Σταρακά: Ζητάμε άμεσες απαντήσεις για το χάος από τις στρεβλώσεις των οικολογικών σχημάτων

Την αγωνία χιλιάδων παραγωγών που ακόμα περιμένουν να λάβουν τις άμεσες ενισχύσεις τους από τα οικολογικά σχήματα για το 2023, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει η υποβολή των δηλώσεων του ΟΣΔΕ για το 2024, μεταφέρει στη Βουλή με ερώτησή της προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χριστίνα Σταρακά.

Συγκεκριμένα, τονίζει την πολυπλοκότητα και τη στρεβλή κατανομή των πόρων μεταξύ των 10 οικολογικών σχημάτων. Παράλληλα,  ενημερώνει ότι σε σχέση με το πρασίνισμα που ίσχυε την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, αποκλείονται σχεδόν οι μισοί παραγωγοί και ο προϋπολογισμός είναι μειωμένος κατά 20%.

Συνεχίζοντας, αναφέρει τις αγωνίες των αγροτών τόσο για την επιλογή των οικολογικών σχημάτων και των πληρωμών τους, όσο και την αισχροκέρδεια που παρατηρείται εξαιτίας διάφορων επιτήδειων που βοηθούν τους αγρότες στην υποβολή των δηλώσεων ΟΣΔΕ ζητώντας υπερβολική αμοιβή, με αποτέλεσμα η χρέωση των τελευταίων να έχει φτάσει περίπου τα 950 εκατ. ευρώ. ενώ το εισόδημα τους μειώνεται αισθητά.

Στην ερώτησή της η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, απευθυνόμενη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ζητά ξεκάθαρες απαντήσεις σε τρία βασικά ερωτήματα:

«1.Θα προβείτε στους απαιτούμενους ελέγχους για αισχροκέρδεια από την αδικαιολόγητη χρέωση των αγροτών για την απλή δήλωση-επιλογή των Οικολογικών Σχημάτων 2023, ώστε οι αγρότες να προστατευθούν και να μην καταβάλουν τις αδικαιολόγητες διπλές χρεώσεις;

2.Έχετε εξετάσει ως μέτρα τροποποίησης του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής τη μείωση του αριθμού των οικολογικών σχημάτων, την καθιέρωση μιας μεταβατικής περιόδου πρόσβασης όλων των αγροτών στα Οικολογικά Σχήματα και τη  συλλογική εφαρμογή των Οικολογικών Σχημάτων μέσω των συνεταιρισμών και των ομάδων παραγωγών, ώστε να έχουν μειωμένο κόστος εφαρμογής και αποτελεσματική εφαρμογή, παράλληλα με τις σταθερές συμβουλές.

3. Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε για να γίνει απλούστευση των οικολογικών σχημάτων για το 2024 και να μην έχουμε επανάληψη των στρεβλώσεων του 2023»;

Ολόκληρη η ερώτηση που κατέθεσε η Χριστίνα Σταρακά έχει ως εξής:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λ. Αυγενάκη

Θέμα: Οι στρεβλώσεις από την εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων αναδεικνύουν την αναγκαιότητα να εξεταστούν εναλλακτικές λύσεις σε μια προσπάθεια αποφυγής παρόμοιων προβλημάτων.

Κύριε Υπουργέ,

Από την έναρξη της εφαρμογής των Οικολογικών Σχημάτων το 2023, η πολυπλοκότητα και η αδυναμίες του σχεδιασμού τους προκάλεσαν σοβαρές στρεβλώσεις και καθυστερήσεις στην καταβολή των ενισχύσεων στους παραγωγούς. Τα Οικολογικά Σχήματα είναι πολύπλοκα και δύσκολα κατανοητά από τους αγρότες. Σε σχέση με το πρασίνισμα που ίσχυε την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, αποκλείονται σχεδόν οι μισοί παραγωγοί ενώ ο προϋπολογισμός είναι μειωμένος κατά 20% παρόλο που από 1 μέτρο το 2022 δημιουργήθηκαν 10 κύρια, που ανέρχονται σε περίπου 100 υποκατηγορίες, εάν ληφθούν υπόψη και οι υποκατηγορίες. Οι επιλέξιμες εκτάσεις για τη λήψη των ενισχύσεων στα Οικολογικά Σχήματα μειώθηκαν στο 46% μεταξύ 2022 και 2023 και αντίστοιχα οι επιλέξιμοι δυνητικοί δικαιούχοι μειώθηκαν περίπου στο 50%.

