Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Β’ 1749) η Υπουργική Απόφαση που καθορίζει το νέο κανονιστικό πλαίσιο για τη δήλωση συγκομιδής ελαιοκάρπου, εισάγοντας παράλληλα το Ελαιοκομικό Μητρώο ως βασικό εργαλείο παρακολούθησης και διαχείρισης του ελληνικού ελαιοκομικού τομέα. Με αυτήν την εξέλιξη, η χώρα αποκτά για πρώτη φορά τη δυνατότητα ακριβούς αποτύπωσης της ετήσιας ελαιοπαραγωγής.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή δηλώσεων συγκομιδής από όλους τους νόμιμους κατόχους ελαιοτεμαχίων. Η διαδικασία θα διενεργείται αποκλειστικά μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας «Δήλωση Συγκομιδής Ελιάς», προσβάσιμης από την Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr), με χρήση των προσωπικών κωδικών Taxisnet.
Η περίοδος υποβολής των δηλώσεων ορίζεται από την 1η Οκτωβρίου έως και την 31η Μαΐου κάθε ελαιοκομικού έτους, με τις ημερομηνίες να είναι αποκλειστικές. Από την 1η Οκτωβρίου 2026, η εκπρόθεσμη ή ανακριβής υποβολή θα επιφέρει διοικητικές κυρώσεις.
Τι περιλαμβάνει η δήλωση – Πότε και πώς υποβάλλεται
Η δήλωση συγκομιδής υποβάλλεται από τον παραγωγό μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής και της παράδοσης του ελαιοκάρπου στο ελαιοτριβείο ή σε μονάδα μεταποίησης. Η υποβολή είναι υποχρεωτική ακόμη και σε περιπτώσεις μηδενικής παραγωγής, με τη δήλωση να έχει ισχύ υπεύθυνης δήλωσης.
Κατά τη διαδικασία, επαληθεύονται τα στοιχεία της καλλιέργειας (εκτάσεις, ποικιλίες, αποδόσεις), ενώ οι παραγωγοί οφείλουν να επικαιροποιούν τα δεδομένα των εκμεταλλεύσεών τους στο «Ελαιοκομικό Μητρώο», εφόσον απαιτείται. Υπεύθυνοι για την ακρίβεια των δηλώσεων είναι οι ίδιοι οι παραγωγοί, ενώ η επαλήθευση των δεδομένων γίνεται από τις κατά τόπους ΔΑΟΚ.
Στα τιμολόγια ή δελτία παραλαβής κατά την παράδοση του ελαιοκάρπου καταγράφονται τα εξής στοιχεία:
- Ονοματεπώνυμο και ΑΦΜ του παραγωγού,
- Η ποικιλία της ελιάς,
- Ο δεκατριψήφιος κωδικός του ελαιοτεμαχίου από το Ελαιοκομικό Μητρώο,
- Η ποσότητα ανά ελαιοτεμάχιο (σε περίπτωση συνδυασμένης παράδοσης).
Τι είναι το Ελαιοκομικό Μητρώο – Πώς λειτουργεί
Το Ελαιοκομικό Μητρώο εντάσσεται στο σύστημα γεωχωρικών πληροφοριών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και περιλαμβάνει αναλυτικά και γεωχωρικά δεδομένα για κάθε ελαιοτεμάχιο: αριθμός δένδρων, είδος ποικιλίας, σύστημα άρδευσης, θέση, εμβαδόν και άλλα χαρακτηριστικά. Η καταχώριση και ενημέρωση των στοιχείων είναι υποχρεωτική για το σύνολο των ελαιοπαραγωγών.
Επιπλέον, προβλέπεται διασταύρωση στοιχείων με το ΟΣΔΕ, ώστε να εξασφαλίζεται η αξιοπιστία και η συμβατότητα των δεδομένων. Η διαδικασία επαλήθευσης και ταυτοποίησης γίνεται από τις ΔΑΟΚ σε συνεργασία με τον παραγωγό.
Πρόστιμα έως και 5.000 ευρώ για παραβάσεις
Η Υπουργική Απόφαση καθορίζει σαφές πλαίσιο διοικητικών κυρώσεων για ανακριβείς ή εκπρόθεσμες δηλώσεις:
- Ανακρίβειες στον αριθμό δένδρων: 60 ευρώ ανά δέντρο,
- Ανακρίβειες σε ποσότητες ελαιοκάρπου:
- 60 ευρώ/100 κιλά για ελαιοποίηση,
- 150 ευρώ/100 κιλά για επιτραπέζια ελιά.
- Μη υποβολή δήλωσης:
- Από 100 έως 5.000 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των ελαιοδέντρων.
Σε περιπτώσεις υποτροπής, τα πρόστιμα προσαυξάνονται κατά 50%. Εξαιρέσεις ισχύουν μόνο για περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων. Δυνατότητα διόρθωσης προφανών σφαλμάτων προβλέπεται κατόπιν αίτησης και προσκόμισης των σχετικών παραστατικών.
Η Διεύθυνση Αξιοποίησης και Τεχνολογίας Τροφίμων του ΥπΑΑΤ αναλαμβάνει τον συντονισμό και την παρακολούθηση της διαδικασίας, συγκεντρώνοντας στοιχεία από τις ΔΑΟΚ μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής. Τα δεδομένα αυτά αξιοποιούνται για την υποβολή των προβλεπόμενων κοινοποιήσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας.
Με το νέο σύστημα, θεμελιώνεται μια νέα εποχή διαφάνειας και αξιόπιστης πληροφόρησης για τον ελληνικό ελαιοκομικό τομέα, ενισχύοντας τη δυνατότητα στρατηγικού σχεδιασμού και διαχείρισης, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
* Δείτε ΕΔΩ το ΦΕΚ