Ο «πράσινος χρυσός» της ελληνικής γης, με την τεράστια διατροφική αξία. Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι ίσως το καλύτερο και ποιοτικότερο στον κόσμο. Ωστόσο, αν και είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο, δεν έχει κατακτήσει ακόμα τη θέση που του αναλογεί σε επίπεδο πωλήσεων.
Οι ξένες αγορές ανοίγουν τις πόρτες στο βιολογικό λάδι
Σιγά, αλλά σταθερά, η υπόθεση ελληνικό λάδι περνάει στα χέρια νέων παραγωγών. Οι οποίοι στρέφονται στη βιολογική καλλιέργεια και επιδιώκουν το ελληνικό λάδι να αποκτήσει το δικό του brand name που θα το κάνει να ξεχωρίσει στην παγκόσμια αγορά. Και επενδύουν σε όλη την αλυσίδα της παραγωγής του, από το δένδρο μέχρι την ψυχρή έκθλιψη και από την τυποποίησή του σε ελκυστικές συσκευασίες μέχρι την εξαγωγή του σε σούπερ μάρκετ του εξωτερικού.
Αναμφίβολα οι προοπτικές για τις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου είναι ανοιχτές. Και η καλλιέργειά του προσφέρει σίγουρο εισόδημα στον Ελληνα παραγωγό. Το ελληνικό τυποποιημένο βιολογικό λάδι έχει σήμερα τουλάχιστον διπλάσια τιμή -πολλές φορές η τιμή του αγγίζει και τα 30 ευρώ το κιλό- σε σχέση με το συμβατικό λάδι.
Οι νέοι καλλιεργητές που επένδυσαν σοβαρά στην υπόθεση ελληνικό ελαιόλαδο κατάφεραν να βγάλουν επώνυμο προϊόν και να το εξάγουν. Και η μεγαλύτερη νίκη τους ήταν ότι κατάφεραν να το αναδείξουν μέσα από τη συσκευασία του, καθώς είναι διεθνώς αναγνωρισμένη η εξαίρετη γεύση του.
Διότι, κακά τα ψέματα, το ελληνικό λάδι μέχρι πρότινος ήταν συνυφασμένο με χύμα προϊόν που πωλούνταν σε χαμηλή τιμή.
Σήμερα η Ελλάδα αποτελεί την τρίτη χώρα σε όγκο παραγωγής ελαιολάδου στον κόσμο, μετά την Ισπανία και την Ιταλία. Στην ελληνική επικράτεια καλλιεργούνται περισσότερα από 132 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, από τα οποία παράγονται περίπου 350.000 τόνοι ελαιολάδου τον χρόνο. Η ελιά καλλιεργείται στους 50 από τους 54 νομούς της χώρας. Επίσης, υπάρχουν περίπου 2.500 ελαιοτριβεία, 300 τυποποιητικές επιχειρήσεις και 80 εργοστάσια επεξεργασίας επιτραπέζιας ελιάς. Σχεδόν η μισή από την ελληνική ετήσια παραγωγή εξάγεται χύμα προς ευρωπαϊκές χώρες. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημα της παραγωγής μας, καθώς παραμορφώνεται η εικόνα του ελληνικού ελαιολάδου στο εξωτερικό.
Ενας από τους σημαντικότερους πελάτες του ελληνικού βιολογικού ελαιολάδου είναι η Γερμανία, που χρόνο με τον χρόνο απορροφά ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες. Επίσης εξαγωγές γίνονται και σε άλλες χώρες όπως η Αγγλία, η Δανία και η Πολωνία, ενώ οι καταναλωτές σε ΗΠΑ και Κίνα γνωρίζουν πλέον το ελληνικό λάδι.
Τα μυστικά που εκτοξεύουν την τιμή
Το ελαιόλαδο είναι τρόφιμο αναμφισβήτητης διατροφικής αξίας. Η Ελλάδα, 3η σε ποσότητα παραγωγός χώρα, παράγει ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας που είναι γνωστή σε εμπορικά δίκτυα και βιομηχανίες άλλων χωρών. Ετσι εξάγει το 1/3 της ετήσιας παραγωγής της «χύμα». Οι επιχειρηματικές προσπάθειες που βασίζονται στην εκτίμηση των πραγματικών λόγων που προκαλούν το φαινόμενο έχουν αυξημένες πιθανότητες εμπορικής επιτυχίας και μπορούν να βελτιώσουν την εικόνα του ελληνικού ελαιολάδου.
Τι είναι, όμως, εκείνο που κάνει το βιολογικό λάδι πιο ακριβό και γιατί η ζήτηση από το εξωτερικό -παρά την κρίση- συνεχίζει να είναι μεγάλη;
Οπως λένε στις «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» νέοι καλλιεργητές: «Είναι το γεγονός ότι η παραγωγή γίνεται με ήπια μέσα και με κατά το δυνατόν φυσικές διεργασίες, χωρίς τη χρήση ουσιών όπως χημικά λιπάσματα, χημικά γεωργικά φάρμακα και ρυθμιστικές ουσίες. Χρησιμοποιούνται ήπιες τεχνικές καλλιέργειας και μέσα φυτοπροστασίας και λίπανσης, που δεν αποτελούν κίνδυνο για το περιβάλλον, ταυτόχρονα όμως αξιοποιούν αφενός τα επιστημονικά συμπεράσματα και αφετέρου τη γνώση, αποτέλεσμα της εμπειρίας και της ελληνικής παράδοσης.