Επίσης, υπάρχει στρεβλή κατανομή των πόρων μεταξύ των 10 οικολογικών σχημάτων. Με την υπεραντιστάθμιση που έχει πριμοδοτηθεί, η ετήσια απλή δέσμευση για βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία θα οδηγήσει το 15% των παραγωγών να λάβει το 55% των ενισχύσεων για τα Οικολογικά Σχήματα, με επακόλουθο το υπόλοιπο 85% των δικαιούχων του 2023 να λάβει το υπόλοιπο 45%. Από μόνη της αυτή η εξέλιξη αποτελεί σοβαρή ανισορροπία στην κατανομή των πόρων.

Η επιλογή του οικολογικού σχήματος έχει γίνει κυριολεκτικά «τζόγος», γιατί οι δικαιούχοι αναζητούν την επιλογή που θα τους αποδώσει περισσότερα χρήματα και όχι αυτή που επιστημονικά είναι η ορθή για την καλλιέργεια ή την εκτροφή τους. Για την υλοποίηση τους θα πρέπει να δαπανήσουν χρήματα που πολλές φορές είναι λιγότερα από αυτά που θα εισπράξουν.

Οι συγκεκριμένες αδυναμίες δημιούργησαν κλίμα αβεβαιότητας ανάμεσα στους παραγωγούς για τις ενισχύσεις από την εφαρμογή των Οικολογικών Σχημάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα 425 εκατ. ευρώ τα οποία χρωστάτε για το 2023 που έχουν φτάσει περίπου το 1 δισ. ευρώ σήμερα και κανείς δεν ξέρει τι θα λάβει και αν θα λάβει.

Οι παραπάνω σοβαρές στρεβλώσεις και τα προβλήματα από την εφαρμογή των Οικολογικών Σχημάτων για το 2023 δημιούργησαν αβεβαιότητα στους αγρότες, την οποία εκμεταλλεύτηκαν διάφοροι επιτήδειοι και φορείς υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ, ζητώντας υπερβολική αμοιβή ύψους 7- 8% της ενίσχυσης για κάθε Οικολογικό Σχήμα, αποσπώντας 40-50 εκατ. ευρώ για τη συμπλήρωση της δήλωσης ΟΣΔΕ, με το πρόσχημα τη βελτιστοποίηση των ενισχύσεων που θα λάμβαναν.

Η αισχροκέρδεια από την χρέωση των αγροτών, σαν να πρόκειται για φάκελο διαρθρωτικού μέτρου του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης έχει φτάσει με βάση τις ονομαστικές αξίες ενίσχυσης των αιτήσεων περίπου τα 950 εκατ. ευρώ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο μειώνεται ριζικά το εισόδημα των αγροτών, πάνω από 40 εκατ. ευρώ. Οι ενισχύσεις των Οικολογικών Σχημάτων περιλαμβάνονται στις άμεσες ενισχύσεις και το κόστος τους περιλαμβάνεται σε αυτό της υποβολής της δήλωσης ΟΣΔΕ.

Η ίδια απογοητευτική κατάσταση για τους αγρότες φαίνεται ότι πηγαίνει να επαναληφθεί και το 2024, με το άνοιγμα της δήλωσης ΟΣΔΕ χωρίς να έχει επέλθει καμία αλλαγή στις αποφάσεις και τις εγκυκλίους των Οικολογικών Σχημάτων.

Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1) Θα προβείτε στους απαιτούμενους ελέγχους για αισχροκέρδεια από την αδικαιολόγητη χρέωση των αγροτών για την απλή δήλωση-επιλογή των Οικολογικών Σχημάτων 2023, ώστε οι αγρότες να προστατευθούν και να μην καταβάλουν τις αδικαιολόγητες διπλές χρεώσεις;

2) Έχετε εξετάσει ως μέτρα τροποποίησης του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής τη μείωση του αριθμού των οικολογικών σχημάτων, την καθιέρωση μιας μεταβατικής περιόδου πρόσβασης όλων των αγροτών στα Οικολογικά Σχήματα και τη συλλογική εφαρμογή των Οικολογικών Σχημάτων μέσω των συνεταιρισμών και των ομάδων παραγωγών, ώστε να έχουν μειωμένο κόστος εφαρμογής και αποτελεσματική εφαρμογή, παράλληλα με τις σταθερές συμβουλές;

3) Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε για να γίνει απλούστευση των οικολογικών σχημάτων για το 2024 και να μην έχουμε επανάληψη των στρεβλώσεων του 2023;