Τα φρούτα και λαχανικά έκλεισαν το έτος με αύξηση του όγκου αλλά κυρίως της αξίας εξαγωγών τους
Ιαν-Οκτ έχουν εξαχθεί 1.056,5 εκατομμύρια κιλά φρούτα & λαχανικά, +4,6 τοις εκατό και € 785.435.580, +11,9 τοις εκατό από ό, τι την ίδια περίοδο του 2012
Ο κ. Γ. Πολυχρονάκης , ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT – HELLAS δήλωσε :
«Το έτος 2013 ολοκληρώθηκε με εκτίμηση μιας αύξησης της τάξης του 11,9% σε αξία και 4,6% στους όγκους των εξαγωγών των φρούτων και λαχανικών σε σχέση με το 2012 .Σημειούται ότι αύξηση παρατηρείται για τέταρτη συνεχή χρονιά.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που επεξεργάστηκαν από INCOFRUIT-HELLAS, βάσει προσωρινών στοιχείων δεκάμηνου της ΕΛΣΤΑΤ, οι ελληνικές εξαγωγές λαχανικών αυξήθηκαν κατά 2,3% σε όγκο, συνολικού ύψους 133.478 τόνων και 16,1% σε αξία, φθάνοντας τα € 138.686.962. Ο όγκος των εξαγωγών φρούτων αυξήθηκε κατά 4,9% και 11% σε αξία, φτάνοντας τους 923.007 τόνους και € 646.748.618.
Ο Σύνδεσμός μας Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT – HELLAS εκτιμά ότι το 2013 ολοκληρώθηκε με ρυθμό ανάπτυξης παρόμοιο του δεκάμηνου, με συντριπτική υπεροχή των φρούτων και λαχανικών και των παρασκευασμάτων τους, των οποίων η εμπορική αξία αποτελεί κατά μέσο όρο την 5ετία 2008-2013, το 34% της μέσης αξίας των συνολικών αγροτικών εξαγωγών.
Οι εξαγωγές ελληνικών φρούτων και λαχανικών προς τρίτες χώρες αυξήθηκαν κατά 1% το δεκάμηνο του 2013 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2012 ,συνολικού ύψους 330.472 τόνους αξίας € 244.749.887.
Ο κύριος προορισμός για τα ελληνικά φρούτα και λαχανικά εκτός Ε.Ε παραμένει η Ρωσία, με 96.907,28 τόνους, αξίας € 101.969.468 ακολουθούμενη από την Fyrom και τη Αλβανία.
Οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Ρωσία από Ιαν-Οκτ 2013, σημείωσε μείωση της τάξης του -2,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 ως προς τον όγκο αλλά αύξηση +5% κατ αξία .
Αντίθετα οι εξαγωγές προς την Fyrom και τη Αλβανία διατηρήθηκαν στα ίδια επίπεδα κατά την υπό εξέταση περίοδο. Οι αποστολές στην Fyrom ανήλθαν σε 36.986,9 τόνους € 18.776.466 και την Αλβανία που ανήλθαν σε 33.472,95 τόνους .€ 12.630.775.
Διαπιστώνεται για άλλη μια χρονιά ότι οι εξαγωγές των φρούτων και λαχανικών εκτός της ΕΕ συγκεντρώνεται στις ευρωπαϊκές χώρες μη μέλη της ΕΕ, τη Ρωσία, την Fyrom, την Αλβανία ,την Νορβηγία και την Ελβετία, ενώ οι εξαγωγές εκτός Ευρώπης παραμένουν ασήμαντες.
Πολλές από τις αγορές των χωρών μη μελών της ΕΕ είναι κλειστές λόγω φυτοϋγειονομικών εμποδίων, και ο Σύνδεσμός μας παρενέβη επανειλημμένως παρουσιάζοντας σειρά προτάσεων για την ενίσχυση των εξαγωγών προς τις αγορές αυτές, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ιδίως η καθιέρωση απλουστευμένων διαδικασιών διαπραγμάτευσης, με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Όσον αφορά τις εισαγωγές, έως τον Οκτώβριο του 2013 ανήλθαν σε 411.869 τόνους (-1,4%) αξίας 347.132.754 ευρώ (2,4%). Οι εισαγωγές λαχανικών ανήλθαν σε 215.229 τόνους (0,2%), αξίας € 143.864.017 (3,1%) και των φρούτων ανήλθαν σε 196.640 τόνους (-3,0%), αξίας 203.268.737 ευρώ (1,8%).
Οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών έχει μια σταθεροποιητική τάση τόσο σε αξία όσο και όγκο, το 2013.
Τα κυριότερα προϊόντα που εισάγονται από την Ελλάδα είναι:
1) πατάτες αξίας 56.607.990 ευρώ,122.833 τόνους
2) ντομάτες 4.328.880 ευρώ , 7.030 τόνους
3) πορτοκάλια 2.654.868 ευρώ , 4.238,1 τόνους
4) λεμόνια 20.617.829 ευρώ , 22.910,3 τόνους
5) μήλα 5.930.507 ευρώ , 6.496,1 τόνους
6) ανανάδες 2.942.326 ευρώ , 4.607,56 τόνους
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν, τις αυξανόμενες δυσκολίες στην ελληνική παραγωγή ορισμένων φρούτων και λαχανικών, όπως πατάτες, λεμόνια κ.α καθώς και την ανάγκη να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητά τους.
