Κατά 25 % αυξήθηκαν οι χορηγήσεις τραπεζικών δανείων το Σεπτέμβριο σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά με αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων που διαχειρίζεται το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε σύγκριση με την περίοδο μέχρι τον Αύγουστο.
Η καλύτερη αξιοποίηση των εργαλείων ρευστότητας συζητήθηκε στη συνάντηση που είχε σήμερα ο υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Κωστής Χατζηδάκης με το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.
Υπενθυμίζεται ότι η δέσμευση που έχουν αναλάβει οι τράπεζες στο πλαίσιο της συμφωνίας με το υπουργείο είναι να χορηγήσουν ως το τέλος του έτους δάνεια συνολικού ύψους 2 δις. ευρώ και η πρόοδος παρακολουθείται σε μηνιαία βάση, ανά πρόγραμμα.
Ακολουθούν οι δηλώσεις του υπουργού και του προέδρου της ΕΕΤ Γιώργου Ζανιά μετά τη συνάντηση:
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όσο άστοχη θα ήταν η αδράνεια εκ μέρους της κυβέρνησης για το θέμα της ρευστότητος, άλλο τόσο άστοχο θα ήταν κι ένα επικοινωνιακό show μ’ έναν «αυστηρό» Υπουργό απέναντι στις Τράπεζες. Το έχουμε δει και στο παρελθόν και δεν έχει οδηγήσει πουθενά.
Η μέθοδος που έχουμε διαλέξει είναι πολύ συγκεκριμένη: μηνιαία στοχοθεσία. Η Ένωση Τραπεζών και κάθε Τράπεζα χωριστά, έχουν δεσμευτεί για συγκεκριμένα ποσά συμβάσεων για κάθε επιμέρους πρόγραμμα το οποίο αφορά στο Υπουργείο Ανάπτυξης με στόχο, κατά τις δεσμεύσεις των Τραπεζών, να πάμε σε 2 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος της χρονιάς.
Το Σεπτέμβριο επετεύχθη να έχουμε μια αύξηση των εκταμιεύσεων σε σχέση με την περίοδο μέχρι τον Αύγουστο, κατά 25%. Δηλαδή το Σεπτέμβριο δόθηκαν 25% περισσότερα χρήματα σε σχέση με όλους τους μήνες που προηγήθηκαν μέχρι τότε.
Υπάρχει η στοχοθεσία που θα σας δώσουμε στη συνέχεια για τον Οκτώβριο, το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο. Στις Τράπεζες εναπόκειται να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. Εθελοντικά τις έδωσαν, επομένως εκείνες πια πρέπει να τιμήσουν αυτές τις δεσμεύσεις. Εμείς από την πλευρά του Υπουργείου, παρακολουθούμε πώς εξελίσσονται τα προγράμματα, οργανώνουμε μηνιαίες συσκέψεις μαζί τους και προσπαθούμε να πετύχουμε το καλύτερο.
Αλλά θέλω να είμαι καθαρός: Δεν έχουμε αυταπάτες ότι με την εκταμίευση των χρημάτων που αφορούν στα προγράμματα του Υπουργείου, ως δια μαγείας θα λυθεί το πρόβλημα της ρευστότητος. Το πρόβλημα της ρευστότητος είναι πολύ σημαντικό. Ίσως είναι το νούμερο ένα θέμα αυτή την ώρα στην οικονομία και σχετίζεται με την πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
Η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος ήταν ένα βήμα. Αλλά πρέπει, για ν’ αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, εμείς ως κυβέρνηση να συνεχίσουμε τη δουλειά μας κλείνοντας τ’ αυτιά μας στις σειρήνες του λαϊκισμού, να υπάρξει η στοιχειώδης υπευθυνότητα από την πλευρά της αντιπολίτευσης και από την τρόικα να υπάρξει πραγματικά αυτή η έκφραση της εμπιστοσύνης.
