Το ρύζι.Το ρύζι ανήκει στην οικογένεια poaceae, και κατέγεται απο την νοτια και νοτιοανατολική Ασία. Αποτελεί την βάση διατροφής ενος μεγάλου μεριδίου του ανθρώπινου πληθυσμού ανα τον κόσμο ενω η λατινική Αμερική αποτελεί την δεύτερη σε κατανάλωση ρυζιού, περιοχή του κόσμου. Οι σπόροι του ρυζιού πρώτα αλέθονται χρησιμοποιώντας εναν αποφλοιωτή ρυζιού για την απομάκρυνση του φλοιού. Ετσι παραλαμβάνουμε το καστανό ρύζι. Εάν συνεχιστεί ή άλεση, αφαιρώντας το πίτουρο, παραλαμβάνουμε το άσπρο ρύζι το οποίο και διατηρείται περισσότερο ενώ προτιμάται απο τον καταναλωτή παρόλο που στερείτε απο ορισμένα βασικά συστατικά. Η κατανάλωση του καστανού ρυζιού βοηθάει στην αποφυγή της ασθένειας μπέρι μπέρι. Το λευκό ρύζι, μπορεί να εμπλουτιστεί με ορισμενα θρεπτικά συστατικά τα οποια χάνονται κατα την διαδικασία της άλεσης. Το ρύζι είναι μία καλή πηγή πρωτεινών αλλα δεν περιέχει αμινοξέα σε ικανοποιητικά επίπεδα και για αυτό το λόγο θα πρέπει να συνδυάζεται με άλλες πηγές πρωτεινών οπως είναι οι ξηροί καρποι και´άλλοι σπόροι, το κρέας ή τα μπιζέλια.
To νεροκάρδαμο-nasturtium microphyllum, είναι ενα ταχέως αναπτυσσόμενο υδρόβιο ή ημιυδρόβιο πολυετές φυτό το οποίο κατάγεται απο την κεντρική Ασία και Ευρώπη και είναι ένα απο τα παλαιότερα λαχανικά που καταναλώνονται απο τον άνθρωπο. Το φυτό ανήκει στην οικογένεια brassicaceae, και συγγενεύει με το κάρδαμο και το λάχανο. Η καλλιέργεια του νεροκάρδαμου μπορεί να γίνει τόσο σε εμπορική κλίμακα όσο και στον κήπο. Οντας φυτό υδρόβιο ή ημιυδρόβιο, το νεροκάρδαμο είναι καλά προσαρμοσμένο και ενδείκνυται για υδροπονική καλλιέργεια ενώ ευδοκιμεί σε νερό που είναι ελαφρώς αλκαλικό. Άν δεν συγκομιστεί, μπορεί να φτάσει σε ύψος μέχρι και 1,20 μέτρα.
Επίσης τρώγονται οι βλαστοί καθώς και οι κεφαλές. Οπως τα περισσότερα φυτα αυτής της οικογένειας, το φύλλωμα του νεροκάρδαμου γίνεται πικρό όταν τα φυτά αρχίσουν να παράγουν άνθη. Το νεροκάρδαμο περιέχει σημαντικα ποσά σιδήρου, ασβεστίου, φολικού οξέος αλλα και βιταμινών Α και C. Σε μερικές περιοχές , το νεροκάρδαμο θεωρείται ως ζιζάνιο ενω σε άλλες ως υδροχαρές λαχανικό και βότανο. Πολλά πλεονεκτήματα του νεροκάρδαμου αφορούν την δράση του ως ήπιο τονωτικό, διουρητικό, αποχρεμπτικό, αντιοξειδωτικό αλλα και ως πεπτικο βοήθημα. Φαίνεται επίσης οτι έχουν και κατασταλτικές ιδιότητες για την εξάπλωση του καρκίνου και κυρίως του πνεύμονα.
Υδρόβιο σπανακι- ipomoea aquatic. Πρόκειται για ένα ημιυδροχαρές τροπικο φυτό το οποίο και καλλιεργείται ως φυλλώδες λαχανικό. Η ακριβής καταγωγή του δεν είναι γνωστή εξαιτίας της εκτεταμένης καλλιεργειας του σε τροπικές και ημιτροπικές περιοχές. Το φυτό αναπτύσσεται στο νερό ή σε πολύ υγρά εδάφη. Οι βλαστοί του φτάνουν το ύψος των 3 μέτρων , είναι κούφιοι, πράγμα που επιτρέπει να επιπλέουν αλλα και να σχηματίζουν ρίζες στα γόνατα. Τα φύλλα είναι λογχοειδή με μήκος απο 5-15 εκατοστά και πλάτος 2-8 εκατοστά. Τα άνθη φτάνουν σε διάμετρο τα 5 εκατοστά και είναι λευκά. Αναπτύσσεται στην ανατολική και νοτιοανατολική Ασία.
Επειδή ανθίζει φυσικά και δεν απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα, χρησιμοποιείται στην κινέζικη κουζίνα ιδιαίτερα στις αγροτικες περιοχές. Συχνά το φυτό συγχέεται με το νεροκάρδαμο το οποιο αναπτύσσεται σε παρόμοιες συνθήκες. Έχει επίσης εισαχθεί και στις ΗΠΑ οπου η μεγάλη εξάπλωση του αποτελεί περιβαλλοντικό πρόβλημα ειδικότερα στην Φλώριδα και στο Τέξας. Αποτελεί σημαντικο στοιχείο τςη νοτιοανατολίτικης κουζίνας στην Ασία οπου και τα φύλλα συχνα τηγανίζονται με πιπέρι, σκόρδο, τζίντζερ και άλλα μπαχαρικά.
