Συχνά γίνεται λόγος για τη σημασία που έχει η ευαισθητοποίηση των πολιτών στους στόχους της μείωσης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των αποβλήτων, όμως ο πρώτος στόχος είναι ο σπουδαιότερος. Σ’ αυτόν κυρίως θα εστιάσει κατά τις επόμενες 7 ημέρες η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για τη Μείωση των Αποβλήτων.
Στόχος είναι να μάθουμε περισσότερα για το πώς μπορούμε να αλλάξουμε τις συνήθειές μας στην Ευρώπη, καθώς και να συζητήσουμε θέματα σχετικά με την αποδοτικότητα των πόρων και την κυκλική οικονομία. Το έργο, που συντονίζεται από την Ένωση Πόλεων και Περιφερειών για την Ανακύκλωση και τη Βιώσιμη Διαχείριση των Αποβλήτων (ACR +) και χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE+, καλύπτει σήμερα 17 χώρες, από τις οποίες οι 3 είναι χώρες εκτός ΕΕ.
Ο επίτροπος Περιβάλλοντος Γιάνεζ Ποτότσνικ δήλωσε σχετικά: «Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των αποβλήτων. Έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την ιεράρχηση, τη μείωση της υγειονομικής ταφής και την αύξηση της ανακύκλωσης των αποβλήτων. Λαϊκές πρωτοβουλίες, όπως η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για τη Μείωση των Αποβλήτων, συμβάλλουν σημαντικά στην προσέλκυση κάθε ενδιαφερομένου με στόχο τη δημιουργία μιας κοινωνίας με μηδενικά απόβλητα.»
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για τη Μείωση των Αποβλήτων, από 16 έως 24 Νοεμβρίου, προτείνει νέους τρόπους ενημέρωσης σχετικά με τη μείωση των αποβλήτων, την επαναχρησιμοποίηση προϊόντων και την ανακύκλωση υλικών. Στόχος είναι η ανάπτυξη και η δοκιμή εργαλείων επικοινωνίας που απευθύνονται σε διοικητικές υπηρεσίες και οργανώσεις, επιχειρήσεις, σχολεία και ιδιώτες. Οι δραστηριότητες θα κορυφωθούν με τις θεματικές ημερίδες για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, οι οποίες φέτος θα δώσουν έμφαση στην επαναχρησιμοποίηση και προβλέπουν τοπικές εκδηλώσεις, όπως αγορές μεταχειρισμένων ειδών, σεμινάρια επισκευής και ανταλλαγές διαφόρων ειδών.
Μετά την εβδομάδα αυτή προγραμματίζεται μια Ευρωπαϊκή Ημέρα Καθαρισμού γύρω στις 10 Μαΐου 2014. Με το σύνθημα «Καθαρίζουμε την Ευρώπη», θα κληθούν εθελοντές για τον καθαρισμό της γειτονιάς τους και των ακτών από απόβλητα. Στόχος δεν είναι απλώς να απομακρυνθούν τα σκουπίδια, αλλά να διεξαχθεί συζήτηση σχετικά με τα απόβλητα και τη διαχείρισή τους.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες παράγουν ετησίως πάνω από 500 κιλά αστικών αποβλήτων κατ’ άτομο, όμως η ποσότητα αυτή κυμαίνεται από σχεδόν 300 κιλά σε ορισμένα κράτη μέλη σε πάνω από 700 κιλά σε άλλα. Η μισή περίπου ανακυκλώνεται, αλλά υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών. Σε ορισμένα κράτη μέλη, η υγειονομική ταφή έχει εγκαταλειφθεί τελείως και τα ποσοστά ανακύκλωσης φθάνουν το 70 %, ενώ σε άλλα η ανακύκλωση είναι πολύ περιορισμένη και η υγειονομική ταφή απορροφά το 90 % και πλέον των αστικών αποβλήτων. Οι καταναλωτές και τα νοικοκυριά παίζουν σημαντικότατο ρόλο στη μείωση των αποβλήτων με τις καταναλωτικές τους συνήθειες, και με το κατά πόσον εφαρμόζουν την επαναχρησιμοποίηση και τη διαλογή των αποβλήτων.
Ιστορικό
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για τη Μείωση των Αποβλήτων, που ξεκίνησε το 2009, στόχευε αρχικά στην ευαισθητοποίηση όσον αφορά την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων. Στη διάρκεια των τεσσάρων προηγούμενων ετών, η εβδομάδα αυτή γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην Ευρώπη (και όχι μόνο), υλοποιώντας περισσότερες από 25.000 επικοινωνιακές δράσεις σε 28 χώρες και αναπτύσσοντας ένα δίκτυο δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που εργάζονται στον τομέα πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων.
Θα αναληφθούν δράσεις στην Ανδόρα, την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, την Ουγγαρία, την Πορτογαλία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Ισλανδία.
Η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα δίνει προτεραιότητα στην πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση σε σχέση με την αποτέφρωση, ορίζοντας μόνο ως έσχατη λύση την υγειονομική ταφή ή την αποτέφρωση χωρίς ανάκτηση ενέργειας. Πρόσφατη μελέτη που εκπονήθηκε για την Επιτροπή εκτιμά ότι η πλήρης εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας για τα απόβλητα θα εξοικονομούσε 72 δισ. ευρώ ετησίως, θα αύξανε τον ετήσιο κύκλο εργασιών της ΕΕ στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων και της ανακύκλωσης κατά 42 δισ. ευρώ και θα δημιουργούσε πάνω από 400.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2020.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβαίνει σήμερα σε αναθεώρηση των στόχων της για τα απόβλητα, τα αποτελέσματα της οποίας θα λάβει υπόψη κατά την επανεξέταση της πολιτικής της το 2014.