Κάναμε τα 3/4 της διαδρομής. Μπορούμε να πάμε να κάνουμε και το υπόλοιπο τέταρτο και να ολοκληρώσουμε την προσπάθεια, μόνο που πρέπει όλοι μας να κάνουμε το καθήκον μας. Η επιμονή μου στον όρο «εμπιστοσύνη», δεν είναι τυχαία. Πιστεύω βαθύτατα ότι αυτό είναι το πρόβλημα που πρέπει ν’ αντιμετωπίσουμε από δω και πέρα.
Και το ζήτημα της ρευστότητος, μια και καλή θ’ αντιμετωπισθεί όταν ξεπεραστεί πλήρως το πρόβλημα της εμπιστοσύνης. Διότι τότε αντί να έχουμε μόνο 16 δισεκατομμύρια που επέστρεψαν στις Τράπεζες, θα έχουμε και τα υπόλοιπα, έτσι ώστε οι Τράπεζες να γίνουν και πάλι βρύσες με νερό.
Εν τω μεταξύ όμως, εμείς δεν παραιτούμεθα της προσπάθειας. Θα συνεχίσουμε να είμαστε σ’ επαφή με τις Τράπεζες, προσπαθώντας και το τελευταίο ευρώ που έχουμε στη διάθεσή μας να διοχετευθεί μέσω αυτών των προγραμμάτων στην πραγματική οικονομία.
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Είχαμε μια πολύ καλή συνάντηση σήμερα και λέω πολύ καλή, διότι τα προβλήματα προς λύση έχουν λιγοστέψει. Διότι αυτά τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα των οποίων το καλό είναι ότι είναι φθηνά, δίνονται με 3,5% και 4% επιτόκιο σε μια Ελλάδα με τόσα προβλήματα, σε μια ελληνική οικονομία με τόσα προβλήματα σήμερα, είχαν και κάποια γραφειοκρατικά εμπόδια. Φαίνεται πως αυτά ξεπερνιούνται συνέχεια, γι’ αυτό και μπορούμε και επιταχύνουμε.
Ανέφερε ο Υπουργός το πώς επιταχύνθηκε το Σεπτέμβριο, θέλουμε να πιστεύουμε πως η επιτάχυνση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη τους επόμενους μήνες, ούτως ώστε στο τέλος του χρόνου να πιάσουμε τα 2 δις περίπου. Απλώς να πω πως η δουλειά των Τραπεζών είναι να δίνουν δάνεια, αν δε δώσουν δάνεια δε μπορούν να βγάλουν κι αυτές κάποιο εισόδημα.
Το καλό είναι πως σιγά-σιγά αυτά τα δάνεια αρχίζουν να δίνονται σε μια οικονομία η οποία έχει προοπτική. Και αυτή η προοπτική κάθε μέρα, κάθε μήνας που περνάει νομίζω εδράζεται πιο πολύ. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να είμαστε προσεκτικοί διότι δε θέλουμε να δημιουργούμε άλλα «κόκκινα» δάνεια.
Δίνουμε στις επιχειρήσεις εκείνες οι οποίες είναι βιώσιμες και οι οποίες θα οδηγήσουν τη χώρα στην ανάπτυξη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν επιτρέπετε, να ρωτήσουμε για τα δάνεια: Συνεχίζουν οι επιχειρήσεις να διαμαρτύρονται, και μεγάλες και μικρές και οι θεσμικοί τους φορείς, ο ΣΕΒ, τα Επιμελητήρια κτλ., ότι δανείζετε αφ’ ενός ακριβά και δεύτερον δανείζετε με την προϋπόθεση να έχουν επιχειρήσεις ρευστό (cash) στην αγορά. Δηλαδή cash σε λογαριασμούς. Γιατί ακόμα είστε τόσο φειδωλοί στην παροχέτευση δανείων;
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Ο Δημοσθένης έλεγε «δει δη χρημάτων». Προφανώς όλοι θέλουν χρήματα. Το θέμα είναι το εξής: Εάν όλοι εμείς εδώ μέσα ως καταθέτες θα δίναμε σε όλους αυτούς που ζητούσαν δάνεια. Διότι οι Τράπεζες, τα δάνεια που δίνουν είναι οι καταθέσεις των πολιτών, συνεπώς θα πρέπει να προσέχουμε..