Wasabi- wasabia japonica.Είναι μέλος της οικογένειας brassicaceae. Η ρίζα του χρησιμοποιείται ως μπαχαρικό και έχει ιδιαίτερα έντονη μυρωδιά.Είναι και καφτερό για την γλώσσα.Τοφυτό αναπτυσσεται σε υψίπεδα στην Ιαπωνία.Υπάρχουν επίσης και άλλα είδη οπως είναι το wasabi koreana&wasabitetsuigi.
Το φυτό κυρίως καλλιεργείται για την ρίζα του. Αλλα και τα φύλλα του μπορούν να καταναλωθούν παρόλο που και αυτά έχουν μία καφτερή μυρωδιά οπως και οι ρίζες του. Τελευταίες έρευνες δείχνουν οτι το φυτό περιέχει φυσικα στοιχεία τα οποία δρούν ενάντια στον καρκίνο. Αυτή η μοναδική ρίζα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υγιεινή των δοντιων και τις μολύνσεις σε διάφορα σημεία του σώματος. ενδεχομένως να βοηθάει στην εκδήλωση καρδιαγγειακών ασθενειών ενώ η ρίζα βοηθάει στην καταπράυνση των συμπτωμάτων της διάρροιας, αρθρίτιδας, άσθματος, οστεοπόρωσης, αλλεργιών.
Trapanatans. Πρόκειται για ετήσιο φυτο το οποίο και επιπλέει σε ήρεμα νερά βάθους πανω απο 5 μέτρα και ιδιαιτερα ζεστά. Καλλιεργειται στην Κίνα για πάνω απο 3000 χρόνια για τους σπόρους του οι οποίοι και βράζονται και πουλιούνται σαν σνάκ.
Τάρο-colocasiaesculenta. Είναι ένα φυτό το οποίο καλλιεργειται σε τροπικές περιοχές για το φύλλωμα του. Πιστεύεται οτι πρόκειται για ένα απο τα πρώτα καλλιεργούμενα φυτά. Μερικές φορές αναφέρεται και με το όνομα αυτιά του ελέφαντα ενώ στους βλαστούς του το φυτό μπορεί να είναι τοξικό εξαιτίας της παρουσίας οξαλικού ασβεστίου( η οποία ομως καταστρέφεται κατα το μαγείρεμα). Αποτελεί καλή πηγή βιταμινών , θειαμίνης, ριβοφλαβίνης, σιδήρου, φωσφόρου, νιασίνης, καλίου, χαλκού και μαγνησίου. Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε ίνες. Το οξαλικό οξύ το οποιο βρίσκεται στους βλαστούς, θα πρέπει να καταναλώνεται με γάλα ή άλλα φαγητά προκειμένου να απομακρυνθεί ο κίνδυνος παρενεργειών ειδικότερα σε άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τους νεφρούς ή ρευματοειδή αρθρίτιδα.
nelumbo nucifera. Πρόκειται για ένα υδρόβιο πολυετές φυτό, οι σπόροι του οποίου διατηρούνται κάτω απο ευνοικές συνθήκες για πολλά χρόνια. Τα άνθη, οι σπόροι και τα νεαρά φύλλα αλλα και τα ριζώματα, είναι όλα εδώδιμα. Στην Ασία, τα πέταλα χρησιμοποιούνται πολλές φορές ως γαρνιτούρα ενώ τα μεγάλα φύλλα χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην μαγειρική. Το ρίζωμα χρησιμοποιειται σε σούπες και σε τηγανητά φαγητά.
Οι κινέζοι απο παλιά γνώριζαν οτι το ρίζωμα του φυτού αποτελεί πολύ υγιεινή τροφή αφού είναι πλούσιοι σε ίνες , βιταμίνες, χαλκό, μαγνήσιο, φώσφορο και χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη. Οι στήμονες μπορούν να αποξηρανθούν και να αποτελέσουν ένα εξαίσιο ρόφημα. Οι σπόροι μπορούν να φαγωθούν είτε ωμοί είτε αποξηραμένοι και να μαγειρευτούν σάν το πόπ κόρν.
Cattail-typha angustifolia. Πρόκειται για ετήσια μονοκοτυλήδονα ανθοφόρα φυτά τα οποία περιλαμβάνουν αρκετά εδώδιμα τμήματα.
Τα ριζώματα αποτελούν μία πλούσια σε ενέργεια τροφή και συγκομίζονται απο αρχές φθινοπώρου έως αρχές άνοιξης. Είναι ινώδη και αρχές καλοκαιριού, μόλις τα άνθη είναι ώριμα, η γύρη συγκομίζεται και χρησιμοποιείται ως συμπληρωματικό αλεύρου.
Τέλος θα πρέπει να αναφέρουμε το τελευταίο υδροχαρές φυτό, το scirpustereticulmis. Αναπτύσσει ρίζωμα και απαντάται σε περιοχές της νότιας Αμερικής και του ειρηνικού ωκεανού. Έχει υψηλούς , αδύνατους , σκουροπράσινους βλαστούς οι οποίοι είναι τριγωνικής διατομής. Απαντώνται σε λίμνες και σε έλη και οι τρυφεροί βλαστοί μπορούν να φαγωθούν σε σαλάτες ενώ η γύρη χρησιμοποιείται ως γευστικο συμπλήρωμα στα φαγητά και οι ρίζες καθώς και οι ανώριμες ανθικές κεφαλές μπορούν να βρασούν σαν λαχανικό.
Γραμματεα Αναστασία
Γεωπόνος ΓΠΑ