Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το ΥΠΑΝ, εκτιμάται ότι λείπουν από την ελληνική αγορά περί τα 18 δισ. ευρώ ρευστότητας, η ανεύρεση των οποίων αποτελεί ένα πολύπλοκο και χρονοβόρο εγχείρημα. Τα υφιστάμενα προϊόντα ρευστότητας αποτελούν στην ουσία ασπιρίνες, ενώ δεν έχουν την αναμενόμενη απήχηση στην αγορά , από τη στιγμή που δεν συμβάλουν στη διευθέτηση/επίλυση δομικών προβλημάτων, άμεσης συνάφειας με την εύρυθμη λειτουργία και την επιβίωση του συνόλου των εταιριών. Το καθεστώς παρατεταμένης ασφυξίας απειλεί πλέον μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, ακόμα και ισχυρούς ομίλους, η συμμετοχή των οποίων στη διαμόρφωση του ελληνικού ΑΕΠ είναι καθοριστικής σημασίας.
Με μόλις ένα τρίμηνο πριν την ολοκλήρωση της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, αναφορικά με την αξιοποίηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και ενώ βρισκόμαστε εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης, οφείλουμε να συμμετέχουμε στον όσο το δυνατόν ορθολογικότερο και χρηστικότερο ανασχεδιασμό των προγραμμάτων, προς όφελος της τόνωσης της ρευστότητας στην αγορά. Με το σκεπτικό ότι δεν πρέπει να χαθεί ούτε ένα ευρώ από τους πόρους που δικαιούται και χρειάζεται η εγχώρια μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η ΕΣΕΕ προτείνει τα εξής:
• Σχεδιασμός ενός εγγυοδοτικού προϊόντος για δάνεια κεφαλαίου κίνησης τα οποία να είναι ελκυστικά για τις τράπεζες και συνάμα χρηστικά για τις επιχειρήσεις. Η υφιστάμενη εγγυοδοτική δράση του ΕΤΕΑΝ πιέζει τις τράπεζες καθώς το Ταμείο δεν παραιτείται του δικαιώματος της ένστασης διζήσεως, με αποτέλεσμα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να συνεχίζουν να ζητούν επιπλέον εξασφαλίσεις, παρόλες τις εγγυήσεις που τους παρέχονται.
Το επενδυτικό και εγγυοδοτικό προϊόν θα μπορεί να λειτουργεί συνδυαστικά με όλες τις υφιστάμενες δράσεις των ΕΤΕΑΝ, Jeremie και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕΠ), οι πόροι των οποίων παραμένουν αδρανείς στις τράπεζες, εξαιτίας των υψηλών απαιτήσεων για εξασφαλίσεις που προβάλουν οι τελευταίες.
• Σχεδιασμός ενός τραπεζικού προϊόντος από πλευράς Κράτους, το οποίο να στοχεύει στην αναδιάρθρωση ή την αναχρηματοδότηση δανείων μέσω εθνικών κεφαλαίων, με ιδιαίτερη έμφαση στα παλαιά δάνεια 60.000 επιχειρήσεων μέσω του ΤΕΜΠΜΕ. Η σημερινή δυνατότητα αναδιάρθρωσης των συγκεκριμένων δανείων εκτείνεται μέχρι το Μάιο του 2014, μίας προθεσμίας που κατά κοινή ομολογία δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες.
• Απαιτείται η απλοποίηση των διαδικασιών, σε ότι αφορά τους πόρους του ΕΣΠΑ που χρησιμοποιούνται σε σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς το υφιστάμενο σύστημα διακρίνεται από πολυκερματισμό τόσο σε επίπεδο υπουργείων όσο και σε επίπεδο φορέων. Σαν αποτέλεσμα σχεδιάζονται αλληλεπικαλυπτόμενες δράσεις, που προκαλούν σύγχυση και ανασφάλεια στην αγορά. Η ΕΣΕΕ προκειμένου να αρθεί το οικονομικό αδιέξοδο στην αγορά, προτείνει τη λειτουργία μίας διαχειριστικής μονάδας σε επίπεδο αρμόδιων Υπουργείων. Η δημιουργία και λειτουργία Γραμματείας Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων σε επίπεδο γραφείου Πρωθυπουργού και ενός μονάχα φορέα σχεδιασμού και εφαρμογής προγραμμάτων, σίγουρα θα είχε αποτέλεσμα.
