Διευκρινίσεις για την νιτρορύπανση

Προς ενημέρωση των ενδιαφερόμενων παραγωγών οι οποίοι υπέβαλαν αίτηση στήριξης για ένταξη στην Γεωργοπεριβαλλοντική - Κλιματική δράση  10.1.04 «ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ» του ΠΑΑ 2014-2020, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων διευκρινίζει τα εξής:

Τετραπλασιάστηκε ο προϋπολογισμός και  εξασφαλίστηκε η μέγιστη δυνατή υπερδέσμευση για τη δράση της «νιτρορύπανσης»

Στις 22-03-2018 έγινε ανάρτηση του προσωρινού πίνακα αποτελεσμάτων της Δράσης 10.1.4. με σχετική ενημέρωση όλων των ενδιαφερομένων σε συνέχεια της αριθ. 2175/139694/28.12.2017 πρόσκλησης (ΑΔΑ: Ω4ΞΚ4653ΠΓ-Ω2Ε), συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ. €.

Από την 1^η κατάταξη προέκυψε ότι οι εν δυνάμει δικαιούχοι ανέρχονται σε 2.758 παραγωγούς που συγκεντρώνουν βαθμολογία μεγαλύτερη ή ίση των 16 μορίων, με συνολική αιτούμενη έκταση 666.600 στρ. και συνολικό μέγιστο αιτούμενο ποσό 199,98 εκατ. €.

Το ΥπΑΑΤ έχοντας εξασφαλίσει υπερδέσμευση ύψους 130% θα προχωρήσει σε αύξηση του  προϋπολογισμού της πρόσκλησης, ο οποίος θα ανέλθει περίπου στα 260 εκατ. €. Με βάση το παραπάνω ποσό αναμένεται να ενταχθούν περίπου 4.190 δικαιούχοι με συνολική έκταση 857.500 περίπου στρ. που συγκεντρώνουν βαθμολογία άνω των 12,2 μορίων (κατ’ εκτίμηση).

Πρέπει να σημειωθεί ότι, λαμβάνοντας υπόψη το αυξημένο ενδιαφέρον των παραγωγών και το γεγονός ότι οι περιοχές παρέμβασης της δράσης έχουν πλέον επεκταθεί κατά πολύ (από επτά την περίοδο 2007-2013, έγιναν πλέον τριάντα επτά καλύπτοντας έκταση 30% της συνολικής έκτασης της χώρας ) το ΥΠΑΑΤ προέβλεψε αυξημένες πιστώσεις στο ΠΑΑ 2014-2020, σε σχέση με την προηγούμενη προγραμματική περίοδο και εξασφάλισε την μέγιστη δυνατή υπερδέσμευση. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός για τη δράση είναι τετραπλάσιος από τον αντίστοιχο προϋπολογισμό της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου (260 εκατ. € στην τρέχουσα έναντι 60 εκατ. € της περιόδου 2007-2013).

Ενεργοποιήθηκαν κριτήρια επιλογής λόγω της  πολύ μεγάλης συμμετοχής ενδιαφερομένων. Προηγούνται οι προτάσεις που «δίνουν» μεγαλύτερο περιβαλλοντικό όφελος.

Λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος για ένταξη στη δράση, συνολικά υποβλήθηκαν 16.077 αιτήσεις με αιτούμενο προϋπολογισμό 583,2 εκατ. €, ο οποίος υπερβαίνει κατά πολύ τον προϋπολογισμό της προκήρυξης, ενεργοποιήθηκαν κριτήρια επιλογής που συνδέονται με την περιβαλλοντική στόχευση της δράσης, τα οποία βασίζονται σε εγκεκριμένες στο ΠΑΑ αρχές κριτηρίων επιλογής (χημική κατάσταση υδατικών συστημάτων και περιοχές Natura).

Από την αρχική έγκριση του Προγράμματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρονταν οι αρχές των κριτηρίων επιλογής και μόνο υπό αυτές έγινε αποδεκτή η εφαρμογή της δράσης οπότε και παρέμειναν αμετάβλητες .  Προτεραιότητα δόθηκε στην ένταξη περιοχών με κακή χημική κατάσταση υπογείων υδάτων έναντι των περιοχών Natura, μιας και ο πρωταρχικός στόχος της δράσης είναι η προστασία των υδάτων, έτσι ώστε να μεγιστοποιείται η συμβολή της δράσης στην προστασία των φυσικών πόρων (νερό). Η  προστασία  αυτού του τόσου σημαντικού φυσικού πόρου για τη γεωργία, αλλά και για όλη την κοινωνία αποτελεί έναν από τους στρατηγικούς στόχους του ΠΑΑ.

