Όπως από τον Μάρτιο του 2017 γνωστοποίησε η ΚΕΟΣΟΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια έκθεση σχετικά με την υποχρεωτική αναγραφή στις ετικέτες των αλκοολούχων ποτών, του καταλόγου των συστατικών και τη διατροφική δήλωσή τους, η οποία ενδεικτικά αναφέρει ότι:
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν βρήκε αντικειμενικούς λόγους για την έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τα συστατικά και τις διατροφικές πληροφορίες για τα αλκοολούχα ποτά
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για μια πρόταση αυτορρύθμισης για την επισήμανση των αλκοολούχων ποτών που καλύπτουν το σύνολο του τομέα έως τον Μάρτιο του 2018.
• Εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κρίνει ικανοποιητική την προσέγγιση αυτορρύθμισης που προτείνει η βιομηχανία αλκοόλ, θα ξεκινήσει μια εκτίμηση των επιπτώσεων για να εξετάσει τις άλλες διαθέσιμες επιλογές.
Ο κλάδος των οίνων και των αλκοολούχων, που αντιπροσωπεύεται από την ομάδα εργασίας «Οίνος» και την ομάδα εργασίας «Αλκοολούχα ποτά» των Copa και Cogeca, προβαίνει σε μια πρώτη προσέγγιση για να εκφράσει τις απόψεις του για την πρωτοβουλία αυτή και, γενικότερα, για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τα συστατικά και τη διατροφική δήλωση αλκοολούχων ποτών.
ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
Οι τομείς του κρασιού και των οινοπνευματωδών ποτών που αντιπροσωπεύονται από την Copa και την Cogeca:
• αναγνωρίζουν την ανάγκη για την ενημέρωση των καταναλωτών με τρόπο διαφανή, σαφή και κατανοητό
• αναγνωρίζουν το αυξανόμενο ενδιαφέρον των καταναλωτών για τη διατροφική ενημέρωση των οινοπνευματωδών ποτών, ιδίως για την ενεργειακή τους αξία
• τονίζουν ότι το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά είναι αυστηρά ρυθμιζόμενα γεωργικά προϊόντα που προσφέρουν στους καταναλωτές ένα υψηλό επίπεδο ποιότητας
• χαιρετίζουν την απόφαση της Επιτροπής να παράσχει την ευκαιρία στις βιομηχανίες κρασιού, οινοπνευματωδών ποτών, μπύρας και μηλίτη ώστε να παρουσιάσουν μια κοινή πρόταση αυτορρύθμισης που αφορά την διατροφική δήλωση, με βάση τις αρχές της συγκρισιμότητας των προϊόντων το δίκαιο ανταγωνισμό και τη διαφάνεια των πληροφοριών.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ COPA COGECA
Οι τομείς των οίνων και αλκοολούχων ποτών που αντιπροσωπεύονται από τις Copa και Cogeca τάσσονται υπέρ μιας πρότασης αυτορρύθμισης που να καλύπτει το σύνολο του κλάδου αλκοολούχων ποτών, θέτοντας τις ακόλουθες απαιτήσεις για τους παραγωγούς:
• Να δηλώσουν την ενεργειακή αξία των προϊόντων που εκφράζονται σε θερμίδες.
• ανά 100 ml (σύμφωνα με τον κανονισμό αριθ 1169/2011) και ανά σερβίρισμα δόσης (μερίδας) με βάση τα 10 g καθαρής αλκοόλης μεταφρασμένα σε ml
• Στη βάση της μέσης τιμής αξίας ανά προϊόν, όπως υπολογίζεται από τον παραγωγό ή με βάση την τυπική τιμή της κατηγορίας προϊόντων.
Η ανακοίνωση των πληροφοριών αυτών θα γίνεται με μέσα καινοτόμα εκτός ετικέτας (εφαρμογές, ιστοσελίδες, κλπ).
Λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά του τομέα των αλκοολούχων ποτών, η γνωστοποίηση των συστατικών και η διατροφική αξία πρέπει να είναι σε εθελοντική βάση.
Οι φορείς που επιθυμούν να συμπεριλάβουν διατροφικές πληροφορίες στην ετικέτα θα το κάνουν βάσει του κανονισμού 1169/2011.
ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Τιμές αναφοράς
Προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης συγκρισιμότητα, απλά και αξιόπιστα μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών αλκοολούχων ποτών, η αναγωγή ανά 100 g ή ανά 100 ml από μόνη της κρίνεται ακατάλληλη.
