑ (ΦΕΚ 1337/Β’/02.07.2015), τροποποίηση της υπ’ αριθ. 104/7056/21−01−2015 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 147 τ.Β ́) με θέμα "Εθνικές επιλογές, διοικητικά μέτρα και διαδικασίες εφαρμογής των άμεσων ενισχύσεων κατ’ εκτέλεση του Καν. (ΕΕ) 1307/2013 και του Καν. (ΕΕ) 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου", όπου μεταξύ άλλων ορίζει ότι, οι βοσκότοποι σε καλή γεωργική κατάσταση (βοσκότοποι χωρίς την ύπαρξη ζωικού κεφαλαίου) αποτελούν επιλέξιμες για ενίσχυση εκτάσεις, με την προϋπόθεση κοπής και απομάκρυνσης της βλάστησης ώστε η ποώδης βλάστηση να μην υπερβαίνει το ύψος των εβδομήντα εκατοστών.