Κατά το ανασκοπούμενο έτος το εξαγωγικό μας εμπόριο, βοηθούμενο αφενός από την καλή παραγωγή της χώρας μας στην αρχή της χρονιάς και τη διεύρυνση του ποσοστού συμμετοχής του στις παραγγελίες των μεγάλων αλυσίδων λιανικής της Ευρώπης και αφετέρου από τη μείωση της εγχώριας ζήτησης ,πέτυχε αύξηση της προσφοράς και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των φρούτων μας προς τις όμορες Βαλκανικές χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία) ,αλλά και βελτίωση των επιδόσεων στις αγορές τρίτων χωρών π.χ Ρωσία , Ασιατικές ,παρά την μειωμένη παραγωγή των πυρηνόκαρπων (λόγω καιρικών φαινομένων).Τονίζουμε ιδιαιτέρως με έμφαση ότι η συνεχής παρουσία των προϊόντων στις κυριότερες καταναλωτικές αγορές έδωσε την ευκαιρία για περαιτέρω διεύρυνση των μεριδίων μας στις κυριότερες Ευρωπαϊκές αγορές αλλά και την διείσδυση σε νέες αγορές π.χ ακτινίδια στην Κίνα με βελτίωση της μεσοσταθμικής ανά μονάδα βάρους αξίας (απόδειξη της βελτίωσης της αξίας των ποιοτικών εκ των προϊόντων).
Κατά την εν εξελίξει ευρισκόμενη εμπορική περίοδο 2013/2014 (εσπεριδοειδή, ακτινίδια, μήλα, αγγούρια κ.α), απευθύναμε έκκληση στην Πολιτεία ώστε να ληφθούν όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα που θα διευκόλυναν την προώθηση των εξαγωγών μας, όπως πχ στην περίπτωση των εξαγωγών προϊόντων μας προς τις ασιατικές χώρες ,πλην όμως η γραφειοκρατία και η μη επαρκής στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών κατέστησαν αδύνατη την επέκταση σ αυτές τις αγορές, παρά την υφιστάμενη ζήτηση.
Σε επίπεδο Ε,Ε το 2013 χαρακτηρίζεται από:
· τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ που οι τελικές ρυθμίσεις της δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, την Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου. Η νέα μεταρρύθμιση περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τις άμεσες ενισχύσεις, ενιαία ΚΟΑ, την αγροτική ανάπτυξη και τη χρηματοδότηση και αφήνει αρκετά περιθώρια στα κράτη μέλη, έτσι ώστε πιστεύουμε ότι ο τομέας των φρούτων και λαχανικών, θα βελτιώσει την θέση του ,αφού η χώρα μας θα μπορεί να διαμορφώσει εθνικό στρατηγικό πρόγραμμα
· την απόφαση της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας (FCS RF) περί της μη αναγνώρισης των εγγυήσεων TIR, από 1η Δεκεμβρίου 2013 σε όλα τα Τελωνεία εισόδου της Κοινοπολιτείας, μέτρο που συνιστά παρεμπόδιση των εξαγωγών των ευρωπαϊκών κυρίως προϊόντων, κάτι που επιβάρυνε βεβαίως και τα ελληνικά οπωροκηπευτικά μετά και την κατάργηση μεγάλης Κεντρικής Λαχαναγοράς της Μόσχας .
· την σύναψη συμφωνιών της ΕΕ με τον Καναδά. Βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για σύναψη εμπορικών συμφωνιών με τις ΗΠΑ, και θα συνεχισθεί διαπραγμάτευση διμερών συμφωνιών με τη Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη).
· προετοιμάσθηκε η επόμενη συνεδρίαση της Μεικτής Επιτροπής Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας και πιστεύουμε ότι η θέση της Ε.Ε πρέπει να είναι:
Μ πρέπει να λήξει το μεταβατικό στάδιο εξαίρεσης της ελεύθερης πρόσβασης στην Τουρκική αγορά
Μ πρέπει να προβλεφθεί ώστε τα εισαγόμενα στην Τουρκία νωπά οπωροκηπευτικά προϊόντα κοινοτικής προέλευσης και παραγωγής του Κεφ 07 & 08 του δασμολογίου να έχουν τα ίδια μέτρα μεταχείρισης από απόψεως δασμών εισαγωγής και φόρων.
Ο Σύνδεσμός μας όσο και άλλοι φορείς από παραγωγικές χώρες της ΕΕ, υποστηρίζει ότι η ανεξέλεγκτη κατάσταση στην εισαγωγή φρούτων και λαχανικών έχει προκληθεί επειδή δεν υπάρχει σωστή εφαρμογή του συστήματος των τιμών εισόδου και δεν εισπράττονται οι πρόσθετοι δασμοί με συνέπεια να πραγματοποιούνται εισαγωγές σε μια κατώτερη τιμή της τιμής εισόδου .
