Ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Βασίλης Κορκίδης σήμερα, Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016, συμμετείχε με ομιλία στην Εκδήλωση με τίτλο «Φόρουμ για την Κοινωνική Ασφάλιση» που διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής & τον Τομέα Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας στο ΕΒΕΑ. Αντικείμενο του Φόρουμ ήταν η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων για τη συγκρότηση ενός βιώσιμου ασφαλιστικού συστήματος στην Ελλάδα.
Παρατίθεται ολόκληρη η ομιλία του.
«Προτάσεις Κοινωνικών Εταίρων για ένα βιώσιμο Ασφαλιστικό Σύστημα»
Κυρίες και Κύριοι,
Θα ήθελα να συγχαρώ το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής και τον Τομέα Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας της Νέας Δημοκρατίας για τη διοργάνωση αυτού του φόρουμ.
Ο θεσμός της κοινωνικής ασφάλισης κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών δοκιμάζεται εξαιτίας των χρηματοοικονομικών ελλειμμάτων που εν τέλει λειτουργούν ανασταλτικά προς την αναγκαία οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Επί σειρά δεκαετιών η αναβλητικότητα στη λήψη κομβικών αποφάσεων μεταρρυθμιστικού χαρακτήρα στο μείζον ζήτημα του ασφαλιστικού, συνετέλεσε στην εκτίναξη της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης στο 17% του ΑΕΠ (ευρωπαϊκός μέσος όρος 12-13%) και στη διαιώνιση αδιεξόδων που ταλανίζουν μέχρι και σήμερα εκατομμύρια ασφαλισμένους και συνταξιούχους.
Η έλλειψη μακρόπνοου κεντρικού σχεδιασμού στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης και η κυριαρχία συμφερόντων επαγγελματικών ομάδων είναι τα μεγάλα αγκάθια που κάθε κυβέρνηση αποτυγχάνει να βγάλει. Χάθηκαν, ως γνωστό άλλωστε, πολλές ευκαιρίες για να παρθούν κομβικές μεταρρυθμιστικές αποφάσεις που θα μπορούσαν να εγγυηθούν ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα. Δυστυχώς, πάντα βάζαμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί.
Γι’ αυτό τώρα, πριν να είναι πολύ αργά, το ασφαλιστικό χρειάζεται να αντιμετωπιστεί ως ένα κορυφαίο εθνικό ζήτημα το οποίο απαιτεί τη συνδρομή και τη συμμετοχή όλης της κοινωνίας για την επίλυσή του.
Ιδιαίτερα, οι κοινωνικοί εταίροι αλλά και όσοι έχουν αναλάβει την ευθύνη θεσμικής εκπροσώπησης, οφείλουμε να επιδείξουμε τη μέγιστη υπευθυνότητα, να ενώσουμε και να εκφράσουμε την κοινωνία και όχι να τη προκαλούμε με τυφλές αντιπαραθέσεις.
Με αυτές τις σκέψεις η ΕΣΕΕ όλο το προηγούμενο διάστημα επεξεργάστηκε μια δέσμη προτάσεων που κατέθεσε στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, την Αξιωματική Αντιπολίτευση, σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά και την Ε.Ε., καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια για μια αποτελεσματική ασφαλιστική μεταρρύθμιση.
Δυστυχώς, διαπιστώνουμε για άλλη μια φορά ότι οι προτάσεις των φορέων του επιχειρηματικού κόσμου δεν εισακούονται, ότι ενώ η Κυβέρνηση ενώ ζητά τη συνεργασία μας στην πραγματικότητα δεν έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει κάτι ολοκληρωμένο, ούτε να αντιπαρατεθεί πειστικά στους δανειστές.
Στο προσχέδιο που δημοσιεύθηκε πριν από περίπου δυο μήνες, δεν ικανοποιούνταν βασικά και διαρκή αιτήματα της κοινωνίας. Παρουσιάστηκε ένα σχέδιο για το Ασφαλιστικό με πολλές ασάφειες και χωρίς καμία ποσοτικοποίηση.