Νομίζω πως μετά την ανακεφαλαιοποίηση, αυτό που είπατε ίσχυε κατά το παρελθόν, δηλαδή ίσχυε πως χρειαζόμασταν πάρα πολλές αυστηρές προϋποθέσεις, οι οποίες μειώνονται συνεχώς αυτές οι προϋποθέσεις. Και καθώς η προοπτική της ελληνικής οικονομίας θα βελτιώνεται, το οποίο σημαίνει ότι και ο αριθμός των «κόκκινων» δανείων θα επιβραδύνεται, οι προϋποθέσεις αυτές θα μειώνονται.
Δε μπορούμε όμως να δώσουμε δάνεια όπου δεν υπάρχει βιωσιμότητα. Αυτό φαντάζομαι το καταλαβαίνετε όλοι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχουν πάρα πολλά παράπονα ότι είναι πολύ λίγες οι περιπτώσεις των δανειοληπτών που κατάφεραν τελικά να κάνουν ρυθμίσεις στις Τράπεζες με τον πρόσφατο νόμο για τους ενήμερους δανειολήπτες. Ένα ερώτημα είναι αυτό, πώς πάνε αυτές οι ρυθμίσεις. Υποτίθεται ότι οι Τράπεζες θα έπρεπε να δίνουν κάθε μήνα στοιχεία για το πώς προχωράει η ρύθμιση και στο εξάμηνο θα πρέπει να συνολικά ν’ αξιολογηθεί η πορεία αυτής της ρύθμισης.
Το δεύτερο είναι ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα ακούσαμε ότι οι Τράπεζες θα εξετάσουν πιθανότητες για μείωση των επιτοκίων σε πιστωτικές κάρτες, σε καταναλωτικά δάνεια, άλλου τύπου διευκολύνσεις για τους δανειολήπτες για να μπορέσουν να ελαφρύνουν λίγο αυτά τα χαρτοφυλάκια.
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Η αλήθεια είναι πως είναι σχετικά λίγες οι αιτήσεις για ρύθμιση στο πλαίσιο αυτού του νόμου. Προσπαθούμε να δούμε γιατί είναι αυτό. Πιστεύω πως ο πιο σημαντικός λόγος είναι πως ήδη οι Τράπεζες μέχρι που βγήκε αυτός ο νόμος είχαν κάνει ήδη γύρω στις 800.000 ρυθμίσεις δανείων.
Εξετάζουμε όμως τις περιπτώσεις και οτιδήποτε παράπονα έρχονται, για να δούμε εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για να υπαχθούν στο νόμο, αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα ή υπάρχει θέμα το να είναι ή όχι ενημερωμένα κάποια υποκαταστήματα, αυτό θα το δούμε όλες οι Τράπεζες. Αλλά προς το παρόν είναι λίγες οι αιτήσεις.
Είναι ακόμα εκατοντάδες θα έλεγα οι αιτήσεις, μπορεί να είναι και 1.000, δεν έχουμε ακριβείς αριθμούς, δεν τους έχουμε μαζέψει, υπάρχουν. Αλλά το θέμα είναι οι 1.000 αυτές –αν είναι 1.000- μπροστά στις 800.000 που έχουν γίνει για ρυθμίσεις, είναι μικρός αριθμός. Βέβαια θα πρέπει να θυμόμαστε πως αυτό αναφέρεται ήδη σε ενήμερους πελάτες και όχι σε πελάτες που δεν είναι ενήμεροι, τους οποίους έτσι κι αλλιώς διευκολύναμε γιατί έτσι κι αλλιώς είναι και στο συμφέρον των Τραπεζών να κάνουν τις ρυθμίσεις αυτές, διότι όσο το ρυθμίζεις δεν παρουσιάζεται και ως «κόκκινο» δάνειο.