Ενώ το κρασί συνήθως καταναλώνεται σε μερίδες που μπορεί να ποικίλουν από 100 ml έως 150 ml, η μπύρα σερβίρεται συνήθως σε μερίδες των 250 ml, των 330 ml ή των 500 ml, και η δόση των αποσταγμάτων κυμαίνεται από 20 ml έως 40 ml. Η χρήση των 100 ml ως συγκριτική μονάδα θα μπορούσε να παραπλανήσει τον καταναλωτή και να τον οδηγήσει σε κατανάλωση πολύ πιο πάνω από το συνηθισμένο μέγεθος δόσεων ή μερίδων. Η σύγκριση με βάση τα 100 ml θα σήμαινε ότι η μπύρα φαίνεται να είναι ένα αλκοολούχο ποτό μειωμένων θερμίδων, ενώ είναι στην πραγματικότητα είναι το πλέον υψηλό ποτό σε θερμίδες αν κρίνουμε με βάση τα 10 g αλκοόλης.
Αυτός είναι ο λόγος που οι Copa και Cogeca πιστεύουν ότι θα ήταν σκοπιμότερο να παρουσιαστεί η ενεργειακή αξία ανά 10 g καθαρής αλκοόλης μεταφρασμένη σε ml πλάι-πλάι με τα 100 ml. Η αναφορά σε 10 g αλκοόλης έχει το πλεονέκτημα ότι είναι η πιο κοινή (και μέση) μονάδα αλκοόλης στην Ευρώπη και επιτρέπει μια απλή και άμεση σύγκριση μεταξύ αλκοολούχων ποτών, δεδομένου επίσης ότι είναι η πλησιέστερη ποσότητα εκφρασμένη σε χιλιοστόλιτρα της συνήθους δόσης των περισσότερων αλκοολούχων ποτών (βλέπε Παράρτημα 1).
Επιπλέον, οι Copa και Cogeca πιστεύουν ότι η δημιουργία μιας μονάδας αλκοόλ ευρωπαϊκού προτύπου θα μπορούσε να είναι ευεργετική για τη σαφήνεια των πληροφοριών στα εσωτερικά σύνορα και ότι θα επιτρέψει μια πιο συνεπή προώθηση της υπεύθυνης κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συστατικά
Ο υποχρεωτικός κατάλογος των συστατικών, είτε επί, είτε εκτός της ετικέτας, πρέπει να θεωρηθεί ότι έχει έλλειψη ενδιαφέροντος και είναι δύσκολο να προσεγγισθεί κοινά για τους ακόλουθους λόγους:
• Τα οινοπνευματώδη είναι κυρίως προϊόντα με ένα μόνο συστατικό.
Η διαδικασία απόσταξης μετατρέπει τις πρώτες ύλες οι οποίες κατά συνέπεια δεν υπάρχουν πλέον στο τελικό προϊόν. Δηλαδή δεν υπάρχει σταφύλι στο μπράντυ ή δημητριακά στο ουίσκι. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κύριο συστατικό αυτών των αλκοολούχων ποτών είναι το μπράντυ και το ουίσκι, αντίστοιχα. Το νερό θα ήταν ένα πρόσθετο συστατικό, όπως και οι μικρές ποσότητες καραμέλας που μερικές φορές προστίθενται για την εναρμόνιση του χρώματος μεταξύ παρτίδων.
• Ο οίνος είναι ήδη αυστηρά ρυθμισμένο προϊόν.
Η νομοθεσία για τον οίνο καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, εξασφαλίζοντας έτσι τα υψηλότερα πρότυπα ασφαλείας. Ο ευρωπαίος νομοθέτης έχει ορίσει έναν θετικό κατάλογο των οινολογικών πρακτικών και μεθόδων παρασκευής, καθώς και κανόνες για την παρουσίαση, την επισήμανση και την εμφιάλωση αμπελοοινικών προϊόντων.
• Η σύνθεση του κρασιού εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου.
