Του Ναπολέοντα Μαραβέγια, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών,
τέως υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Ο ελληνικός αγροτικός τομέας πρέπει στη σημερινή εποχή να αναπτυχθεί με βάση το δίπολο ανταγωνιστικότητα-εξωστρέφεια, ακολουθώντας μία στρατηγική με πέντε βασικές κατευθύνσεις, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και των νέων, που θέλουν να ασχοληθούν με την αγροτική παραγωγή:
1) Bελτίωση του ελληνικού γεωργικού εμπορικού ισοζυγίου, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με τον προσανατολισμό της παραγωγής προς τις διεθνείς αγορές, εξάγοντας ασφαλή και ποιοτικά αγροδιατροφικά προϊόντα, τα οποία θα ενσωματώνουν τα ιδιαίτερα τοπικά πολιτιστικά και ιστορικά χαρακτηριστικά. Μελέτες έχουν δείξει ότι πολλοί καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να προμηθευτούν σε υψηλότερες τιμές προϊόντα που πληρούν τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
2) Αναδιάρθρωση στην παραγωγή και στην αγορά των αγροτικών προϊόντων. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των ομάδων παραγωγών, οι οποίες στο πλαίσιο διεπαγγελματικών ενώσεων, πρέπει να έχουν μεγαλύτερή επιρροή στους όρους παραγωγής, εμπορίας και διακίνησης των αγροτικών προϊόντων σε όλα τα στάδια της
αγροδιατροφικής αλυσίδας από την αγορά των εισροών μέχρι το τελικό προϊόν.
3) Ενδυνάμωση της συμβολαιακής γεωργίας. Μέσω της συμβολαιακής γεωργίας επιτυγχάνεται η απορρόφηση του όγκου της παραγωγής από τη μεταποιητική βιομηχανία αλλά και τις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες στο λιανεμπόριο. Καθώς είναι εξασφαλισμένη η απορρόφηση όλης της παραγωγής, μειώνεται μέρος του κινδύνου για τον γεωργό , δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για αύξηση των επενδύσεων και παρέχεται η δυνατότητα για πιο μακροχρόνιο οικονομικό σχεδιασμό της αγροτικής εκμετάλλευσης.
4) Δημιουργία αποτελεσματικότερου δικτύου συμβουλευτικής στήριξης των αγροτών για θέματα μεθόδων παραγωγής και διαχείρισης των εκμεταλλεύσεων. Με την στήριξη αυτή οι αγρότες θα μπορούν να επιλέξουν τις άριστες τεχνικές παραγωγής σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότερη οικονομική διαχείριση, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν το εισόδημα τους, αξιοποιώντας τους συντελεστές της παραγωγής ανάλογα με το είδος των παραγόμενων προϊόντων (έδαφος, κεφάλαιο, εργασία).
5) Ανανέωση και βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού της ελληνικής γεωργίας σε ηλικία και εκπαίδευση. Για να γίνει αυτό πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση της εγκατάστασης νέων αγροτών και στην άνοδο του εκπαιδευτικού επιπέδου όλων των απασχολούμενων στη γεωργία, μέσω της σύνδεσης κάθε μορφής ενισχύσεων με το επίπεδο εκπαίδευσης τους με στόχο την παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων υψηλής ποιότητας.
Χρειάζεται αναδιοργάνωση των υπηρεσιών
Στις σημερινές συνθήκες προβάλλει επιτακτική η ανάγκη για την ελληνική γεωργία να εκμεταλλευτεί τις χρηματικές μεταβιβάσεις και το θεσμικό πλαίσιο που της παρέχει η ΚΑΠ της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020. Το νέο πλαίσιο ευρωπαϊκής πολιτικής μπορεί να έχει ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις, καθώς είναι δυνατόν ν' αποτελέσει κίνητρο για
αποτελεσματικότερες και πιο στοχευμένες δράσεις στο πλαίσιο της προαναφερόμενης αναπτυξιακής στρατηγικής.
Η αξιοποίηση της μεγαλύτερης ευελιξίας που παρέχεται από τη νέα ΚΑΠ σε κάθε κράτος-μέλος ως προς τις δράσεις, τις οποίες μπορεί να επιλέξει, μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των διατιθέμενων εθνικών και κοινοτικών κονδυλίων.
Επιπρόσθετα, ο συντονισμός των επιμέρους διαρθρωτικών ταμείων, που απαιτείται για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση του ΕΣΠ (Ενιαίου Στρατηγικού Πλαισίου) μπορεί να βοηθήσει στην εφαρμογή ολοκληρωμένων και συμπληρωματικών μεταξύ τους δράσεων.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί, ότι η σύναψη της Εταιρικής Σχέσης περιλαμβάνει τη διαδικασία της αιρεσιμότητας και προϋποθέτει σημαντικές προσαρμογές από την πλευρά της ελληνικής δημόσιας διοίκησης επί ποινή απώλειας ευρωπαϊκών πόρων.
Τέτοιες προσαρμογές συμπεριλαμβάνουν και την αναδιοργάνωση της λειτουργίας όλων των εμπλεκόμενων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, πράγμα που μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής των αναγκαίων μέτρων πολιτικής.