Για κάθε 100 € που προσθέτει ο πρωτογενής τομέας στο ΑΕΠ της χώρας, ο κλάδος της αγροδιατροφής προσθέτει 78 €, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο κλάδος προσθέτει 111€.
Ο κλάδος της μεταποίησης τροφίμων, ποτών και καπνού αποτελεί ένα σημαντικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας. Η ακαθάριστη αξία παραγωγής του κλάδου ανέρχεται ετησίως σε 15,6 δισ. €, συμμετέχει στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν με προστιθέμενη αξία 5,5 δισ. € (ποσοστό 3,3% επί του ΑΕΠ) και απασχολεί συνολικά 128,29 χιλ. άτομα(ποσοστό 2,7% επί της συνολικής απασχόλησης) εκ των οποίων 112,73 χιλ. είναι μισθωτοί. (Eurostat, 2020).
Ο κλάδος επεξεργάζεται ως πρώτη ύλη αγροτικά προϊόντα υψηλής ποιότητας και τα τελικά προϊόντα είναι εξίσου υψηλής ποιότητας, πιστοποιημένα και ασφαλή για τον καταναλωτή τρόφιμα και ποτά. Στην ουσία ο κλάδος προσθέτει αξία στο αγροτικό προϊόν της χώρας και επιπλέον δίνει εισόδημα και απασχόληση σε μια σειρά από οικονομικές δραστηριότητες που κινούνται συμπληρωματικά γύρω από αυτόν, όπως επιχειρήσεις υλικών συσκευασίας, marketing, διαφήμισης, logistics, λιανικής πώλησης, εξαγωγών και μεταφορών, ενώ εμπλέκεται και ο χρηματοοικονομικός τομέας (τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες). Τέλος, ο κλάδος συνεισφέρει στα δημόσια έσοδα με τη φορολογία και τις εργατικές εισφορές.
Από την ανάλυση των στοιχείων της Eurostat για τη χώρα μας, για την περίοδο 2010/2019,προκύπτει ότι ο μέσος όρος της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας(ΑΠΑ) του κλάδου ανέρχεται ετησίως στα 5 περίπου δισ. € και η μέση ετήσια αύξηση είναι μόνο 0,06%.Από την εξέταση των στοιχείων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την ίδια περίοδο η ΑΠΑ στον κλάδο ανέρχεται ετησίως κατά μέσο όρο σε 225 δισ. περίπου € με μέση ετήσια αύξηση 2,2%. Οι χώρες με τη μεγαλύτερη ΑΠΑ ετησίως κατά μέσο όρο είναι η Γαλλία με τη Γερμανία με 42,5 δισ. €, η Ιταλία με 26,8 δισ. €, η Ισπανία με 25 δισ. €, η Ολλανδία με 14,2 δις.€ και ακολουθούν οι υπόλοιπες χώρες. Η Ελλάδα βρίσκεται στη 11η θέση της σχετικής κατάταξης και η ΑΠΑ του κλάδου στη χώρα μας αποτελεί το 2,2 % περίπου της ΑΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την εξεταζόμενη περίοδο.
Αν για την περίοδο 2010/2019 υπολογίσουμε το δείκτη της ΑΠΑ του κλάδου της μεταποίησης τροφίμων, ποτών & καπνού προς την ΑΠΑ του κλάδου της γεωργίας, δασών & αλιείας, τότε ο δείκτης αυτός δείχνει την αξία του προϊόντος που προσθέτει ο κλάδος της μεταποίησης για κάθε ευρώ που προσθέτει ο κλάδος της πρωτογενούς παραγωγής στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της κάθε χώρας-μέλους της ευρωπαϊκής ένωσης.
Η Ιρλανδία (3,35), το Βέλγιο (2,79) και η Γερμανία (1,76) εμφανίζουν τη μεγαλύτερη σχέση ΑΠΑ στη μεταποίηση τροφίμων, ποτών και καπνού ως προς την ΑΠΑ γεωργίας, δασών και αλιείας. Στην Ελλάδα ο εν λόγω δείκτης για την περίοδο 2010/2019 είναι 0,78 και η χώρα μας βρίσκεται στην 18η θέση της σχετικής κατάταξης. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε 100 € που προσθέτει ο πρωτογενής τομέας στο ΑΕΠ της χώρας, ο κλάδος της μεταποίησης τροφίμων και ποτών προσθέτει επιπλέον 78 €. Ο αντίστοιχος μέσος όρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ-27) είναι 111 €.
Χωρίς αμφισβήτηση υπάρχουν πολλές δυνατότητες για την ανάπτυξη του κλάδου της αγροδιατροφής, υπό την προϋπόθεση της αποτελεσματικής αξιοποίησης των υφιστάμενων χρηματοδοτικών ευκαιριών:
- με εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του αναπτυξιακού νόμου(ν.4887/2022) με τον οποίο χορηγούνται κρατικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις για τη στηριξη των επενδυτικών τους σχεδίων σε διάφορα καθεστώτα όπως, τον ψηφιακό & τεχνολογικό μετασχηματισμό, το νέο επιχειρείν, την έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία, την αγροδιατροφή – πρωτογενή παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων-αλιεία-υδατοκαλλιέργεια και την επιχειρηματική εξωστρέφεια.
- με αύξηση της απορροφητικότητας των πόρων του μέτρου 4.2 «επενδύσεις στη μεταποίηση/ εμπορία γεωργικών προϊόντων» του ΠΑΑ 2014-2020συμπεριλαμβανομένης της μεταβατικής περιόδου 2021-2022.
- με χρησιμοποίηση των πόρων της παρέμβασης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2023-2027 για στήριξη στη μεταποιήση/εμπορία και /ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων Δημόσιας Δαπάνης 156 περίπου εκατ. €.
- με αξιοποίηση των προνομιακών όρων δανεισμού (μειωμένες εξασφαλίσεις, χαμηλό επιτόκιο) του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων αγροδιατροφής σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ). Το ΠΑΑ 2014-2020 συμμετέχει στο Ταμείο με 80 εκατ. € με σκοπό τη χορήγηση Τραπεζικών δανείων συνολικού ύψους 480 εκατ. €.
- με κάλυψη των έκτακτων αναγκών ρευστότητας των επιχειρήσεων από το Ταμείο μικροπιστώσεων με εγγύηση 20 εκατ. € από το ΠΑΑ 2014-2020. Χορήγηση δανείων ύψους έως 25.000 € για κεφάλαια κίνησης και επενδυτικούς σκοπούς χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις.
- με χρηματοδότηση για επενδύσεις ύψους 47 εκατ. € από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του αγροδιατροφικού τομέα για την υποστήριξη των εξαγωγικών δραστηριοτήτων, την αγορά και ανάπτυξη τεχνολογικού εξοπλισμού και την ανάπτυξη ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων.
Του Νικόλαου Μπούσιου
Γεωπόνος με ειδικότητα Γεωργικής Οικονομίας, ΓΠΑ
Msc στα Οικονομικά της Ολοκληρωμένης Αγροτικής Ανάπτυξης, M.A.I.Ch.
Msc στις Ευρωπαϊκές & Οικονομικές Σπουδές, ΟΠΑ
ΠΙΝΑΚΑΣ 1 : Ο δείκτης της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας του κλάδου Μεταποίησης Τροφίμων, Ποτών & Καπνού προς την Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία του κλάδου Γεωργίας, Δασών & Αλιείας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27), 2010-2019
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις