Το φρέσκο γάλα είναι μια μικρή καθημερινή πολυτέλεια

Ναι, οι γαλατάδες υπάρχουν ακόμη. Εδώ και 15 χρόνια προμηθεύουν τους πελάτες τους με φρέσκο γάλα ανά τη Γερμανία. Για κάποιους αγρότες είναι μια λύση για να επιβιώσουν μέσα στην κρίση που επικρατεί στον χώρο τους.
Όταν ανατέλλει ο ήλιος στο χωριό Ρεν της δυτικής Θουριγγίας η Σιμπίλε Μάρσαλ βρίσκεται ήδη στην δουλειά της. Με τα έμπειρα χέρια της παίρνει δυο λίτρα γάλα από το φορτηγό-ψυγείο, τα αφήνει στην πόρτα του πελάτη και έπειτα συνεχίζει τον δρόμο της. Το καλοκαίρι ειδικά, αυτές οι κατ´ οίκον επισκέψεις είναι στο καθημερινό της πρόγραμμα.
Η Μάρσαλ είναι από το 2001 μία από τις πέντε γυναίκες που πωλούν γάλα με αυτόν τον τρόπο. Εξασκεί ένα επάγγελμα που σχεδόν έχει εκλείψει και πολλοί γνωρίζουν πλέον μόνο μέσα από παλιά έργα. «Ιδίως το καλοκαίρι είναι πολύ όμορφη η δουλειά. Εκτός απ’ αυτό, είσαι αφεντικό του εαυτού σου. Όμως είμαστε όλο τον χρόνο στον δρόμο, είτε με βροχή είτε με χιόνια. Και μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο», λέει χαρακτηριστικά η ίδια.
Οι πελάτες πληρώνουν 1,30 ευρώ το λίτρο για φρέσκο γάλα, δηλαδή υψηλότερη τιμή απ’ ό,τι στα μαγαζιά. Οι γεωργοί από την άλλη βγάζουν περισσότερα χρήματα. Με την άμεση εμπορία γάλακτος πωλούν το λίτρο 50 με 55 λεπτά, ενώ αν το πωλούσαν αρχικά σε κάποιο γαλακτοκομείο η τιμή αυτή θα έπεφτε στα 20 με 25 λεπτά.

Νέα σχέδια για την επέκταση στην αγορά

Παρόμοια σχέδια υπάρχουν και σε πολλές άλλες πόλεις της Γερμανίας. Μια διαφορετική τάση παρουσιάζουν τα αυτόματα μηχανήματα γάλατος, από όπου οι καταναλωτές μπορούν να προμηθεύονται μόνοι το γάλα τους. «Από την άλλη η άμεση εμπορία γάλατος από σπίτι σε σπίτι δεν είναι ιδιαίτερα διαδομένη σήμερα. Σε κάθε περίπτωση πάντως είναι γεγονός ότι σε πολλές περιοχές της Γερμανίας πολλοί είναι αυτοί που προσπαθούν με νέα επιχειρηματικά κόνσεπτ να επιβιώσουν στην πολύ σκληρή αγορά, είτε προωθώντας αυτόματα μηχανήματα γάλατος είτε πουλώντας φρέσκο παγωτό κατευθείαν από το αγρόκτημα», εξηγεί η Γιούτα Βάις, από τον Σύλλογο Γερμανών Γαλακτοπαραγωγών.

Από τότε που άρχισαν τα σούπερ-μάρκετ να προσφέρουν τοπικά αγροτικά προϊόντα, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα για τους γαλακτοπαραγωγούς που διαθέτουν μόνοι τους το γάλα στην αγορά. Οι αριθμοί των αγοραστών που προμηθεύονται άμεσα από τους παραγωγούς γάλα μειώνονται. Μεταξύ του 2012 και του 2015 η ζήτηση είχε μειωθεί σε όλη τη Γερμανία από 10,1 εκατομμύρια σε 9,3 εκατομμύρια νοικοκυριά. Για να επιτύχει ένα τέτοιο σχέδιο εναλλακτικής πώλησης πλέον απαιτείται καλή διαφήμιση ώστε το κάθε προϊόν να αποκτήσει τη δική του θέση στην αγορά. Πάντως σε τουριστικές περιοχές ή σε κοντινά σε πόλεις μέρη η πώληση απευθείας από το αγρόκτημα μπορεί να λειτουργήσει άψογα.

Κάθε γεωργός θα πρέπει από μόνος να βρει μια κατάλληλη λύση που θα ταιριάζει στην εκάστοτε περιοχή. Η Βάις αναφέρει, πως «παρόλο που οι εφευρετικοί αγρότες ψάχνουν συνεχώς για νέες οδούς προώθησης των προϊόντων τους, το άμεσο εμπόριο χωρίς μεσάζοντες δεν θα είναι ποτέ μια λύση για όλη την αγορά». Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το μικρό Κάλτενσουντχαϊμ: γύρω στα 17.000 λίτρα γάλα παράγουν εκεί οι αγρότες, όμως, όπως εξηγεί ο Γκότμπεχιτ, πωλούνται μόνο 800 λίτρα περίπου.

Πάντως η πώληση γάλατος από σπίτι σε σπίτι είναι μια τάση που παρατηρείται σε διάφορα κρατίδια, από την Έσση μέχρι την Βαυαρία. Κι όπως επισημαίνει η οικογένεια Σπίγκελ, η οποία εδώ και εννέα χρόνια δραστηριοποιείται στον τομέα, «κανένα άλλο γάλα από το σούπερ-μάρκετ δεν μπορεί να συναγωνιστεί τη γεύση του φρέσκου γάλατος». Έπειτα, όπως τονίζουν οι ίδιοι, είναι σε κάθε περίπτωση μια μικρή καθημερινή πολυτέλεια να σου φέρνουν το γάλα μπροστά στην πόρτα τους.

Αντρέας Γκέμπελ / Πολυξένη Γεωργιάδου dw.de