Τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο της ζιζανιολογίας θα έχουν οι παραβρισκόμενοι στο 21ο Συνέδριο με τίτλο «Ζιζανιολογία: καινοτομίες, προτεραιότητες και προκλήσεις στη σύγχρονη γεωργία» που θα διεξαχθεί στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από τις 9 έως τις 11 Μαΐου.
Μιλώντας στο Agrocapital ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, Τραυλός Ηλίας, υπογράμμισε ότι «το συνέδριο θα καλύψει όλα τα θέματα της σύγχρονης ζιζανιολογικής επιστήμης δίνοντας έμφαση μεταξύ άλλων σε καινοτόμες προσεγγίσεις, προτεραιότητες στην έρευνα και στην αγορά και σύγχρονες προκλήσεις».
Επίσης, θα γίνει αναφορά στις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπος ο πρωτογενής τομέας στη χώρα μας, ενώ θα παρουσιαστούν και στοιχεία τα οποία θα δείχνουν το μέγεθος της ζημιάς που προκαλούν τα ζιζάνια σε κάποιες καλλιέργειες.
Τέλος, στη συνέντευξή του ο κ. Τραυλός ανέφερε ότι υπάρχουν νέα είδη ζιζανίων στη χώρα μας τα οποία προκαλούν απώλειες στη γεωργική παραγωγή. Σύμφωνα με τον ίδιο «η μη ορθολογική και επαναλαμβανόμενη χρήση των ζιζανιοκτόνων σε συνδυασμό με λανθασμένες αγρονομικές πρακτικές και λάθη κατά την εφαρμογή των φυτοπροστατευτικών προϊόντων οδηγούν συχνά σε μειωμένη αποτελεσματικότητα και στην ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας με το ανάλογο οικονομικό αντίκτυπο».
Ακολουθεί η συνέντευξη του Αναπληρωτή Καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, Ηλία Τραυλού στο AGROCAPITAL.
Οι ερωτήσεις:
- Τι θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν οι παραβρισκόμενοι του συνεδρίου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο τίτλος του 21ου Συνεδρίου είναι «Ζιζανιολογία: καινοτομίες, προτεραιότητες και προκλήσεις στη σύγχρονη γεωργία». Το συνέδριο θα καλύψει όλα τα θέματα της σύγχρονης ζιζανιολογικής επιστήμης δίνοντας έμφαση μεταξύ άλλων σε καινοτόμες προσεγγίσεις, προτεραιότητες στην έρευνα και στην αγορά και σύγχρονες προκλήσεις, σε νέες μεθόδους ολοκληρωμένης αντιμετώπισης των ζιζανίων και στην ορθολογική χρήση των ζιζανιοκτόνων στην εποχή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (EU Green Deal). Αναμένουμε λοιπόν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον συνέδριο.
- Ποιες είναι οι προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπος ο πρωτογενής τομέας στη χώρα μας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δυστυχώς, οι προκλήσεις είναι πολλές και ποικίλες. Ξεκινούν από το κόστος παραγωγής, τη δυσκολία εύρεσης εργατών γης και τον αθέμιτο ανταγωνισμό εξαιτίας παράνομων «ελληνοποιήσεων» και φτάνουν έως την απόσυρση δραστικών ουσιών και την απουσία λύσεων για ορισμένες καλλιέργειες αλλά και την ανάγκη εναρμόνισης με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας.
- Τα ζιζάνια αποτελούν για κάποιες καλλιέργειες το μεγαλύτερο εχθρό. Που βρίσκεται το μεγαλύτερο πρόβλημα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πράγματι, έτσι είναι. Ενδεικτικό της μεγάλης σημασίας των ζιζανίων για τη γεωργία είναι το γεγονός της αξιοσημείωτης μείωσης των αποδόσεων των περισσότερων καλλιεργειών εξαιτίας των ζιζανίων. Έχει αναφερθεί ότι μεσοσταθμικά η πιθανή απώλεια της φυτικής παραγωγής εξαιτίας των ζιζανίων μπορεί να ανέλθει στο 34%, με τις αντίστοιχες τιμές για έντομα και ασθένειες να είναι 18 και 16%, αντίστοιχα. Φυσικά, αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι οι αποδόσεις σημαντικών καλλιεργειών όπως είναι το σιτάρι, ο αραβόσιτος, το ρύζι και το βαμβάκι ενδέχεται να μειωθούν λόγω του ανταγωνισμού με τα ζιζάνια κατά 23, 40, 37 και 36%, αντίστοιχα, με τις ετήσιες οικονομικές απώλειες ανέρχονται σε δισεκατομμύρια ευρώ. Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι δενδρώδεις καλλιέργειες, το αμπέλι και τα κηπευτικά.