Ζητήσαμε βελτιωτικές αλλαγές και αυτές ήρθαν με τη μορφή απαράδεκτων εξαιρέσεων και εκπτώσεων που αναπαράγουν, δυστυχώς το πρόβλημα με τους όρους του παρελθόντος, τροφοδοτούν εκ νέου τη συνθήκη της ύφεσης και επιτείνουν το διαμορφούμενο αδιέξοδο.
Εκφράσαμε την αντίθεσή μας και την αγωνία μας για τον αχρείαστο κοινωνικό αυτοματισμό που δημιουργεί ο επιχειρούμενος διαχωρισμός των εργασιακών ομάδων σε επιστημονικές, αγροτικές και επαγγελματικές.
Εκφράσαμε την αγωνία μας ότι στο σχέδιο που παρουσίασε η Κυβέρνηση δεν υπήρχε ίχνος κοινωνικής δικαιοσύνης, ανταποδοτικότητας και σεβασμού στη διαδοχή και την αλληλεγγύη των γενεών. Χωρίς, όμως, αυτές τις αρχές δεν μπορεί να διασφαλιστεί ένα βιώσιμο και λειτουργικό ασφαλιστικό σύστημα.
Ζητήσαμε να μην πληρώσει πάλι το «μάρμαρο» η αγορά που χειμάζεται από τις φοροεπιδρομές και όλες τις δυσχερείς συνέπειες της κρίσης. Ένας αυθαίρετος υπολογισμός του ανώτατου ορίου των εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών θα έδινε το τελειωτικό χτύπημα στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, που έχουν όλα τα προηγούμενα χρόνια στηρίξει την εθνική οικονομία.
Ας καταλάβουν όλοι ότι η μόνη πηγή για μισθούς και ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών είναι η επιχείρηση. Σε πολλές, μάλιστα, ευρωπαϊκές χώρες αυτό λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψιν, συνυπολογίζοντας τις διαφορές εργοδοτών και εργαζομένων, ώστε να λειτουργεί σαν κίνητρο απασχόλησης.
Ο αυθαίρετος δεκαπλασιασμός του κατώτατου μισθού για τον καθορισμό ανώτατου πλαφόν καταβολής ασφαλιστικών εισφορών χρειάζεται να αντικατασταθεί από μία προοδευτική κλίμακα με πολλαπλασιαστές από 1 έως 9.
Παράλληλα, ενδείκνυται η επανεκτίμηση του συντελεστή 6,95% επί των αποδοχών των ασφαλισμένων ως εισφορά υγείας, καθώς ο αναλογικός της χαρακτήρας πλήττει καίρια τα χαμηλά εισοδήματα.
Καθοριστική, επίσης, σημασία για το ύψος των μελλοντικών συντάξιμων αποδοχών θα διαδραματίσει η τελική διαμόρφωση των ποσοστών αναπλήρωσης, με τη διασφάλιση ισότιμης μεταχείρισης τόσο μεταξύ υφιστάμενων και μελλοντικών συνταξιούχων όσο και μεταξύ των διαφορετικών επαγγελματικών ομάδων να κρίνεται επιβεβλημένη.
Κυρίες και Κύριοι,
Άλλη μια κρίσιμη παράμετρος του Ασφαλιστικού για όλους εμάς, τον εμπορικό κόσμο, είναι η βιωσιμότητα του κύριου φορέα ασφάλισης των ελεύθερων επαγγελματιών, του ΟΑΕΕ.
Η βελτίωση της ταμειακής του ρευστότητας μπορεί να επιτευχθεί αν ακολουθηθούν λύσεις που μπορούν να διασφαλίσουν την καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών και να διευκολύνουν ουσιαστικά τους υπόχρεους στη διευθέτηση των υποχρεώσεών τους.