• Αναφορικά με τη δημιουργία μίας κοινής πλατφόρμας διαχείρισης δεδομένων, η ΕΣΕΕ είναι θετικά διακείμενη σε μία τέτοια πρωτοβουλία, η οποία θα συνεισφέρει στον περιορισμό του παρατηρούμενου ελλείμματος πληροφόρησης των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όσον αφορά στα υφιστάμενα διαθέσιμα προγράμματα της αγοράς. Προκειμένου όμως να στεφθεί με επιτυχία ένα τέτοιο εγχείρημα, απαιτείται η στενή συνεργασία μεταξύ των Τραπεζών και των αρμόδιων υπηρεσιών, έτσι ώστε να καταστεί εφικτή η ομογενοποίηση των προγραμμάτων.
• Η ΕΣΕΕ προτείνει την ενιαία συλλογή χρήσιμων στατιστικών δεδομένων για τον εντοπισμό και εξάλειψη αλληλοεπικαλυπτόμενων δράσεων. Ωστόσο, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στο πώς θα επικοινωνηθούν τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος παρερμηνείας τους από μερίδα ενδιαφερομένων, με αποτέλεσμα την αποθάρρυνση των επιχειρηματιών από την ένταξή τους σε κάποια από τα «τρέχοντα» προγράμματα.
• Οι Συμβάσεις για χρηματοδότηση επιχειρήσεων και νοικοκυριών, με κεφάλαια συνολικού ύψους 2,06 δις. ευρώ, θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα, ώστε να αξιοποιηθούν ως το τέλος του χρόνου τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαχειρίζεται το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, από τα μέσα Σεπτεμβρίου, έχει αναλάβει σχετική δέσμευση στο πλαίσιο της συμφωνίας με το ΥΠΑΑΝ για την επιτάχυνση της αξιοποίησης των χρηματοδοτικών εργαλείων του ΕΣΠΑ, της ΕΤΕΠ και του ΕΤΕΑΝ, που εξασφαλίζουν την παροχή ρευστότητας με χαμηλότοκα δάνεια προς την πραγματική οικονομία.
• Η συμφωνία που επήλθε προβλέπει την επίτευξη συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων ανά μήνα, μέχρι το τέλος του έτους και περιλαμβάνει δάνεια που θα εκταμιευθούν με συγχρηματοδότηση από:
-Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» (επενδύσεις για ενεργειακή θωράκιση κατοικιών)
-Το Ταμείο Επιχειρηματικότητας του ΕΤΕΑΝ - «ΤΕΠΙΧ» - που περιλαμβάνει: το Ταμείο Επιχειρηματικής Επανεκκίνησης, το Ταμείο Δανειοδοτήσεων Νήσων, το Ταμείο Εγγυοδοσίας και τις στοχευμένες δράσεις (εξωστρέφεια, θεματικός τουρισμός, πράσινες υποδομές)
-Τα χρηματοδοτικά εργαλεία Jeremie -Jessica
-Τα δάνεια που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΤΕΠ, με εγγύηση από πόρους του ΕΣΠΑ και του Ελληνικού Δημοσίου.
• Οι μετρήσιμοι στόχοι που ανέλαβαν οι τράπεζες να καλύψουν και να δημοσιεύουν ανά μήνα και ανά προϊόν, σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από το συνολικό ύψος των συμβάσεων από όλα τα προγράμματα, θα φθάσουν στο τέλος Οκτωβρίου τα 825 εκατ., στο τέλος Νοεμβρίου τα 1,19 δις και στο τέλος του έτους τα 2,06 δις. ευρώ.
Η ΕΣΕΕ ζητά οι συγκεκριμένοι στόχοι δανειοδοτήσεων προς τις επιχειρήσεις για το επόμενο τρίμηνο, που οι ίδιες οι τράπεζες συμφώνησαν με το Υπουργείο Ανάπτυξης, να τηρηθούν και να μην μείνουν για άλλη μια φορά στη θεωρία. Αυτή είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία να αναλάβουν όλοι τις συγκεκριμένες υποχρεώσεις, δεσμεύσεις αλλά και ευθύνες ως προς την αξιοποίηση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, ακόμα και με μεταφορά πόρων σε δραστηριότητες που θα εμφανίσουν μεγαλύτερη ζήτηση, ώστε να μην υποχρεωθούν στο τέλος να "πακετάρουν" και να επιστρέψουν ως αδιάθετα, κοινοτικά κονδύλια ρευστότητας.