- Υπάρχουν νέα είδη ζιζανίων στη χώρα μας; Και αν ναι, τα ήδη υπάρχοντα ζιζανιοκτόνα είναι ικανά να τα αντιμετωπίσουν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η απάντηση στο ερώτημά σας είναι ξεκάθαρα καταφατική. Η ζιζανιοχλωρίδα δεν είναι κάτι αμετάβλητο. Αντίθετα, μεταβάλλεται συχνά ως αποτέλεσμα της άσκησης της γεωργίας, του εμπορίου, των καλλιεργητικών πρακτικών που ακολουθούνται καθώς και της κλιματικής μεταβολής. Τα χωροκατακτητικά αλλόχθονα είδη ή φυτά «εισβολείς» (invasive plants) όπως συχνά αποκαλούνται είναι είδη των οποίων η εισαγωγή ή η εξάπλωση έχει διαπιστωθεί ότι απειλεί ή επηρεάζει δυσμενώς τη βιοποικιλότητα και ζημιώνει τα φυσικά οικοσυστήματα.
Μάλιστα, αναφέρεται ότι προκαλεί επιπτώσεις στις ανθρώπινες δραστηριότητες και απώλειες στη γεωργική παραγωγή. Και στην Ελλάδα λοιπόν υπάρχουν τέτοια είδη όπως για παράδειγμα ένα νέο για τη χώρα μας είδος βλήτου που βρήκαμε πολύ πρόσφατα, το λεγόμενο και πυκνό βλήτο (Amaranthus palmeri), το οποίο θεωρείται διεθνώς αρκετά ανταγωνιστικό και δυσεξόντωτο αλλά και πολλά ακόμη.
- Έχουν εντοπιστεί αρκετές περιπτώσεις όπου αρκετά ζιζάνια έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα στα ήδη υπάρχοντα ζιζανιοκτόνα. Υπάρχει κάποιος διαφορετικός τρόπος αντιμετώπισης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δυστυχώς, το πρόβλημα της ανάπτυξης ανθεκτικών βιότυπων ζιζανίων είναι αρκετά σοβαρό και αφορά στη χώρα μας σημαντικά ζιζάνια όπως πχ η κόνυζα, η ήρα, η μουχρίτσα, η αγριόβρωμη, η παραρούνα, η φάλαρη κ.ά. Η συστηματική μελέτη, η ταχεία και έγκυρη διερεύνηση και η επιβεβαίωση περιπτώσεων ανθεκτικότητας είναι πολύ σημαντικές για τη διαχείριση του προβλήματος και την αποφυγή περαιτέρω εξάπλωσης των ανθεκτικών βιότυπων.
Για την πρόληψη τέτοιων φαινομένων, ζιζανιοκτόνα με διαφορετικό μηχανισμό δράσης πρέπει είτε να εναλλάσσονται είτε να εφαρμόζονται σε μείγματα, στις κατάλληλες δόσεις και ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης των ζιζανίων. Ιδιαίτερη σημασία για την αντιμετώπιση των ανθεκτικών ζιζανίων έχει η τήρηση μέτρων περιορισμού της εξάπλωσης των ανθεκτικών βιοτύπων στις καλλιέργειες ενώ ξεχωριστό ρόλο έχει η εφαρμογή καλλιεργητικών πρακτικών όπως η αμειψισπορά, η εδαφοκατεργασία, η χρησιμοποίηση ανταγωνιστικών καλλιεργειών και ποικιλιών, η χρησιμοποίηση φυτών εδαφοκάλυψης (cover crops) κλπ.
Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι δυστυχώς, η μη ορθολογική και επαναλαμβανόμενη χρήση των ζιζανιοκτόνων σε συνδυασμό με λανθασμένες αγρονομικές πρακτικές και λάθη κατά την εφαρμογή των φυτοπροστατευτικών προϊόντων οδηγούν συχνά σε μειωμένη αποτελεσματικότητα και στην ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας με το ανάλογο οικονομικό αντίκτυπο.
Ήρθε λοιπόν η στιγμή η ολοκληρωμένη διαχείριση των ζιζανίων να είναι πραγματικά ολοκληρωμένη, δίνοντας έμφαση σε καλλιεργητικές πρακτικές, μη χημικές μεθόδους και στοχευμένη χρήση ζιζανιοκτόνων μόνο στις περιπτώσεις που είναι απολύτως απαραίτητη. Αυτή είναι και η φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και οφείλουμε να εναρμονιστούμε και με εφαρμοσμένη έρευνα και συνεργασία να δώσουμε λύσεις στην ελληνική γεωργία. Ευελπιστούμε, το επερχόμενο συνέδριό μας να δώσει ένα σαφές στίγμα και φυσικά την γνώση προς αυτή την κατεύθυνση».
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις