Nutri-Score ευκαιρία ή απειλή για τα ελληνικά προϊόντα;

Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Farm to Fork», που δημοσιεύθηκε στις 20 Μαΐου 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει δράσεις με σκοπό να παροτρύνει τους καταναλωτές να στραφούν σε πιο υγιεινές επιλογές διατροφής. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής περιλαμβάνεται και η καθιέρωση της υποχρεωτικής διατροφικής επισήμανσης στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας των προϊόντων (FOPL).

Από όλα τα προτεινόμενα συστήματα απεικόνισης διατροφικού προφίλ, φαίνεται να τυγχάνει ευρύτερης αποδοχής το γαλλικό Nutri-Score. Αν και αρχικά εμφανίζεται πολύ χρήσιμο προς τον καταναλωτή, στην πραγματικότητα το Nutri-Score, λόγω του αλγόριθμου αξιολόγησης που εφαρμόζει, υποβαθμίζει πολλά βασικά προϊόντα της ελληνικής, και κατ' επέκταση της μεσογειακής, διατροφής, όπως το ελαιόλαδο, οι επιτραπέζιες ελιές, κ.ά., καθώς αξιολογεί μόνο πέντε παραμέτρους, και όχι το συνολικό διατροφικό προφίλ. Οι παράμετροι αξιολόγησης είναι τα λιπαρά, το αλάτι, η ζάχαρη, οι πρωτεΐνες και οι φυτικές ίνες.

Το συγκεκριμένο σύστημα σήμανσης τροφίμων Nutri-score, αντιτιθέμενο στην οδηγία 1169/2011, παραβλέπει τη πολυπλοκότητα της υγιεινής διατροφής, αγνοώντας βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες και βιοφαινόλες, αλλά και την ύπαρξη χημικών, παραπλανώντας, τελικά και επί της ουσίας τον καταναλωτή.

Ο χρησιμοποιούμενος αλγόριθμος αξιολόγησης υποβαθμίζει πολλά εξαιρετικά προϊόντα της Μεσογειακής Διατροφής, αδικεί τα φυσικής προέλευσης μονοσυστατικά προϊόντα (ελιά/ελαιόλαδο), τα οποία μη επιδεχόμενα επεξεργασίας στη σύστασή τους δεν λαμβάνουν υψηλότερη σήμανση, σε αντίθεση με τα επεξεργασμένα, πολυσυστατικά τρόφιμα, με "συνταγές" ευκολότερα παραμετροποιήσιμες, με αποτέλεσμα την εσφαλμένη ενημέρωση για το διατροφικό προφίλ προϊόντων που έχουν προωθηθεί εντός και εκτός ΕΕ, ως βασικά συστατικά της Μεσογειακής Διατροφής.

Το Nutri-Score έχει πάρει ήδη έγκριση από την Ε.Ε. για προαιρετική χρήση καθώς επίσης έχει προταθεί ως σύστημα επισήμανσης τροφίμων συσκευασίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οφείλουμε βέβαια να σημειώσουμε ότι στηρίζουμε τη στρατηγική προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με σκοπό τη δημιουργία ενός συστήματος αξιολόγησης και απεικόνισης του διατροφικού προφίλ των τροφίμων, που στοχεύει στην καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών και την ευκολότερη επιλογή  πιο «υγιεινών τροφίμων».

Αλλά, το συγκεκριμένο σύστημα αξιολόγησης Nutri-Score υποβαθμίζει πολλά προϊόντα και υποσκάπτει με πολύ σοβαρές συνέπειες την πολιτική της Ε.Ε. για τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα. Πολλές διεθνείς αλυσίδες διανομής τροφίμων ήδη επιβάλλουν τη χρήση του Nutri-Score στους προμηθευτές τους, υποβαθμίζοντας στην ουσία πολλά ελληνικά προϊόντα, τα οποία αναγκαστικά φέρουν σήμανση που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική διατροφική τους αξία.

Το θέμα αυτό αφορά έντονα και άμεσα εμβληματικά προϊόντα της Ελλάδας με άμεσες επιπτώσεις και στους παραγωγούς αυτών.

Όπως σημειώνει η Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ, Δήμητρα Λυμπεροπούλου, «Λόγω της μεγάλης έκτασης που έχει πάρει το θέμα, της μειονεκτικής θέσης στην οποία θέτει βασικά εξαγώγιμα προϊόντα μας ο δείκτης Nutri-Score και μπροστά στον κίνδυνο να γίνει υποχρεωτική η χρήση του Nutri-Score με την τωρινή του μορφή, θα πρέπει να γίνουν άμεσα οι σχετικές διαβουλεύσεις με τα αρμόδια Υπουργεία για να τεθεί το θέμα στην ΕΕ με συγκεκριμένες προτάσεις και επιστημονική τεκμηρίωση ώστε να τροποποιηθεί ο αλγόριθμος βαθμολόγησης του Nutri-Score, θέτοντας ενιαίους κανόνες για μια επιστημονικά ορθή επισήμανση, προτού επεκταθεί περαιτέρω η παρούσα παραπλανητική χρήση του. Έτσι μόνο θα επιτυγχάνεται πιο αξιόπιστη αξιολόγηση όλων των σημαντικών συστατικών των τροφίμων, ενώ θα ενσωματωθούν και άλλες παράμετροι, όπως η περιεκτικότητα σε ωφέλιμα συστατικά, βιταμίνες, οι αντιοξειδωτικές ουσίες, και το ενεργειακό αποτύπωμα. Δεν είναι δυνατόν το ελαιόλαδο να βρίσκεται σε χαμηλότερη κατηγορία διατροφικής αξίας από γνωστό ανθρακούχο αναψυκτικό χωρίς ζάχαρη!»