Επιβάλλεται η αυστηροποίηση της κοινοτικής νοµοθεσίας και ως προς το σύστηµα τιµών εισόδου οπωροκηπευτικών αλλά και για τους επιβαλλόµενους εισαγωγικούς δασµούς και το καθεστώς προτιµησιακών συµφωνιών µε τις τρίτες Χώρες .
Σε επίπεδο Εθνικό το 2013 χαρακτηρίζεται από:
· Την ομαλή εξέλιξη της παραγωγής των φρούτων και λαχανικών μας τόσον από απόψεως ποσοτήτων όσον και από απόψεως ποιότητος με εξαίρεση τα πυρηνόκαρπα (ροδάκινα, νεκταρίνια ,βερύκοκκα).
· Ικανοποιήθηκε και υλοποιήθηκε επιτέλους το πάγιο αίτημα του Συνδέσμου μας της εφαρμογής και στη χώρα μας του θεσμού του εγκεκριμένου εμπόρου οπωροκηπευτικών, όπως προβλέπεται στην ΚΟΑ Οπωροκηπευτικών με τον Καν. 543/2011.
Ήδη η ολιγοήμερη μόνο πείρα από την εφαρμογή του θεσμού στην πράξη με εξαγωγή και διακίνηση νωπών οπωροκηπευτικών , επιβεβαιώνει τα πλεονεκτήματα του
· Ψηφίστηκε και τέθηκε σε εφαρμογή η κωδικοποίηση, απλοποίηση και αντικατάσταση του συνόλου των αγορανομικών διατάξεων με τους «Κανόνες Διακίνησης / Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.)» που σημαίνουν αποκατάσταση της ελευθερίας του εμπορίου βάσει της προσφοράς και της ζήτησης. Χαιρετίσαμε αυτή την πολιτική που ικανοποιεί σχετικό αίτημα μας για την κατάργηση ενός εκ των αντικινήτρων για την ομαλή διακίνηση των προϊόντων στην εγχώρια αγορά ,αλλά κυρίως και για την εφαρμογή της τυποποίησης και της ιχνηλασιμότητας με την υποχρεωτική ενιαία σήμανση.
· Την διακίνηση ατυποποίητων οπωροκηπευτικών προϊόντων, που παρατηρήθηκε για μια ακόμη χρονιά, σε κιβώτια συσκευασίας επαναχρησιμοποιημένα χωρίς την απαιτούμενη σήμανση, ακόμη και χύμα εντός των φορτηγών αυτοκινήτων, χωρίς την επεξεργασία τους από συσκευαστήρια ,χωρίς την τήρηση κανόνων υγιεινής και ασφάλειας και την προώθηση τους από «έλληνες εμπόρους» στις γειτονικές Βαλκανικές Χώρες, με κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών και με δυσφήμηση των ελληνικών προϊόντων. Παράλληλα παρατηρείται δραστηριότητα Βαλκάνιων «εμπόρων» που διακινούν επίσης μη τυποποιημένα οπωροκηπευτικά κατευθείαν από το χωράφι η και από τις λαχαναγορές. Συνέπεια αυτής της πρακτικής, της μη εφαρμογής της Κοινοτικής και Εθνικής Νομοθεσίας, είναι οι τιμές εξαγωγής προς τις Βαλκανικές Χώρες να έχουν ‘βαλτώσει’ και οι υγιείς εξαγωγικές επιχειρήσεις οπωροκηπευτικών της χώρας μας να βιώνουν μια ανάσχεση της δραστηριότητας τους προς αυτές τις παραδοσιακές αγορές των προϊόντων μας.
Ο Σύνδεσμός μας Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit – Hellas θεωρεί απαραίτητο για τον τομέα όπως κατά το 2014 εφαρμοσθούν μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας ώστε να επιστρέψει στο δρόμο της ανάπτυξης .
Από την άλλη πλευρά, είναι απαραίτητο να τερματισθεί η σε βάρος των παραγωγών φρούτων και λαχανικών πρακτική διευκόλυνσης ουσιαστικώς σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο εισαγωγών ομοειδών προιόντων τρίτων χωρών. Είναι αναγκαία η εφαρμογή της τυποποίησης των ελληνικών προϊόντων στην εγχώριο αγορά, εξισώνοντας τα με αυτά της εισαγωγής-παραλαβής από άλλες χώρες της Ε.Ε. βάσει της ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ
Τέλος θεωρείται απαραίτητο η Επιτροπή της ΕΕ να λαμβάνει υπόψη τις αρνητικές επιπτώσεις στον τομέα οπωροκηπευτικών συμφωνίες με τρίτες χώρες , που έχουν παρόμοια παραγωγή με τις Χώρες της Ε.Ε
Ελπίζουμε εντός του 2014, εξάλειψη όλων των αντικινήτρων που αναφέρθησαν παραπάνω προς βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μας, για την διατήρηση του μεριδίου μας στις παραδοσιακές καταναλωτικές αγορές αλλά και συνέχιση του ηυξημένου ρυθμού εξαγωγών των φρούτων και λαχανικών