Σε περιβάλλον αβεβαιότητας η νέα ΚΑΠ

Γράφει ο Βαγγέλης Αποστόλου βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Εύβοιας και πρώην Υπουργός

Δημοσιεύτηκε στο Βήμα της Κυριακής 27/10/2019

Εύλογη ανησυχία και προβληματισμό δημιουργούν οι νεώτερες εξελίξεις και αλλαγές που δρομολογούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με τα θέματα της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής ΚΑΠ (2021-2027), εξελίξεις που συνθέτουν ένα περιβάλλον αβεβαιότητας στις εθνικές μας επιδιώξεις για τη διασφάλιση του συνόλου των κοινοτικών πόρων του αγροτικού χώρου .

Ο προϋπολογισμός της νέας ΚΑΠ δέχεται πιέσεις, πέραν του Brexit, και από σημαντικές προτεραιότητες που τίθενται στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου(ΠΔΠ), οι οποίες διεκδικούν αυξημένους πόρους, όπως η άμυνα, η εσωτερική ασφάλεια και το προσφυγικό.

Ιδιαίτερα στο προσφυγικό η κατάσταση ,όπως διαμορφώνεται στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και θα επηρεάσει αναμφισβήτητα τη συνολικότερη διαπραγμάτευση για την κατανομή των πόρων μεταξύ των διαφορετικών προτεραιοτήτων και ταμείων της Ένωσης. Κατά συνέπεια, οι συγκεκριμένες πιέσεις δημιουργούν εύλογους προβληματισμούς σχετικά με τους διαθέσιμους πόρους της ΚΑΠ, με την πιθανή συμμετοχή εθνικής χρηματοδότησης, με την ανακατανομή των πόρων της μεταξύ των κρατών - μελών της Ε.Ε., με την προοπτική ενοποίησης των δύο πυλώνων, κ.λ.π.

Όπως δείχνει η εξέλιξη των διαπραγματεύσεων, λόγω της καθυστέρησης που παρατηρείται στην ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ των κρατών – μελών δεν θα υπάρξει άμεσα απόφαση για τον προϋπολογισμό της  της νέας ΚΑΠ, όπως και για το περιεχόμενο των σχεδίων κανονισμών της νέας περιόδου 2021-2027, δε θα ληφθούν τελικές αποφάσεις κατά την διάρκεια της τρέχουσας Φιλανδικής Προεδρίας.

Το πιθανότερο είναι να συμφωνηθεί μια μεταβατική περίοδος (πχ. διετής ή τριετής) μέχρι την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ και οι όποιες τελικές αποφάσεις να μετατεθούν προς λήψη ούτε και στην επόμενη προεδρία της Κροατίας, αλλά στην Γερμανική Προεδρία που ακολουθεί. Στην περίπτωση αυτή, η διαπραγμάτευση θα αντιμετωπίσει πρόσθετες προκλήσεις, αφού η Γερμανία για παράδειγμα, φαίνεται να αντιδρά στην διατήρηση του προϋπολογισμού της Ένωσης και της νέας ΚΑΠ στα σημερινά επίπεδα. Όπως επίσης και να αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων με τη χορήγηση συνδεδεμένων ενισχύσεων, καθώς ισχυρίζεται ότι στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό.

Προβλήματα θα υπάρξουν για τη χώρα μας και με το νέο Επίτροπο Γεωργίας, τον Πολωνό Janusz Wojciechowski, αφού η επιλογή του δημιουργεί νέα δεδομένα ως προς την τακτική, την ουσία και το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων για τη νέα ΚΑΠ.

Οι πρώτες εντυπώσεις από την ακρόασή του στην Ευρωβουλή δεν ήταν και οι καλύτερες δυνατές, καθώς δεν έπεισε ότι διαθέτει ούτε το πολιτικό εκτόπισμα αλλά ούτε και την πολιτική ατζέντα για να διαμορφώσει το νέο ευρωπαϊκό όραμα για τα επόμενα χρόνια, την νέα προοπτική για τις σημερινές και μελλοντικές προκλήσεις του τομέα και  τις λύσεις που απαιτούν τα ολοένα και πιο δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γεωργία και κτηνοτροφία.

Αντίστοιχα, υπό αμφισβήτηση τίθεται και η ικανότητά του να συγκεράσει τις διαφορετικές πραγματικότητες Βορρά – Νότου και να διατυπώσει συναινετικές θέσεις και προτάσεις. Αντίθετα υπερασπίστηκε τη πλήρη εξωτερική σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων, ενδεχομένως για να ικανοποιήσει το εσωτερικό του ακροατήριο στη χώρα του, καθώς η ακρόασή του συνέπεσε με τις εθνικές εκλογές στην Πολωνία.

Η υιοθέτηση σκληρής ατζέντας από τον νέο Επίτροπο Γεωργίας, ως προς την εξωτερική σύγκλιση, προφανώς και θα προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις από τις χώρες που δεν ευνοούνται από το συγκεκριμένο σενάριο, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας.

Όλες οι παραπάνω τρέχουσες εξελίξεις και αλλαγές διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα απαιτητικό και ευμετάβλητο περιβάλλον, μέσα στο οποίο η χώρα μας θα πρέπει να διεκδικήσει σθεναρά, θέση και λόγο, να εμπλουτίσει την διαπραγματευτική της φαρέτρα και να αξιώσει την ικανοποίηση όλων των στόχων που υπηρετούν την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας και την ευημερία των Ελλήνων παραγωγών. Γι αυτό και επιβάλλεται η διαμόρφωση συμμαχιών στη βάση ισχυρής επιχειρηματολογίας που θα αναδεικνύει και τις ελληνικές θέσεις.