Στην βαμβακοκαλλιέργεια, βασική μας επιδίωξη αποτελεί η ισορροπία ανάμεσα στην βλαστική ανάπτυξη και την καρποφορία. Η υπερβολική βλαστική ανάπτυξη αποβαίνει πάντοτε σε βάρος της καρποφορίας. Οι χειρισμοί, επομένως, του παραγωγού (ποτίσματα, ανασχετικά κ.ά.), πρέπει να έχουν στόχο την επίτευξη αυτής της ισορροπίας αναφέρει η Περιφερειακή Ενότητα Σερρών Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής .
Έτσι, σε χωράφια που ξέρουμε από άλλες χρονιές ότι το βαμβάκι παίρνει υπερβολικό ύψος, ή βλέπουμε από την εμφάνισή του (ανοιχτό πράσινο χρώμα, τρυφερή κορυφή), ότι έχει τάση για υπερβολική ανάπτυξη, ο έγκαιρος έλεγχος του ύψους, με ρυθμιστές ανάπτυξης, αποτελεί μία πολύ κρίσιμη επέμβαση. Γιατί αν τα φυτά αφεθούν, θα οδηγηθούν σε μεγάλη βλαστική ανάπτυξη, με μειωμένη καρποφορία και σοβαρή οψίμηση της παραγωγής. Η υπερβολική ανάπτυξη σε ύψος, αλλά και των πλάγιων διακλαδώσεων, θα οδηγήσει σε ‘κλείσιμο’ μεταξύ των γραμμών, το φως και ο αέρας δεν θα μπορούν να διεισδύσουν και τα λίγα καρύδια που θα ‘δέσουν’ θα αργήσουν να ανοίξουν, ενώ πολλά δεν θα ανοίξουν ποτέ. Πολλές φορές ακόμα και τα ανοικτά καρύδια σαπίζουν, μέσα στις συνθήκες υπερβολικής υγρασίας και έλλειψης αερισμού που επικρατούν, σ’ αυτές τις φυτείες, το φθινόπωρο.
Για να ελέγξουμε, όμως, με επιτυχία την βλαστική ανάπτυξη, το κρίσιμο είναι να γίνει έγκαιρα ο πρώτος ψεκασμός. Νωρίς, σε ένα στάδιο που το βαμβάκι «δεν μας γεμίζει, ακόμα, το μάτι».
Όταν, λοιπόν, τα φυτά φθάσουν στο ύψος των 40 εκ., περίπου, πρέπει να επέμβουμε με μια μικρή δόση ανασχετικού 25-50 κ. εκ. /στρέμμα (PIX και παρόμοια) - αναφερόμαστε πάντα σε χωράφια με ιστορικό υπερβολικής ανάπτυξης και όχι σε κανονικά χωράφια. Μετά την πρώτη αυτή επέμβαση και ανάλογα με τις συνθήκες που θα ακολουθήσουν, επαναλαμβάνουμε τον ψεκασμό με την ίδια ή λίγο μεγαλύτερη δόση (συνήθως μετά 10 μέρες, περίπου). Σε λίγες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί και τρίτη επέμβαση. Με τον έγκαιρο, αυτό ψεκασμό, ελέγχουμε από νωρίς την τάση για βλαστική ανάπτυξη, στρέφουμε τα φυτά σε καρποφορία και διασφαλίζουμε την επιθυμητή ισορροπία. Επίσης, επεμβαίνοντας έγκαιρα, πετυχαίνουμε και αυτό που επιδιώκουμε (ισορροπία) και με μικρότερο κόστος, αφού η ποσότητα ανασχετικού που θα χρειαστεί, συνολικά, θα είναι πολύ μικρότερη απ’ αυτή που θα χρειαστεί στην περίπτωση καθυστερημένων εφαρμογών – χώρια που είναι πολύ αμφίβολο αν θα καταφέρουμε να ελέγξουμε την υπερβολική ανάπτυξη.
Αν, όπως συμβαίνει συχνά, καθυστερήσουμε την πρώτη επέμβαση και το βαμβάκι φθάσει σε ύψος 60-90 εκατ., πρέπει να αυξήσουμε (σχεδόν να τριπλασιάσουμε), τη δόση του πρώτου ψεκασμού σε 70-120 κ. εκ./στρέμμα ανασχετικού (PIX και παρόμοια). Το ύψος της δόσης εξαρτάται από την γονιμότητα του χωραφιού, την στάθμη της υπόγειας υγρασίας, τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν και την εμφάνιση της φυτείας. Μετά 10-14 μέρες και αν το βαμβάκι δείχνει πάλι τάση για υπερβολική ανάπτυξη (παύει να έχει το σκούρο χρώμα που προκαλεί η δράση του ανασχετικού, ξαναπαίρνει ανοιχτό πράσινο χρώμα με τρυφερή κορυφή και μεγαλώνουν τα μεσογονάτια διαστήματα), γίνεται και δεύτερος ψεκασμός με 50-70 κ.εκ. /στρέμμα. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και τρίτος ψεκασμός, με την ίδια δόση.
Οι ψεκασμοί των ανασχετικών πρέπει να γίνονται, κατά προτίμηση, το πρωί (αφού σηκωθεί η δροσιά) ή αργά το απόγευμα, ώστε να απορροφώνται καλύτερα από το φύλλωμα των φυτών.
Ανασχετικό και αμέσως πότισμα;
Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί τους βαμβακοπαραγωγούς. Ας ξεκαθαρίσουμε το ζήτημα.
Η εφαρμογή των ανασχετικών προκαλεί συμπτώματα δίψας στα φυτά και θα χρειαστεί να ποτιστούν νωρίτερα, απ’ ότι θα χρειάζονταν χωρίς την εφαρμογή τους. Είναι όμως λαθεμένη η άποψη, που υποστηρίζεται από κάποιους, για άμεσο πότισμα μετά την εφαρμογή του ανασχετικού. Σε μια τέτοια περίπτωση ακυρώνουμε, σε μεγάλο βαθμό, τη δράση και τα αποτελέσματά του ανασχετικού - «πατάμε φρένο και, αμέσως, το λύνουμε». Το βαμβάκι, όπως προαναφέρθηκε, θα διψάσει νωρίτερα: ένα χωράφι, π. χ. , που θα ζητούσε πότισμα σε 15 μέρες, θα χρειαστεί σε 8-10 και κάποιο που θα διψούσε σε 10, θα διψάσει σε 5-6 μέρες. Είναι όμως πιθανό, να χρειαστεί και δεύτερη εφαρμογή ανασχετικού, χωρίς να χρειαστεί, ενδιάμεσα, να ποτίσουμε. Όλα εξαρτώνται από το χωράφι, τον καιρό και την εμφάνιση της φυτείας.
Συμπέρασμα:
Ανασχετικό και αμέσως νερό, είναι λάθος. Το σωστό είναι: ανασχετικό και νερό όταν το χωράφι δείξει ότι θέλει πότισμα (σε 5 μέρες, σε 10 μέρες ή μπορεί και καθόλου).