Λατρείες του Αιγαίου

Με ελληνικά έργα θα πραγματοποιηθεί στη Ρωσία, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του Έτους Ελλάδος-Ρωσίας 2016. Η περιοδική έκθεση με τίτλο «Θεοί και Ήρωες των αρχαίων Ελλήνων», που θα περιλαμβάνει 136 αρχαία έργα, θα παρουσιαστεί -και με την «άδεια» του ΚΑΣ- στο Κρατικό Ιστορικό Μουσείο Μόσχας, από τις 15 Νοεμβρίου 2016 έως τις 15 Φεβρουαρίου 2017. 

Πρόκειται για σημαντικά έργα, όπως η «Σκεπτόμενη Αθηνά», ανάγλυφο του 5ου αι. π.Χ. (από τα πιο γνωστά έργα του Μουσείου Ακρόπολης), το οποίο είχε «ταξιδέψει» ξανά πριν από δύο χρόνια στην Ιταλία για ακόμη ένα γεγονός φιλίας. Οι ενστάσεις του Μουσείου για τη μη συμμετοχή του στην έκθεση ξεπεράστηκαν στο ΚΑΣ, το ίδιο και οι προβληματισμοί άλλων υπηρεσιών και μουσείων για έργα όπως το άγαλμα του Απόλλωνα από το Μουσείο της Δήλου, συγκολλημένο σήμερα σε πολλά κομμάτια, για το οποίο ειπώθηκε ότι θα πρέπει να οριστεί επιτροπή από αρμόδιους φορείς (Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Διεύθυνση Συντήρησης κ.λπ.), ώστε να εξασφαλιστεί η ασφαλής μεταφορά του στη ρωσική πρωτεύουσα. 

Στόχος της έκθεσης είναι να παρουσιαστεί στο ρωσικό κοινό ο μυθικός κόσμος ανθρωπόμορφων θεών και θεοποιημένων ηρώων των αρχαίων Ελλήνων. Επιλεγμένα τεκμήρια της ελληνικής αρχαιότητας που εικονογραφούν θεϊκές υποστάσεις, αλλά και σύμβολα, λατρευτικές πρακτικές και δοξασίες, «επιστρατεύονται» για να φωτίσουν πτυχές της σχέσης του ανθρώπου της εποχής με τους θεούς του και με το «θείο». Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η έκθεση διακρίνεται σε τέσσερις ενότητες. 

Η πρώτη έχει τίτλο «Λατρείες του Αιγαίου» και αναφέρεται στις πρώιμες απεικονίσεις θεοτήτων στην τέχνη, ενώ η δεύτερη, που τιτλοφορείται «Θεοί με πανίσχυρες δυνάμεις και ανθρώπινο πρόσωπο», κάνει λόγο για τη γενεαλογία των θεών στην Ησιόδου «Θεογονία», αλλά και για τους θεούς μέσα από τα Ομηρικά Έπη και την τέχνη των αρχαίων. «Λατρεύοντας τους Θεούς» λέγεται η ενότητα που «μιλά» για τα πανελλήνια ιερά, τα ιερά και τις εορτές πόλεων, καθώς και για τη θαυματουργή ίαση μέσα από την αναφορά στον Ασκηπιό, ενώ στην τελευταία με τίτλο «Πέρα από τους 12 Θεούς: Από τον Ηρακλή στον Αλέξανδρο» παρουσιάζονται έργα που σχετίζονται με τον Ηρακλή, τον ήρωα με τη θεϊκή καταγωγή και τον Μέγα Αλέξανδρο, που σύμφωνα με την παράδοση καταγόταν από τον ημίθεο. 

Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της κοινής ελληνορωσικής πρωτοβουλίας του Έτους 2016, το οποίο είναι αφιερωμένο στην προβολή της Ελλάδας στο ρωσικό κοινό και της Ρωσίας στο ελληνικό. Στη διάρκεια του Έτους οι δύο χώρες προγραμματίζουν, η κάθε μία στο έδαφος της άλλης, σειρά ποικίλων δράσεων, με επίκεντρο τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως οι αρχαιολογικές εκθέσεις. Τα εγκαίνια της έκθεσης της Κόρης 670, μίας από τις ωραιότερες και καλύτερα διατηρημένες Κόρες της Ακρόπολης, τα οποία θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή, 8 Απριλίου 2016, στο Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης, σηματοδοτούν την εκκίνηση των εκδηλώσεων του «Έτους Ελλάδας στη Ρωσία», κατ’ αντιστοιχία της πρόσφατης έναρξης του προγράμματος του «Έτους Ρωσίας στην Ελλάδα» στην Αθήνα.