Κάνοντας μια λίστα των συστατικών για ένα συγκεκριμένο κρασί, αυτή θα γίνει προβληματική επειδή η σύνθεση του αλλάζει από χρόνο σε χρόνο. Οι τιμές ορισμένων συστατικών ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή παραγωγής, το κλίμα, την ποικιλία σταφυλιών και την υγεία των σταφυλιών, αλλά και γιατί το κρασί παλαιώνει σε βαρέλια και σε φιάλες. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το κρασί είναι ένα ζωντανό προϊόν που εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου, οι πληροφορίες ή / και οι επισημάνσεις κατά τη στιγμή της εμφιάλωσης δεν μπορεί να ισχύουν κατά τη στιγμή της κατανάλωσης. Φυσικά, ο αμπελοοινικός τομέας πιστεύει ότι αυτό θα παραπλανήσει τους καταναλωτές και ότι θα απορριφθεί αυτή η πρακτική.
• Το κόστος ανάλυσης θα είναι υπερβολικά υψηλό για τους μικρούς παραγωγούς.
Το ιστορικό πλαίσιο της παρασκευής οινοπνευματωδών ποτών είναι πολύ πλούσιο στην Ευρώπη. Ο κύριος όγκος της παραγωγής κρασιού, για παράδειγμα, πραγματοποιείται από μικρές, μεσαίες οικογενειακές και συνεταιριστικές επιχειρήσεις, οι οποίες συχνά στερούνται κεφαλαίου. Η παροχή ακριβούς καταλόγου συστατικών θα ήταν υπερβολικά δαπανηρή για πολλούς μικρούς παραγωγούς, καθώς θα απαιτούσε ποικιλία εργαστηριακών και διοικητικών διαδικασιών.
Διατροφική αξία
Ο υποχρεωτικός κατάλογος της θρεπτικής αξίας, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι στην ετικέτα, πρέπει να θεωρείται παραπλανητικός και δύσκολα εφαρμόσιμος για τους ακόλουθους λόγους:
• Για τις περισσότερες κατηγορίες οινοπνευματωδών ποτών, δεν υπάρχει καμία θρεπτική αξία.
Η πλειοψηφία των αλκοολούχων ποτών δεν περιέχει λίπος, υδατάνθρακες, ζάχαρη, πρωτεΐνη ή αλάτι: η ενέργεια προέρχεται κυρίως από την αιθανόλη. Η παρουσίαση των διατροφικών αξιών ορισμένων αλκοολούχων ποτών, συμπεριλαμβανομένης της απουσίας λιπαρών, ζάχαρης και υδατανθράκων, θα μπορούσε να είναι παραπλανητική για τους καταναλωτές και να οδηγήσει σε ανεύθυνη κατανάλωση του προϊόντος.
• Το κόστος της ανάλυσης θα είναι υπερβολικά υψηλό για τους μικρούς παραγωγούς.
Το ιστορικό πλαίσιο της παρασκευής οινοπνευματωδών ποτών είναι πολύ πλούσιο στην Ευρώπη. Ο κύριος όγκος της παραγωγής κρασιού, για παράδειγμα, πραγματοποιείται από μικρές, μεσαίες οικογενειακές και συνεταιριστικές επιχειρήσεις, οι οποίες συχνά στερούνται κεφαλαίου. Η παροχή ακριβούς καταλόγου των διατροφικών τιμών θα ήταν υπερβολικά δαπανηρή για πολλούς μικρούς παραγωγούς, καθώς θα απαιτούσε ποικιλία εργαστηριακών και διοικητικών διαδικασιών.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1.
Μονάδα αλκοολούχου και θερμίδες ανά 10 g καθαρής αλκοόλης
Οινοπνευματώδη ποτά |
Οίνοι ήσυχοι ερυθροί/λευκοί |
Σαμπάνια |
Αρωματισμένοι οίνοι |
Vin de liqueur |
Μπύρα |
Liqueurs |
30 ml των 40% vol. |
100 ml των 13% vol. |
100 ml των 12% vol. |
85 ml των 15% vol. |
85 ml των 15% vol. |
250 ml των 5% vol. |
60 ml των 20% vol. |
±68 kcal 1 |
±75 kcal για τα ξηρά κρασιά ±91 kcal για τα γλυκά κρασιά |
±69 kcal για την extra brut ±84 kcal για την demi-sec |
±94 kcal 2 |
±88 kcal 2 |
±106 kcal 3 |
±110 kcal για τα liqueurs ±190 kcal για τα κρεμώδη |
1) Διακύμανση ανάμεσα σε λευκά και καφέ
2) Ο ακριβής θερμιδικός όγκος μπορεί να ποικίλει έντονα ανάλογα με τον τύπο ενός κρασιού της ίδιας κατηγορίας και από έναν οίνο στον άλλο
3) Διακύμανση μεταξύ των τύπων μπύρας