Η βιολογική καλλιέργεια της ελιάς βασίζεται σε μεθόδους αναζωογόνησης του εδάφους του ελαιώνα, που στοχεύει στην παραγωγή μίας άριστης ποιότητας ελαιολάδου, απαλλαγμένου από υπολείμματα αγροχημικών. Και φυσικά στόχος της βιοκαλλιέργειας είναι η παραγωγή εξαίρετου παρθένου ελαιολάδου, με όλα τα χημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά άριστης ποιότητας.
Ετσι κατά τη συγκομιδή ο καρπός δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με το έδαφος και πρέπει να μεταφέρεται όσο το δυνατόν συντομότερα στο ελαιοτριβείο.
Η έκθλιψη πρέπει να γίνεται χωρίς μεγάλη καθυστέρηση και αν το ελαιοτριβείο δεν χρησιμοποιείται αποκλειστικά για βιολογική έκθλιψη, πρέπει να έχει καθαριστεί και πλυθεί σχολαστικά πριν από την επεξεργασία και την έκθλιψη του βιολογικού ελαιοκάρπου. Η αποθήκευση του βιολογικού ελαιολάδου μέχρι και την τελική τυποποίησή του πρέπει να γίνεται σε δοχεία κατασκευασμένα από κατάλληλο ανοξείδωτο χάλυβα και να φυλάγεται σε δροσερή και ξηρή αποθήκη.
Δυνατότητα να επιδοτηθούν μέσω του προγράμματος «Εξωστρέφεια» έχουν οι εξαγωγείς ελληνικού ελαιολάδου. Το πρόγραμμα που τέθηκε πρόσφατα σε ισχύ, ενισχύει - επιδοτεί κατά 55% επενδυτικά σχέδια προϋπολογισμού από 20.000 - 200.000 ευρώ.
Στόχος του προγράμματος «Εξωστρέφεια» είναι η ενίσχυση της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας νέων και υφιστάμενων κυρίως μεταποιητικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων και υπό προϋποθέσεις μεγάλων επιχειρήσεων, ως βασικής επιλογής για την αναβάθμιση της παραγωγικής βάσης της χώρας προς αγαθά και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας. Επιδίωξη είναι η στροφή της παραγωγής σε κλάδους και προϊόντα ψηλότερης προστιθέμενης αξίας, όπως είναι το ελαιόλαδο.
Ο παραγωγός και το project
O Γιώργος Κοροπούλης κατάγεται από τα Νόμια, ένα μικρό χωριό δίπλα στη Μονεμβασιά. Σπούδασε Αρχιτεκτονική και Interior Design.
Το 2010 οραματίστηκε την Osis (από την αρχαία λέξη ώσις = ώθηση) και ξεκίνησε την πορεία στο ελαιόλαδο.
Εκτίμησε την οικονομική κρίση ως ευκαιρία για να ασχοληθεί με το πάθος του, το ποιοτικό ελαιόλαδο και άλλαξε επιχειρηματική, επαγγελματική και προσωπική πορεία.
Το φιλόδοξο project: να παράξει ένα επώνυμο προϊόν, το καλύτερο ελαιόλαδο από την καλύτερη ελαιοπαραγωγική περιοχή και να αναδείξει τις αρετές αυτής της περιοχής -της Λακωνίας- σε όλο τον κόσμο.
Παράλληλα εκπαιδεύτηκε στη γευσιγνωσία και την αξιολόγηση ελαιολάδου για να μπορεί να κρίνει ο ίδιος και να μπορεί να επιλέγει και να κατευθύνει.
Αποκτά και brand name
Στην προώθηση του προϊόντος η συσκευασία παίζει το δικό της ρόλο. Το design, λειτουργώντας ως ένδυμα, στο προϊόν είναι σημαντικό, γιατί δημιουργεί την πρώτη εικόνα.
Αν η ψυχή του προϊόντος εκφράζεται μέσω του ενδύματός του, το αποτέλεσμα είναι ισορροπημένο και αναδεικνύεται η ταυτότητά του, λέει ο Γιώργος Κοροπούλης που παράγει το ελαιόλαδο Maleas.
Παραδέχεται, βέβαια, πως το design από μόνο του δεν αρκεί, γιατί η «ουσία» βρίσκεται στο περιεχόμενο της φιάλης, όπου αναδεικνύεται η πραγματική αξία του προϊόντος. «Εκεί επιβεβαιώνεται η επιλογή του καταναλωτή και εκεί βρίσκεται και η απόδειξη της συνέπειας. Η συσκευασία οφείλει να συμβαδίζει με το περιεχόμενο», λέει και προσθέτει: Είναι αποτέλεσμα βαθμού αξιοσύνης, πολυσύνθετων διεργασιών, έρευνας και αξιοποίησης στοιχείων αγοράς κ.λπ.
