Όσοι από εμάς τυγχάνει να είναι οι ¨προνομιούχοι¨ και να διαθέτουν μικρό ή μεγάλο κήπο, έχουν την ¨υποχρέωση¨ να τον κρατούν ζωντανό και σε καλή κατάσταση. Η βασικότερη απαίτηση του κήπου είναι η άρδευσή του.
Όσοι κατασκεύασαν τον κήπο τους μετά την μελέτη και τον σχεδιασμό ή έστω την συμβουλή ενός ειδικού, προφανώς διαθέτουν αυτόματο σύστημα άρδευσης .
Υπάρχουν όμως αρκετοί, που για διάφορους λόγους ο καθένας, ποτίζουν τον κήπο τους με διάφορους ¨ερασιτεχνικούς¨ τρόπους. Ο κυριότερος ανασταλτικός παράγοντας για την εγκατάσταση του αυτόματου αρδευτικού συστήματος, προφανώς είναι το αρχικό κόστος και η άποψη πως ο αυτοματισμός είναι πολυτέλεια.
Αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος και θα προσπαθήσω να σας προβάλω τους βασικούς κανόνες σωστής εγκατάστασης και τα πλεονεκτήματα του αυτοματισμού. Το ορθότερο είναι να εγκατασταθεί το αυτόματο πότισμα κατά την κατασκευή του κήπου. Εάν αυτό δεν έχει γίνει, μπορεί να εγκατασταθεί και μετά, με την ανοχή κάποιων ¨πληγών ¨ στον χλοοτάπητα οι οποίες δεν θα είναι ορατές σε μερικές εβδομάδες.
Για να έχουμε σωστή εγκατάσταση, διαχωρίζουμε τους χώρους που έχουν χλοοτάπητα (γκαζόν, τριφυλλάκι ή αγριάδα) από αυτούς που έχουν μόνο φυτά, έτσι μπορούμε να ρυθμίζουμε ανεξάρτητα την διάρκεια και τη συχνότητα του ποτίσματος. Ο χλοοτάπητας συνήθως θέλει συχνότερα ποτίσματα από τα φυτά, ενώ αυτά θέλουν αραιότερα μεγαλύτερης όμως διάρκειας.
Ο χλοοτάπητας θα ποτιστεί με τεχνητή βροχή που θα δημιουργήσουν τα υπόγεια μπέκ (pop-up). Θα πρέπει όμως να επιλέξουμε τα κατάλληλα pop-up για τον χώρο μας και τις κατάλληλες θέσεις για αυτά. Επίσης θα πρέπει να υπολογίσουμε σωστά και ανάλογα με την παροχή του νερού που διαθέτουμε, αν θα ποτιστεί όλος μαζί ο χλοοτάπητας ή θα χρειαστεί να τον χωρίσουμε σε ζώνες. Ανάλογα με την παροχή που θα χρησιμοποιήσουμε θα πρέπει να επιλέξουμε και τη σωστή διατομή σωλήνων.
Pop-up στατικού τύπου
Τα φυτά που είναι εκτός του χλοοτάπητα θα ποτιστούν με σταγόνα. Με τα φυτά που είναι μέσα στον χλοοτάπητα τι θα γίνει ; Το πότισμα του χλοοτάπητα με την τεχνητή βροχή είναι αρκετό μόνο για μικρά φυτά που είναι και σχετικά επιπολαιόριζα. Τα μεγαλύτερα φυτά και κυρίως τα δένδρα θα χρειαστούν και τον αντίστοιχο σταλλάκτη. Επίσης πρέπει να φροντίσουμε ώστε η παροχή του κάθε σταλλάκτη να είναι ανάλογη με το μέγεθος του φυτού που θα ποτίσει.
Πότισμα φυτών με σταγόνα
Αφού είδαμε τους βασικότερους κανόνες σωστής εγκατάστασης αυτόματου αρδευτικού συστήματος για τον κήπο μας, ας επανέλθουμε στα πλεονεκτήματα που προανέφερα. Η οικονομία στη κατανάλωση νερού είναι δεδομένη. Λόγω του ομοιόμορφου ποτίσματος δεν χρειάζεται να πλημυρίσουμε την μία γωνία για να φτάσει το νερό στην απέναντι. Όταν ποτίζουμε με ελεύθερη ροή (αυλάκια ή κατάκλιση) ένα σημαντικό ποσοστό του νερού χάνεται στο υπέδαφος (βαθιά διήθηση), ένα άλλο ποσοστό εξατμίζεται, ενώ το έδαφος είναι ¨υπερπλήρες¨ σε νερό (σημείο κορεσμού) για αρκετό χρόνο και έτσι τα φυτά μας δεν έχουν την καλύτερη ανάπτυξη (οι ρίζες των φυτών θέλουν και αέρα) και ευνοούνται μυκητολογικές ασθένειες.