Τέλος πάντων, κάποια ισορροπία προσπαθούμε να βρούμε σε όλα αυτά, όλος ο κόσμος έχει αιτήματα και είναι απολύτως κατανοητό πως έχει αιτήματα, από την άλλη πλευρά όμως θα πρέπει ν’ αντιμετωπίζουμε αυτά τα οποία πρέπει, που υπάγονται στο νόμο και που είναι βιώσιμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για τη μείωση των επιτοκίων, όπως είπατε πριν..
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Τα επιτόκια, η τάση είναι σαφής νομίζω, ήδη δύο Τράπεζες, ξέρετε ποιες είναι, να μην κάνουμε και διαφήμιση, έχουν ανακοινώσει πιο χαμηλά επιτόκια. Δηλαδή αν αναφερθώ πραγματικά στην περίπτωση της δική μας Τράπεζας, της Εθνικής, 6% το να δώσει μια Τράπεζα όταν οι προθεσμιακές καταθέσεις, το επιτόκιο μπορεί να είναι 3,5%, το 6% ίσα-ίσα που βγάζει το κόστος λειτουργίας της Τράπεζας. Αν προστεθεί ο πιστωτικός κίνδυνος; Είναι σα να μην προσθέτουμε καθόλου πιστωτικό κίνδυνο.
Και δε μπορείτε να πείτε ότι δεν υπάρχει πιστωτικός κίνδυνος όταν τα «κόκκινα» δάνεια βρίσκονται κοντά στο 30%. Η αλήθεια είναι πως τα πράγματα θέλουν κάποια προσοχή για να μη δημιουργούνται παρενέργειες, αλλά η προοπτική είναι σαφώς καλύτερη. Και μαζί με την οικονομία θα γυρίσουν τα πάντα. Εκεί είμαστε όλοι, στο ίδιο βαρέλι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα αποκλιμάκωση επιτοκίων.
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Αποκλιμάκωση επιτοκίων καθώς θα μειώνεται το ρίσκο της χώρας, επιστρέφουν καταθέσεις περισσότερες, γιατί το ρίσκο της χώρας είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας.
Όπως ξέρετε, μετά την Κύπρο, κάπου σταμάτησαν να επιστρέφουν οι καταθέσεις τουλάχιστον με τους ρυθμούς που επέστρεφαν. Καθώς εμπεδώνεται μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και επιστρέφουν οι καταθέσεις, θα μειώνονται τα επιτόκια καταθέσεων, συνεπώς και τα επιτόκια χορηγήσεων.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Να πω λίγο για το θέμα του Νόμου 4161: Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή στις 24 Σεπτεμβρίου έστειλε μια επιστολή στην Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, σημειώνοντας ότι υπάρχουν παράπονα τόσο από επιμέρους πελάτες των Τραπεζών όσο και από καταναλωτικές οργανώσεις, σε σχέση με την εφαρμογή του νόμου αυτού για τους ενήμερους δανειολήπτες. Είτε γιατί το δίκτυο των Τραπεζών δεν ήταν ενημερωμένο σε κάποιες περιπτώσεις, είτε γιατί ενδεχομένως δεν υπήρχε προθυμία από κάποια στελέχη Τραπεζών.