Στο design υπάρχει ομοιότητα με την αρχιτεκτονική. Ενας αρχιτέκτονας οφείλει να σχεδιάζει κτίρια λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες του ανθρώπου - χρήστη. Δύο παρόμοια κτίρια είναι αποτέλεσμα προχειρότητας και αμηχανίας.
Ενα λάδι διεκδικεί την αναγνώριση
Tο Maleas είναι ένα βιολογικό, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, προϊόν προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης, που λαμβάνεται από τον επιλεγμένο υγιή καρπό των κορυφαίων ποικιλιών ελιάς (κορωνέικη και αθηνοελιά) που εκθλίβονται αυθημερόν σε θερμοκρασία μικρότερη από 27 βαθμούς Κελσίου, αποκλειστικά και μόνο με μηχανικές μεθόδους.
«Οι ελιές προέρχονται μόνο από τον τόπο μας. Η Λακωνία έχει σημαντική ενδημική χλωρίδα και ελαιουργική παράδοση που χάνεται στους αιώνες. Επιλέγουμε αξιοποιώντας στοιχεία που διαμορφώνουν την ευγενική γευσιγνωστική ταυτότητα του Maleas», λέει ο Γιώργος Κοροπούλης που παράγει το ελαιόλαδο.
Ετσι το λάδι Maleas διαθέτει κορυφαία οργανοληπτικά και χημικά χαρακτηριστικά και πιστοποιητικά οργανικής καλλιέργειας και προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης.
Μάλιστα συμπληρώνει πως η έμπνευση για το όνομα του προϊόντος προήλθε από το θρυλικό ακρωτήρι που έχει εμπνεύσει διαχρονικά ιστορικούς, λογοτέχνες, γεωγράφους και αποτελεί τόπο-μύθο. Δεν είναι τυχαίο που ο φάρος αυτού του ακρωτηρίου κοσμεί και την ετικέτα μας.
Οι προοπτικές
Στο εύλογο ερώτημα για τις προοπτικές του ελληνικού ελαιολάδου, ο κ. Κοροπούλης σημειώνει: «Είναι αναγκαίος ο επαναπροσδιορισμός της ταυτότητας του με κριτήρια ποιότητας και αξιοπιστίας. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετές καλές δουλειές, που ευνοούν τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης. Αυτό που έχει ανάγκη κυρίως το ελληνικό ελαιόλαδο είναι η εδραίωσή του ως ποιοτικού στη συνείδηση του καταναλωτή. Γι' αυτόν τον σκοπό πρέπει να εργαστούμε όλοι με συνέπεια. Η εδραίωση θα έρθει αργά, με διαρκή προσπάθεια και επιστημονική τεκμηρίωση που θα βασίζεται στη γνώση, στο πείσμα και στην αγάπη για το ελαιόλαδο».
Ο κ. Κοροπούλης εξάγει το λάδι του στις αγορές της Γερμανίας και της Αμερικής, ενώ σύντομα θα κάνει την εμφάνιση του και στην Αγγλία, σημειώνοντας πως στις συγκεκριμένες αγορές υπάρχουν καταναλωτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις και έχουν διαμορφώσει μία κουλτούρα σχετική με την υγεία, τη γεύση και την ποιότητα της διατροφής.
Απαιτητικοί
«Είναι δίκαια απαιτητικοί και αναζητούν πιστοποίηση και συνέπεια», λέει χαρακτηριστικά και συνεχίζει: Οι πωλήσεις των ποιοτικών προϊόντων αναπτύσσουν το μερίδιό τους στην αγορά. Τα βιολογικά προϊόντα εξαπλώνονται αργά, αλλά παντού. Η διαδρομή του Maleas σε αυτές τις αγορές θα αναδείξει τη σημασία της προέλευσης εκτός συνόρων. Αλλωστε, πιστεύω ότι στο μεταξύ θα αλλάξει η οικονομική κατάσταση στη χώρα μας και έτσι θα δούμε αρκετά ελληνικά προϊόντα που σήμερα κάνουν -εξ ανάγκης- διεθνή καριέρα να διανέμονται και στην Ελλάδα.
Η ποιότητα θα κάνει τον δρόμο της και θα επιστρέψει εκεί από όπου κατάγεται.
Η Ελλάδα, συνεχίζει, θα βγει σύντομα από την κρίση, ειδικά εφόσον αναπτύξει μηχανισμούς λειτουργίας που βοηθούν την επιχειρηματικότητα και ειδικά την εξωστρεφή. Επίσης θα πρέπει να ευνοηθεί η παραγωγή προϊόντων με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Πιστεύω μου είναι ότι με τη συμμετοχή του καθένα μας στα τεκταινόμενα εξελίσσεται ο κόσμος. Βέβαια η εξωστρέφεια και η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι υπόθεση μόνο τραπεζών και επιχειρηματιών. Η δυναμική της οικονομίας και της αγοράς χρειάζεται τη συνεργασία της πολιτείας, ώστε να εξασφαλίζεται η παρουσία της κοινωνίας στις εξελίξεις.
Εφη Καραγεώργου ,ethnos.gr