Προς αυτή την κατεύθυνση, η ΕΣΕΕ έχει επεξεργαστεί πρόταση για το «πάγωμα», την κεφαλαιοποίηση και τη μετατροπή οφειλών άνω των 20.000 ευρώ στον ΟΑΕΕ (περίπου 7 δις ευρώ), μέσω της δυνατότητας αποποίησης ασφαλιστικού χρόνου.
Από την κεφαλαιοποίηση και εφεξής, το ενιαίο κεφάλαιο θα επιβαρύνεται με ένα στοιχειώδες και τυπικό επιτόκιο ύψους 1-1,5%, ενώ στην ουσία οι επιλογές που θα βρίσκονται στη διάθεση του εκάστοτε ενδιαφερομένου, εξειδικεύονται ως εξής:
− Κατά την περίοδο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, να δίνεται η δυνατότητα αποπληρωμής του συσσωρευμένου χρέους (κεφάλαιο), είτε μέσω της εφάπαξ καταβολής του απαιτούμενου ποσού, είτε μέσω αναλογικής παρακράτησης της χορηγούμενης σύνταξης για χρονικό διάστημα μέχρι την πλήρη διαγραφή του χρέους, οπότε και θα επέρχεται αναπροσαρμογή των αποδοχών στα προβλεπόμενα επίπεδα.
− Η δεύτερη εναλλακτική λύση στην οποία η ΕΣΕΕ αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα, αποτυπώνεται στο δικαίωμα που θα πρέπει να παρέχεται στον προς συνταξιοδότηση επιτηδευματία για αποποίηση του ασφαλιστικού χρόνου που θα αντιστοιχεί στην κεφαλαιοποιημένη οφειλή, μία δυνατότητα που θα έχει ανάλογες επιπτώσεις στις συντάξιμες αποδοχές του (αναλογική μείωση συντάξεων).
Κάτι τέτοιο ανταποκρίνεται, άλλωστε, πλήρως στις ιδιάζουσες επικρατούσες συνθήκες, ικανοποιώντας ένα δίκαιο και διαχρονικό αίτημα του εμπορικού κόσμου.
Όπως έχουμε επίσης υπογραμμίσει την ανάγκη για επανενεργοποίηση των 320.000 οφειλετών με συσσωρευμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 8,2 δις.
Από το 2012 εκφράζουμε την ανάγκη να προβλεφθεί η στήριξη της «εντός κρίσης μικρομεσαίας επιχείρησης» που δεν είχε χρέη προ του 2009 και οι οφειλές της είναι σε άμεση συνάρτηση με την κρίση και την επταετή ήδη ύφεση.
Θα μπορούσε, με αυτόν τον τρόπο, να υπάρξει μια δίκαιη διάκριση μεταξύ όλων όσοι συνήθιζαν να δημιουργούν οφειλές αλλά και σε αυτούς που η κρίση τους ώθησε στη συσσώρευση οφειλών, μια διάκριση, όμως, όχι τιμωρητική, αλλά που να κουβαλά τη μέριμνα τόσο γι αυτούς όσο και για το Ταμείο τους.
Η ΕΣΕΕ εκτιμά ότι η υιοθέτηση και η υλοποίηση της οικονομετρικά τεκμηριωμένης πρότασής μας θα είναι κέρδος για όλους και θα βοηθήσει τον ΟΑΕΕ να καλύψει σημαντικό τμήμα των υποχρεώσεών του, δίνοντας παράλληλα την δυνατότητα στους οφειλέτες του να επανενταχθούν στον ασφαλιστικό χάρτη της χώρας με το νέο ασφαλιστικό.
Συνοψίζοντας, θα ήθελα να αναφέρω επιγραμματικά τις 10 θέσεις της ΕΣΕΕ επί της πρότασης της Κυβέρνησης:
1. Θεσμοθέτηση της πρότασης για τη «κεφαλαιοποίηση» και αφαίρεση των οφειλών από τον υπολογισμό της αναλογικής σύνταξης ως αποποίηση ασφαλιστικού χρόνου.
