Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης* για το agrocapital.gr
Δύσκολη η εβδομάδα αυτή που πέρασε και το μυαλό μας παραμένει στην Δυτική Αττική, και όχι μόνο. Είναι σε κάθε τόπο που πλήγηκε ή θα πληγεί από τα ανθρώπινα λάθη , από την καταστροφή του περιβάλλοντος για το κέρδος.
Πριν χρόνια ασχολούμενος με τον Κηφισό, σαν συντονιστής της ομάδας ΚΗΦΙ-SOS, έμαθα, συζητώντας με καθηγητές υδρολογίας και τοπογράφους μηχανικούς, ότι «το νερό δεν ξεχνά τον δρόμο του», όσο και αν προσπαθούμε να το εγκλωβίσουμε, όσα εμπόδια και αν βάλουμε στο δρόμο του.
Την εβδομάδα όμως που μας πέρασε εκτός από τα δυσάρεστα γεγονότα είχαμε και την εξαγγελία και ψήφιση του κοινωνικού μερίσματος, και την απόφαση για τους πρώτους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς , στις 29 Νοεμβρίου, με την προστασία της αστυνομίας, αλλά και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 2934/2017), για την παραγραφή μετά της πενταετίας των φορολογικών ελέγχων.
Εμείς θα ασχοληθούμε σήμερα με την φορολογική αντιμετώπιση των ασφαλιστικών εισφορών που πληρώνουν οι αγρότες ,αυτοαπασχολούμενοι, οι εταίροι των προσωπικών εταιριών, οι εταίροι ΕΠΕ και ΙΚΕ, καθώς και τα μέλη του Δ.Σ. των Α.Ε.
Άλλα λέει ο νόμος και άλλα ερμηνεύει το υπουργείο.
Όσο αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές, στο άρθρο 23 του Ν.4172/2013, που αφορά τις μη εκπιπτόμενες δαπάνες των επιχειρήσεων από τα μικτά έσοδα τους, αναφέρεται ρητά ότι δεν εκπίπτουν οι :
"γ) οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές",
Στην ανάλυση που κάνει όμως η διοίκηση, νομοθετώντας διά τις εγκυκλίου, για μια ακόμη φορά και συγκεκριμένα στην ΠΟΛ.1113/2015, που δίνει οδηγίες για τις εκπιπτόμενες και μη δαπάνες, διαχωρίζει τις ασφαλιστικές εισφορές σε αυτές των αυτοαπασχολουμένων , των εταίρων Ο.Ε. και Ε.Ε. , όπου τις πρώτες τις θεωρεί εκπιπτόμενες από τα ακαθάριστα έσοδα , με την προϋπόθεση να έχουν καταβληθεί, και των εταίρων ΕΠΕ, ΙΚΕ και των μελών του Δ.Σ. των Α.Ε., που δεν τις θεωρεί εκπιπτόμενες από τα ακαθάριστα έσοδα των εταιριών.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η ασφάλιση είναι υποχρεωτική με βάση των ασφαλιστικό νόμο. Δηλαδή αν εταίροι ΕΠΕ δεν ασφαλιστούν στον ΕΦΚΑ, παλιό ΟΑΕΕ, δεν μπορούν να συμπράξουν για να ιδρύσουν μία ΕΠΕ.
Ας δούμε όμως την «νομοθετική» παρέμβαση - διαστρέβλωση του νόμου από την διοίκηση.
Σύμφωνα με το έγγραφο:
Έκπτωση ασφαλιστικών εισφορών από αυτοαπασχολούμενους και αγρότες
γ) Οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές. Συνεπώς, οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί εμπρόθεσμα (εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους ή τυχόν παράτασής της), ακόμη και σε επόμενο φορολογικό έτος, εκπίπτουν από τα έσοδα του φορολογικού έτους το οποίο αφορούν.
Ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν στα έτη 2014 και επόμενα, οι οποίες καταβάλλονται εκπρόθεσμα, εκπίπτουν κατά το έτος καταβολής τους ανεξαρτήτως του έτους που αφορούν. Στην έννοια της δαπάνης των ασφαλιστικών εισφορών, που αν δεν έχουν καταβληθεί δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα περιλαμβάνονται τόσο οι εισφορές του εργοδότη, όσο και του εργαζομένου, οι οποίες, ως εμπεριεχόμενες στις αμοιβές του, βαρύνουν τον εργοδότη. Σε περίπτωση που οι εκπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές ετών 2014 και επομένων έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, αυτές θα εκπίπτουν κατά το χρόνο καταβολής τους σύμφωνα με την υπόψη ρύθμιση.
Ειδικά ως προς τη φορολογική μεταχείριση των ασφαλιστικών εισφορών και αμοιβών διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
Έκπτωση ασφαλιστικών εισφορών εταίρων Ο.Ε. , Ε.Ε. και λοιπών αστικών εταιριών.
α) Ως προς τη φορολογική μεταχείριση των ασφαλιστικών εισφορών των μελών προσωπικών εταιρειών (Ο.Ε., Ε.Ε.) και αστικών εταιρειών:
i) Οι ασφαλιστικές εισφορές φυσικού προσώπου, το οποίο ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα (μέσω ατομικής επιχείρησης) και είναι παράλληλα μέλος προσωπικής ή αστικής εταιρείας εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής του επιχείρησης. Αν η ατομική επιχείρηση έχει τεθεί σε αδράνεια, οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της προσωπικής ή αστικής εταιρείας.
ii) Οι ασφαλιστικές εισφορές φυσικού προσώπου, το οποίο δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα και είναι μέλος προσωπικής ή αστικής εταιρείας εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της προσωπικής ή αστικής εταιρείας, ανακαλουμένων των όσων αναφέρονται για το θέμα αυτό στο αριθ. ΔΕΑΦΑ 1064780 ΕΞ 2015/11.5.2015 έγγραφό μας.
Σε περίπτωση συμμετοχής εταίρου σε περισσότερες προσωπικές εταιρείες, οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από την εταιρεία από την οποία λαμβάνει το μεγαλύτερο φορολογητέο εισόδημα.
ΜΗ έκπτωση ασφαλιστικών εισφορών εταίρων Ε.Π.Ε. , Ι.Κ.Ε. και μελών Δ.Σ. Α.Ε.
β) Ως προς τη φορολογική μεταχείριση των ασφαλιστικών εισφορών εταίρων Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. και των μελών Δ.Σ. Α.Ε. ή διαχειριστών Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε.:
i) Οι ασφαλιστικές εισφορές των εταίρων Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των εταιρειών αυτών, αλλά, σε περίπτωση που οι εταίροι λαμβάνουν αμοιβή και ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, οι ασφαλιστικές τους εισφορές θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής τους επιχείρησης. Αν δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και επιπλέον οι αμοιβές που λαμβάνουν από την Ε.Π.Ε. ή την Ι.Κ.Ε. θεωρούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, τότε οι ασφαλιστικές εισφορές θα εκπίπτουν από το εισόδημά τους από μισθωτές υπηρεσίες και θα δηλωθούν από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1).
ii) Οι ασφαλιστικές εισφορές μελών Δ.Σ. Α.Ε. ή διαχειριστών Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και δεν συμμετέχουν στο κεφάλαιο των υπόψη εταιρειών και επιπλέον οι αμοιβές που λαμβάνουν λόγω της ιδιότητας τους αυτής θεωρούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, τότε οι ασφαλιστικές εισφορές θα εκπίπτουν από το εισόδημά τους από μισθωτές υπηρεσίες και θα δηλωθούν από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1).
* Απόστολος Αλωνιάτης
Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α΄ Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.Φ.Ο.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας.