Οι αρχές και οι στόχοι της Μεσογειακής Διατροφής

Η μεσογειακή διατροφή περιγράφει τις παραδοσιακές διατροφικές συνήθειες που ακολουθούν οι χώρες που περικλείονται από με τη Μεσόγειο θάλασσα. Στη δεκαετία του 60 ο Ancel Keys ήταν ο πρώτος που παρατήρησε ότι η Μεσογειακή διατροφή ήταν άμεσα συνυφασμένη με  το χαμηλό κίνδυνο καρδιαγγειακών και την κατάληξη των ανθρώπων από αυτά. Έπειτα, έλαβαν χώρα πολυάριθμες παρατηρήσεις και  τυχαιοποιημένες έρευνες.

Γιατί μεσογειακή διατροφή; Διότι, είναι η μόνη διατροφή που έπειτα από παρεμβάσεις και πάρα πολλές έρευνες από το επιστημονικό κοινό έχει επιφέρει αποτελέσματα που σχετίζονται με την μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων, του καρκίνου, ψυχολογικών παθήσεων και άλλων χρόνιων ασθενειών που ταλανίζουν τη σύγχρονη κοινωνία.

Το διατροφικό αυτό μοτίβο χαρακτηρίζεται από αυξημένη κατανάλωση λαδιού, φρούτων, λαχανικών, ανεπεξέργαστου ψωμιού και δημητριακών, οσπρίων και  ξηρών καρπών, μέτρια κατανάλωση ψαριών και  πουλερικών, μια σχετικά χαμηλή κατανάλωση  από γαλακτοκομικά προϊόντα και φειδωλή κατανάλωση  κόκκινου κρέατος, επεξεργασμένων κρεάτων και γλυκών (πίνακας 1).  Επίσης, η Μεσογειακή διατροφή είναι η μόνη διατροφή που δεν χρειάζεται να μετράμε θερμίδες είτε γραμμάρια. Βασίζεται στην αντικατάσταση  των κορεσμένων λιπαρών με τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα (αντί για βούτυρο χρήση ελαιολάδου), φρέσκων φρούτων αντί  για επεξεργασμένα επιδόρπια, ψωμί ολικής αλέσεως, κρασί και ξηρούς καρπούς με μέτρο. Στη Μεσογειακή διατροφή υπάρχει πληθώρα επιλογών και έτσι είναι δύσκολο κανείς να βαρεθεί τη διατροφή αυτή. Επιτρέπονται τα καρυκεύματα όπως το δεντρολίβανο, το σκόρδο, το πιπέρι, η κανέλα κ.α που όχι μόνο δημιουργούν εξαιρετικές γεύσεις σε κάθε γεύμα αλλά έχουν και ευεργετικές ιδιότητες καθώς όχι μόνο καθιστούν μη αναγκαία την ανάγκη για χρήση αλατιού αλλά οφελούν και την υγεία μας.  Η Μεσογειακή Διατροφή είναι από τις πολύ λίγες διατροφές που υπάρχουν που τα τρόφιμα είναι πραγματικά φρέσκα και τα γεύματα είναι πολύ εύκολα στην προετοιμασία τους. Είναι εύκολο να χάσουμε κιλά, χωρίς την αίσθηση της πείνας και τέλος λαμβάνουν στο σώμα μας χώρα διεργασίες που μας προστατεύουν με τη Μεσογειακή Διατροφή από διάφορες παθήσεις όπως προαναφέρθηκε.

Πίνακας 1. Περίληψη των αρχών και των στόχων της Μεσογειακής Διατροφής (Korre M. et al, 2014)

1.  Η σπιτική σάλτσα ντομάτας μπορεί να δημιουργηθεί με τα εξής υλικά: ντομάτα, κρεμμύδι ή σκόρδο, σιγοβράζοντας τα με ελαιόλαδο
2.  Για γυναίκες 75 g/ημέρα, για άνδρες 90 g/ημέρα or ≥5 μερίδες/ημέρα.  Καστανό ρύζι ολικής αλέσεως, ψωμί ολικής αλέσεως και ζυμαρικά ολικής αλέσεως. Προσοχή, το πολύσπορο ψωμί, δεν περιέχει απαραίτητα άλευρο ολικής αλέσεως.
3. Τα χειροποίητα γλυκά είναι προτιμότερα από τα έτοιμα γλυκά ή τις εμπορικές συσκευασίες.

Πολυάριθμες παρατηρήσεις και   έρευνες έχουν λάβει χώρα σε όλο τον κόσμο έχοντας ως βάση τους τη Μεσογειακή Διατροφή. Τέτοια παραδείγματα είναι η  Ισπανική έρευνα ῾῾PREDIMED῾῾(Prevencion con Dieta Mediterranea),  η ΕPIC (με 22,043 ενήλικες από όλη την Ελλάδα), αλλά και μελέτες που επικεντρώνονται σε παιδιά και εφήβους όπως η ΚΙDMED και η  GRECO. Επιπρόσθετα, ο Ελληνικής καταγωγής Δρ. Στέφανος Ν. Κάλης, αναπληρωτής καθηγητής του Harvard TH CHAN of Public Health- Harvard Medical School και η επιστημονική ομάδα του αφορμώμενοι από τις παραπάνω μελέτες εφαρμόζουν μια πρωτοπόρα ιδέα, φέρνοντας τη Μεσογειακή Διατροφή στο χώρο εργασίας. Εφαρμόζοντας σε μια πολλά υποσχόμενη μελέτη σε πυροσβέστες στην  Αμερική τη Μεσογεική Διατροφή ως μέθοδο πρόληψης καρδιαγγειακών παθήσεων και άλλων χρόνιων ασθενειών στο χώρο εργασίας.

Στα πλαίσια της διεθνούς προβολής της Μεσογειακής Διατροφής, πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα  με μεγάλη επιτυχία, το συνέδριο  ‘Mediterranean Diet & Health: Α Nutritional Odyssey in Greece” 16 με 20 Οκτωβρίου 2017 στο Sani Beach Resort, στη Χαλκιδική (http://mediterraneanhealth.org/) με διοργανωτή τον Δρ. Κάλη από το Harvard Medical School& Harvard TH CHAN of public health. Κορυφαίοι καθηγητές και ερευνητές τόσο από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όσο και από άλλα διακεκριμένα πανεπιστήμια ανά τον κόσμο βρέθηκαν  στην Χαλκιδική  και αντάλλαξαν ιδέες και νέα δεδομένα. Μαζί  μας ήταν και η βραβευμένη τηλεοπτική σειρά  The Cooking Odyssey.