Εκείνο για το οποίο συμφωνήσαμε σήμερα είναι ότι η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή θα στείλει στην Ένωση Τραπεζών συγκεκριμένα πια παράπονα και καταγγελίες, προκειμένου η Ένωση και οι Τράπεζες να τα διερευνήσουν και να μας δώσουν συγκεκριμένες απαντήσεις. Πάντως με τη λογική αν προσεγγίσουμε το πρόβλημα, ποιες εξηγήσεις μπορούμε να δώσουμε για το ότι μέχρι τώρα υπάρχουν λίγες σχετικά αιτήσεις:
Η πρώτη εξήγηση, φυσικά δεν ισχύει, είναι ότι μεταξύ του 2010 και του 2013 δεν έπεσε το εισόδημα των Ελλήνων . Δεν ισχύει. Άρα πρέπει να την αποκλείσουμε. Η δεύτερη εξήγηση, αυτή που έδωσε ο κ. Ζανιάς, είναι ότι οι Τράπεζες ήδη είχαν κάνει μαζικές ρυθμίσεις και η τρίτη εξήγηση είναι ότι ο κόσμος δεν το έμαθε ή το δίκτυο των Τραπεζών δεν προχωρεί με την προθυμία και την ταχύτητα που θα έπρεπε. Το τελευταίο θα το διερευνήσουμε και θα ξέρουμε σε λίγες μέρες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, αλλά αν οι Τράπεζες είχαν κάνει ρυθμίσεις και τέλος πάντων αυτές απέδιδαν ή δεν ξανακοκκίνιζαν, ας το πούμε έτσι, δε θα είχαμε αυτό τον αυξητικό ρυθμό..
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Η αλήθεια είναι ότι σημαντικό ποσοστό των ρυθμιζόμενων ξανακοκκινίζει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα γι’ αυτό έγινε και αυτός ο νόμος, με την έννοια του ότι αν οι ρυθμίσεις οι ισχύουσες ήταν αρκετές..
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Βέβαια είπαμε, αυτός ο νόμος αναφέρεται σε ενήμερα, συνεπώς μη κοκκινισμένα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σωστά, αλλά ο στόχος ήταν περίπου 150.000, αυτή ήταν η αρχική εκτίμηση..
Γ. ΖΑΝΙΑΣ: Μπορεί και να έρθουν, μη νομίζετε..
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια ερώτηση για τον Υπουργό: Επειδή αναφέρατε την τρόικα νωρίτερα μιλώντας για το θέμα της ρευστότητας, βάζει κάποια προσχώματα η τρόικα σ’ αυτό το επίπεδο ή τέλος πάντων έχει κάποιο ρόλο στο να αυξηθεί η ρευστότητα στην ελληνική οικονομία; Ή να συνδεθεί με την ανάπτυξη, γιατί ακούστηκε κι αυτό, να συνδεθούν οι χορηγήσεις με το ρυθμό ανάπτυξης.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όσα ανέφερα, δεν τα ανέφερα για τη λεγόμενη απομόχλευση των Τραπεζών, την προσπάθεια γενικότερα που γίνεται σ’ αυτό το επίπεδο. Τα ανέφερα γιατί θεωρώ πως μετά τη σημαντική πρόοδο που έχουμε στη δημοσιονομική προσαρμογή και στην προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών, μετά την κάλυψη των 3/4 της απόστασης που έπρεπε να διανύσουμε, πρέπει τώρα να κεφαλαιοποιήσουμε αυτή την πρόοδο.
Για να κεφαλαιοποιηθεί αυτή η πρόοδος, εμείς πρέπει να επιμείνουμε και θα επιμείνουμε φυσικά στο δρόμο της υπευθυνότητας, η αντιπολίτευση πρέπει να δείξει ένα μίνιμουμ εθνικής ευθύνης και η τρόικα πρέπει να εκφράζει όσο πιο σαφώς γίνεται αυτή την εμπιστοσύνη.
Η Ελλάδα μπορεί ν’ αλλάξει πορεία. Όσο νωρίτερα φύγει από πάνω το σύννεφο της αμφιβολίας, τόσο καλύτερα και για τη ρευστότητα, γιατί επηρεάζεται και το τραπεζικό σύστημα και η πραγματική οικονομία απ’ αυτό και τόσο το καλύτερο για τη συνολική πορεία της χώρας.
