Το κόστος των capital controls στην εξωστρέφεια της οικονομίας

Βαρύ τίμημα εξαιτίας των κεφαλαιακών ελέγχων πλήρωσαν το 2015 οι εξωστρεφείς κλάδοι της οικονομίας, ακυρώνοντας σε μεγάλο βαθμό τις προϋποθέσεις ανάκαμψης που είχαν δημιουργηθεί στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ) επί των στοιχείων ισοζυγίου πληρωμών της Τραπέζης της Ελλάδος, προκύπτουν για τους κλάδους των εξαγωγών προϊόντων (πλην πετρελαιοειδών), τον τουρισμό, τις μεταφορές και τις λοιπές υπηρεσίες, σε απόλυτους αριθμούς απώλειες της τάξης των 1,88 δις ευρώ για το 11μηνο του 2015 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Οι απώλειες αυτές ανέρχονται στα 4,54 δις ευρώ, αν συμπεριληφθούν και οι εξαγωγές καυσίμων, οι οποίες όμως πλήττονται και από την υποχώρηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου (-29,8% στις τιμές εξαγωγής του 2015, σε σχέση με αυτές του 2014).

Παράλληλα, η επιβολή των capital controls ανέκοψε τη δυναμική που είχαν αποκτήσει οι περισσότεροι κλάδοι στο α’ εξάμηνο της περασμένης χρονιάς, με αποτέλεσμα οι τελικές απώλειες να είναι στην πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερες. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι αντί απωλειών 1,88 δις ευρώ, η ελληνική οικονομία θα είχε αυξημένα έσοδα κατά 1,65 δις ευρώ, ήτοι σχεδόν 1% του ΑΕΠ. Με άλλα λόγια, οι φαινομενικές απώλειες από τον εκτροχιασμό των διαδικασιών στις συναλλαγές και τους ρυθμούς ανάκαμψης στην οικονομία εκτιμώνται ως και τα 3,5 δις ευρώ ή περισσότερες από 2 μονάδες του ΑΕΠ.

Όπως τόνισε η Πρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «το μέγεθος των επιπτώσεων των κεφαλαιακών ελέγχων από την ανατροπή της κανονικότητας στην οικονομία και ειδικά στους εξωστρεφείς κλάδους της οικονομίας ξεπερνάει τις νέες απαιτήσεις των δανειστών για περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή το 2016 και δυσχεραίνει την εξεύρεση ισοδύναμων για την επίλυση μεγάλων προκλήσεων, όπως το ασφαλιστικό. Σε περιβάλλον ασθμαίνουσας ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και περιορισμό των παγκόσμιων εξαγωγών, καθίσταται περισσότερο αναγκαία από ποτέ η απελευθέρωση παραγωγικών δυνάμεων και η προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα. Η παραγωγική μηχανή της Ελλάδας και οι εξωστρεφείς κλάδοι όπως ο τουρισμός και οι μεταφορές θα πρέπει να υποστηριχθούν ενεργά, αντί να υφίστανται πρόσθετες επιβαρύνσεις σε φόρους, εισφορές, ειδικά σε συνθήκες συνεχιζόμενης χρηματοπιστωτικής ασφυξίας».

Σύμφωνα με την ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ επί των στοιχείων της Τραπέζης της Ελλάδος, οι εξαγωγές αγαθών (εξαιρουμένων των καυσίμων) εισέφεραν στο πρώτο 11μηνο του 2015 πρόσθετα 720 εκατ. ευρώ (+4,6%), σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2014, ενώ ο τουρισμός άλλα 770 εκατ. ευρώ (+6%). Αντίθετα, οι εισπράξεις από πωλήσεις πλοίων μειώθηκαν κατά 400 εκατ. ευρώ (-70,2%) και από μεταφορικό έργο, κυρίως λόγω της καθίζησης των εισαγωγών, κατά 2,64 δις ευρώ (-21,9%), ενώ τα έσοδα από λοιπές υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 730 εκατ. ευρώ (-18,1%).