Κηλίδωση φύλλων – κιτρίνισμα χειμερινών σιτηρών

Η Δ/νση Αγροτ. Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Π.Ε. Σερρών ανακοινώνει προς τους σιτοπαραγωγούς του Νομού ότι μετά από επιτόπιες επισκέψεις σε αγρούς με χειμερινά σιτηρά σε διάφορες περιοχές της Π.Ε. Σερρών και αφού ελήφθησαν δείγματα τα οποία εξετάστηκαν εργαστηριακά, διαπιστώθηκε κυρίως η ύπαρξη του φυτοπαθογόνου μύκητα Septoria tritici (τ.μ. Mycosphaerella graminicola).

Ο μύκητας προκαλεί την ασθένεια «Σεπτορίωση του σιταριού» η οποία δημιουργεί κηλιδώσεις σε όλα τα φύλλα κυρίως του σιταριού τα οποία κιτρινίζουν και τελικά νεκρώνονται. Η συγκεκριμένη ασθένεια μπορεί να προκαλέσει ποιοτική και ποσοτική μείωση της παραγωγής έως και 50%, όταν εμφανίζεται σε επιδημική μορφή, ιδιαίτερα σε χρονιές με συχνές βροχοπτώσεις που διαρκούν μέχρι αργά την Άνοιξη. Οι αρχικές μολύνσεις λαμβάνουν χώρα τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο. Από αυτές δημιουργούνται οι αρχικές κηλίδες στα κατώτερα φύλλα επί των οποίων αναπτύσσονται οι χαρακτηριστικές καρποφορίες του μύκητα (πυκνίδια). Από αυτές θα προέλθουν επαναλαμβανόμενες δευτερογενείς μολύνσεις στα ανώτερα φύλλα συμπεριλαμβανομένου και του «φύλλου σημαία» εφόσον επικρατούν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του μύκητα (βρεγμένη φυλλική επιφάνεια και θερμοκρασίες από 16-25 οC). Αντίθετα ξηρές περίοδοι με αυξημένες θερμοκρασίες παρεμποδίζουν τη μόλυνση αλλά και την εξάπλωση της ασθένειας.

Η ασθένεια μειώνει την φωτοσυνθετική επιφάνεια του φύλλου με αποτέλεσμα να εξασθενίζουν τα φυτά και να μειώνεται ο αριθμός των παραγόμενων κόκκων, το γέμισμα των κόκκων ή και τα δύο, γεγονός που εξαρτάται από την ένταση της προσβολής και από την περίοδο έναρξης αυτής (πριν ή μετά την άνθηση ή καθόλη την διάρκεια ανάπτυξης του φυτού). Ο μύκητας διαχειμάζει μεταξύ των καλλιεργητικών περιόδων στα υπολείμματα της καλλιέργειας. Γι’ αυτό και οι σιταγροί που καλλιεργούνται επί σειρά ετών αποκλειστικά με σιτάρι εμφανίζουν μεγαλύτερη ένταση προσβολής σε σχέση με αυτούς όπου στην αμειψισπορά συμμετέχουν και άλλες κυρίως ανοιξιάτικες καλλιέργειες. Επίσης η ένταση της προσβολής, όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, είναι εντονότερη σε αγρούς που σπάρθηκαν πρώϊμα (Οκτώβριο- Νοέμβριο) και σε αγρούς που έχουν μεγαλύτερη σχετική υγρασία.

Για την αντιμετώπιση της ασθένειας συνιστάται κυρίως η καλλιέργεια ανθεκτικών ποικιλιών και η εφαρμογή εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών προϊόντων, η χρήση των οποίων πρέπει να αποφασίζεται αφού ληφθούν υπόψη, το κόστος αγοράς και εφαρμογής, το προσδοκώμενο όφελος, η ευαισθησία ή ανθεκτικότητα της καλλιεργούμενης ποικιλίας, το στάδιο του φυτού, η πίεση προσβολής και οι επικρατούσες εδαφοκλιματικές συνθήκες. Γι΄αυτό, συνιστάται στους παραγωγούς να παρακολουθούν τακτικά τις καλλιέργειες σιτηρών και να επεμβαίνουν  στα παρακάτω βλαστικά στάδια ως εξής:

- Αδέλφωμα : Σπάνια συνιστάται ψεκασμός και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις όταν καλλιεργείται πολύ ευαίσθητη ποικιλία που σπάρθηκε νωρίς και υπάρχει μεγάλη ένταση προσβολής λόγω άφθονου πρωταρχικού μολύσματος και παρατεταμένης περιόδου υγρασίας.
- Καλάμωμα: Συνιστάται ψεκασμός μόνο σε περιπτώσεις που δεν έχει προηγηθεί άλλος ψεκασμός, καλλιεργείται ευαίσθητη ποικιλία και υπάρχει μεγάλη ένταση προσβολής λόγω άφθονου πρωταρχικού μολύσματος και παρατεταμένης περιόδου υγρασίας.
- Ανάπτυξη του φύλλου σημαία - έναρξη της άνθησης: Είναι το κρίσιμο βλαστικό στάδιο για την αντιμετώπιση της σεπτορίωσης κατά το οποίο κυρίως συνιστάται ένας ψεκασμός με εφαρμογή ενός θεραπευτικού μυκητοκτόνου ή μίγματος ενός θεραπευτικού και ενός προστατευτικού μυκητοκτόνου. Η εναλλαγή μυκητοκτόνων με διαφορετικό τρόπο δράσης από χρονιά σε χρονιά είναι σημαντική καλλιεργητική πρακτική για την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικότητας.
- Ανάπτυξη του στάχυ - ωρίμανση:  Σπάνια συνιστάται ψεκασμός και μόνο σε περιοχές που επικρατούν παρατεταμένες βροχοπτώσεις αυτή την περίοδο και εφόσον δεν έχει προηγηθεί κανένας ψεκασμός.

Για περισσότερες πληροφορίες οι παραγωγοί μπορούν να απευθύνονται στη Δ/νση Αγροτ. Οικον. και Κτηνιατρικής της Π.Ε. Σερρών στo τηλ. 2321355224 (κ. Μυλωνόπουλος).