Σπατάλη νερού
Ο αυτοματισμός μας δίνει τη δυνατότητα να ποτίζουμε την καταλληλότερη στιγμή και όχι όταν ευκαιρούμε. Η καταλληλότερη στιγμή είναι σε κάποια από τις νυχτερινές ώρες όπου έχουμε ελάχιστη εξάτμιση και μειώνεται η πιθανότητα μυκητιάσεων. Τις νυχτερινές ώρες συνήθως έχουμε καλύτερη πίεση νερού και έτσι αποδίδει καλύτερα το αρδευτικό σύστημα.
Όταν λείπουμε από τον κήπο μας για μικρό ή μεγάλο διάστημα, τα φυτά μας είναι ποτισμένα χωρίς την υποχρέωση (και το ρίσκο) να μπαίνει ο γείτονας να τα ποτίσει.
Ο αυτοματισμός μπορεί να εγκατασταθεί σε κάθε κήπο αρκεί να υπάρχει ή να μπορεί να φθάσει παροχή νερού. Το ηλεκτρικό ρεύμα δεν είναι απαραίτητο διότι μπορεί να επιλεγεί σύστημα μπαταρίας (συνήθως 9 volt). Η διάρκεια της μπαταρίας θα μας καλύψει τουλάχιστον μία αρδευτική περίοδο.
Τέλος, το αυτόματο πότισμα το πληρώνουμε μία μόνο φορά ενώ ο λογαριασμός του νερού έρχεται κάθε δίμηνο. Έτσι έχουμε μεγάλη οικονομία νερού, καλύτερη ομοιομορφία ποτίσματος που σημαίνει πιο υγιή φυτά και όλα αυτά ξεκούραστα.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν και για το πότισμα του λαχανόκηπου που μπορεί να αποτελέσει μια ξεχωριστή ζώνη άρδευσης.
Η καρδιά του αυτοματισμού είναι ο προγραμματιστής άρδευσης. Είτε είναι ρεύματος (220 volt) είτε μπαταρίας (9 volt) έχει πάρα πολλές δυνατότητες.
· Μπορεί να ποτίζει διαφορετικές ώρες και μέρες τον χλοοτάπητα από τα φυτά (διαφορετικά προγράμματα).
· Μπορεί να ποτίζει επιλεγμένες μέρες ώστε το χόρτο να είναι στεγνό όταν είμαστε διαθέσιμοι να το κόψουμε.
· Μπορεί να προγραμματιστεί με καθυστέρηση έναρξης (rain delay) όταν δεν θέλουμε να ποτίσει για κάποιες ημέρες.
· Μπορεί να εκκινεί αντλία κατά τη διάρκεια του ποτίσματος και να τη σταματά όταν τελειώσει το πότισμα.
· Μπορεί να συνδεθεί με αισθητήρα βροχής ώστε να μην ποτίζει όταν το νερό της βροχής είναι αρκετό.
· Μπορεί να συνδεθεί με ανεμόμετρο ώστε τα pop-up να μην ποτίσουν τον γείτονα αν ο αέρας είναι έντονος.
Προγραμματιστής άρδευσης
Όλα τα παραπάνω πλεονεκτήματα πιστεύω πως αρκούν να για να καλύψουν το μόνο μειονέκτημα που όπως αναφέραμε είναι το αρχικό κόστος. Το οποίο όμως κόστος σε μερικά χρόνια θα αποσβεσθεί από την οικονομία νερού ενώ θα απολαμβάνουμε έναν καλύτερα ποτισμένο κήπο χωρίς κόπο.
ΑΡΘΡΟ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
Μυλωνάς Ι. Γεράσιμος
Τεχνολόγος Γεωργικών Μηχανών & Αρδεύσεων MSc
Παλαιστίνης & Φαρμακίδου 7 , Λάρισα
2410536422 6932849178
[email protected]