2. Η αναλογικότητα των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα να υπολογίζεται στο «μετά φόρον εισόδημα».
3. Να μη συνδέονται οι ασφαλιστικές εισφορές με λογιστικές διαφορές που μπορεί να προκύπτουν μετά από φορολογικούς ελέγχους.
4. Να αναθεωρηθεί ο αυθαίρετος δεκαπλασιασμός για τον καθορισμό ανώτατου πλαφόν και να εξεταστεί μια νέα κλίμακα με πολλαπλασιαστές από 1 έως 9.
5. Να επανεκτιμηθεί το ποσοστό 6,95% για τη περίθαλψη καθώς επίσης το 7,5% για επικουρικές και το 4% για προνοιακές ασφαλιστικές εισφορές.
6. Να καταργηθούν όλες οι έκτακτες εισφορές και τα 15 ευρώ (υπέρ ΕΛΑ-ΕΛΕ/ΕΛΕΕ) ως βοήθημα ανεργίας αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολούμενων, που δεν χρησιμοποιείται για το συγκεκριμένο σκοπό.
7. Να επεκταθεί το εργόσημο και σε άλλες εργασίες πέρα των αγροτικών δραστηριοτήτων.
8. Να υπολογιστεί η δυσανάλογη επιβάρυνση των νέων συνταξιούχων και να αναλυθεί το ποσοστό αναπλήρωσης.
9. Να υπάρξει ποσοτικοποίηση και να μην υπάρξουν εξαιρέσεις επαγγελματικών κλάδων και ομάδων στο νέο ασφαλιστικό.
10.Να κωδικοποιηθεί απλά και κατανοητά η ασφαλιστική νομοθεσία.
Κυρίες και Κύριοι,
Η ΕΣΕΕ
− λέει «ΝΑΙ» στη λελογισμένη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, αλλά «ΟΧΙ» στην παράλογη ασφαλιστική φορολογία.
− λέει «ΝΑΙ» στο «νοικοκύρεμα» των συντάξεων, αλλά «ΟΧΙ» στις «συντάξεις- επιδόματα».
− λέει «ΝΑΙ» σε μια Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση που θα εξορθολογίζει το υπάρχον σύστημα, αλλά «ΟΧΙ» σε μια Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση που θα κατεδαφίζει κοινωνικά δικαιώματα.
Εκφράζοντας την αγωνία χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρηματιών σας ζητώ να σκύψουμε όλοι μαζί πάνω από το νέο σχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί σύντομα και να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψουμε την ολική καταστροφή του Ασφαλιστικού.
Να δώσουμε μια νέα πνοή βάσει τεκμηριωμένων προτάσεων που αφουγκράζονται τις ανάγκες της κοινωνίας και τις επιταγές της εποχής.
Εν κατακλείδι, η διάγνωση των αναγκών και η διευθέτηση χρόνιων προβλημάτων, αποτελεί το πρώτο βήμα για την εγκαθίδρυση ενός στέρεου, βιώσιμου και κοινωνικά αποδεκτού ασφαλιστικού συστήματος. Βασική προϋπόθεση για την αναδιάρθρωση του υπάρχοντος προβληματικού ασφαλιστικού πεδίου είναι η συστηματική και εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων. Στο πλαίσιο επομένως ενός διευρυμένου και ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ των νομοθετούντων και των θεσμοθετημένων κοινωνικών εταίρων, εδράζεται η επίτευξη, του ευκταίου από όλες τις πλευρές, αποτελέσματος. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΣΕΕ καταθέτει αναλυτικά την πρότασή της με πίνακες που την τεκμηριώνουν.
Η ανησυχία μου είναι εάν πλέον προλαβαίνουμε, το ερώτημα μου είναι τι θα δεχτούν οι δανειστές και η ελπίδα μου είναι στις παρεμβάσεις σας στη Βουλή.
Ευχαριστώ πολύ.