Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επειδή δεν εξασφάλισε επαρκή προστασία για τις θαλάσσιες χελώνες που απειλούνται με εξαφάνιση.
Η υπόθεση αφορά σχέδια ανάπτυξης στον Κυπαρισσιακό Κόλπο στη Δυτική Πελοπόννησο, μία από τις σημαντικότερες παραλίες φωλεοποίησης της θαλάσσιας χελώνας καρέτα καρέτα στη Μεσόγειο και μια περιοχή που προστατεύεται βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ. Στην περιοχή πολλά σχέδια ανάπτυξης και κατασκευαστικές δραστηριότητες γίνονται ανεκτά και αδειοδοτούνται, γεγονός που έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στις χελώνες που απειλούνται με εξαφάνιση. Έπειτα από σύσταση του αρμόδιου για το περιβάλλον Επιτρόπου κ. Janez Potočnik, η Επιτροπή παραπέμπει τη συγκεκριμένη υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν ένα αποτελεσματικό σύστημα αυστηρής προστασίας ειδών όπως η θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα, η οποία απειλείται σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα μέτρα αυτά υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν ότι τα είδη δεν θα διαταράσσονται κατά τη διάρκεια της περιόδου αναπαραγωγής τους και ότι θα περιορίζεται οποιαδήποτε δραστηριότητα που θα μπορούσε να συνεπάγεται την υποβάθμιση των τόπων αναπαραγωγής των ζώων. Ο Κυπαρισσιακός Κόλπος προστατεύεται από το Natura 2000, το πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων φυσικών περιοχών που θεσπίστηκε με την οδηγία του 1992 για τους οικοτόπους. Ο στόχος της νομοθεσίας Natura είναι να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη καλή διαβίωση των πλέον απειλούμενων ευρωπαϊκών ειδών και των οικοτόπων τους.
Η Επιτροπή εξέφρασε πρώτα τις ανησυχίες της σε προειδοποιητική επιστολή προς την Ελληνική Κυβέρνηση τον Οκτώβριο του 2011, ανησυχίες τις οποίες επανέλαβε σε αιτιολογημένη γνώμη έναν χρόνο αργότερα. Η Ελλάδα αναγνώρισε την ανάγκη λήψης μέτρων και κατάρτισε πρόγραμμα δράσης και χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του. Ωστόσο, σχεδόν δύο έτη μετά την εκπόνηση του προγράμματος, ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί. Η Επιτροπή πληροφορήθηκε ότι συνεχίζονται οι κατασκευαστικές εργασίες, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να πλήττονται οι οικότοποι των χελωνών οι οποίοι προστατεύονται βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας. Δεδομένου ότι η περίοδος φωλεοποίησης για το 2014 πρόκειται να ξεκινήσει, αποφασίστηκε να παραπεμφθεί η Ελλάδα ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Ιστορικό
Οι θαλάσσιες χελώνες καρέτα καρέτα είναι κυρίως σαρκοφάγα ζώα, με μήκος έως ένα μέτρο και βάρος έως 170 κιλά. Εκτιμάται ότι το 80% των θαλάσσιων χελωνών της Μεσογείου χτίζει πλέον τις φωλιές του στις ακτές του Ιονίου Πελάγους –και ιδίως στη Ζάκυνθο, σε έξι παραλίες συνολικού μήκους μόλις πέντε χιλιομέτρων– και στον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Κάθε χρόνο χτίζονται 800-2000 φωλιές. Οι θαλάσσιες χελώνες είναι απειλούμενο είδος, ταξινομημένο στην κατηγορία ειδών που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης σε άγρια κατάσταση στο άμεσο μέλλον. Οι θαλάσσιες χελώνες καλύπτουν κολυμπώντας τεράστιες αποστάσεις προτού επιστρέψουν στους τόπους φωλεοποίησής τους. Κάθε δύο χρόνια τα θηλυκά γεννούν αυγά σε φωλιές 2-5 φορές ανά περίοδο αναπαραγωγής.