Η εξειδίκευση των παραπάνω αρχών κριτηρίων επιλογής εγκρίθηκε από την Επιτροπή Παρακολούθησης του ΠΑΑ, στην οποία συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου και θεσμικοί εκπρόσωποι συλλογικών φορέων του πρωτογενή τομέα, αλλά και φορείς των Περιφερειακών Αρχών.

Οι αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν μετά την ψήφιση των κριτηρίων επιλογής στην τελευταία Επιτροπή Παρακολούθησης του ΠΑΑ (4^η) και οι οποίες στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στο θεσμικό πλαίσιο της δράσης αφορούσαν αποκλειστικά στην λεπτομερέστερη ανάλυση της βαθμολογίας προκειμένου να αποφευχθούν κατά το δυνατόν, οι ισοβαθμίες.

Επιπλέον σημειώνεται ότι κάθε πρόταση (μεμονωμένη αίτηση στήριξης) υποχρεωτικά αξιολογείται χωριστά και κατατάσσεται στον αντίστοιχο πίνακα ανάλογα με τη συνολική βαθμολογία που συγκέντρωσε. Επομένως προτάσεις που συνεισφέρουν περισσότερο στην περιβαλλοντική στόχευση της δράσης, δηλαδή συγκεντρώνουν μεγαλύτερη βαθμολογία,  προηγούνται έναντι άλλων με μικρότερη συνεισφορά στην επίτευξη του στόχου δηλαδή την μείωση της ρύπανσης του νερού,  όπως είναι ο στόχος της δράσης 10.1.4. Προτάσεις που περιλαμβάνουν μεγαλύτερη έκταση εντός περιοχών με περισσότερο επιβαρυμένα ύδατα εκ των πραγμάτων συνεισφέρουν περισσότερο στην επίτευξη του στόχου της δράσης και κατά συνέπεια προηγούνται έναντι όσων συνεισφέρουν λιγότερο στο στόχο της δράσης.

Προκειμένου να υπάρξει το μεγαλύτερο δυνατό περιβαλλοντικό όφελος ως κριτήριο επιλεξιμότητας έχει καθοριστεί η δυνατότητα άρδευσης των υπό ένταξη εκτάσεων. Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο προβλέπεται η διενέργεια προενταξιακού ελέγχου από τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) (σε περιπτώσεις καταγγελιών ή υπονοιών για απάτη) και επιτόπιου ελέγχου (μετενταξιακά), από τους ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ. Κατά τους ελέγχους αυτούς οι παραγωγοί οφείλουν να προσκομίζουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά προκειμένου να αποδείξουν την δυνατότητα άρδευσης των ενταγμένων στη δράση εκτάσεων. Σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης αγροτεμαχίου ως αρδευόμενο επιβάλλονται κυρώσεις που είναι η ανάκτηση του συνόλου των καταβληθέντων χρημάτων προσαυξημένων με τους νόμιμους τόκους και απένταξη του δικαιούχου από τη δράση.

Οι μικρές εκμεταλλεύσεις μπορούν να διεκδικήσουν πρόσβαση σε άλλα μέτρα, όπως το 6.3 «Ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων» για το οποίο υπερδιπλασιάζεται ο προϋπολογισμός

Διευκρινίζεται ότι ειδικά για την ενίσχυση των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων έχει εγκριθεί στο ΠΑΑ 2014-2020 το Μέτρο 6.3 «Ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων», ώστε αυτές να καταστούν βιώσιμες. Με την 3^η τροποποίηση του ΠΑΑ αυξάνεται ο προϋπολογισμός του Μέτρου κατά 33,6 εκατ. € (από 22 εκατ. € στα 55,6 εκατ. € σε κοινοτική συμμετοχή). Σε δημόσια δαπάνη ο προϋπολογισμός του θα ανέλθει σε περίπου 70 εκατ. €.

Το Μέτρο ενισχύει γεωργικές εκμεταλλεύσεις με τυπική απόδοση μέχρι 7.999 € το δε ποσό ενίσχυσης ανέρχεται σε 14.000 €, το οποίο θα καταβάλλεται σε δύο δόσεις (70% και 30%).