Η σημερινή απόφαση των Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να περιορίσει τη χρήση συγκεκριμένων νεονικοτινοειδών σε εφαρμογές σε μόνιμα θερμοκήπια είναι μία κακή συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό αγροτικό τομέα και το περιβάλλον, και δεν θα ευνοήσει την πλειοψηφία των μελισσών ή άλλων επικονιαστών. Η απόφαση θα μειώσει περαιτέρω την δυνατότητα των Ευρωπαίων παραγωγών να αντιμετωπίσουν σημαντικούς εχθρούς / ασθένειες, για πολλούς από τους οποίους δεν υπάρχουν εναλλακτικές διαθέσιμες λύσεις
Η Bayer είναι πεπεισμένη ότι οι απαγορεύσεις δεν είναι στοιχειοθετημένες, γιατί τα νεονικοτινοειδή είναι ασφαλή όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες ετικέτας. Ακόμη και υπό το πρίσμα των ακραία συντηρητικών κριτηρίων αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων / EFSA, οι πιο πρόσφατες αναφορές εκτίμησης επικινδυνότητας για τις μέλισσες δεν κατέδειξαν υψηλό κίνδυνο για πολλές χρήσεις νεονικοτινοειδών1 , στις περιπτώσεις που θα μπορούσε να εξαχθεί ένα οριστικό συμπέρασμα για την επικινδυνότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εντοπίστηκε μόνο χαμηλή επικινδυνότητα για τις μέλισσες, καθώς και για τις άγριες μέλισσες, όπου η επικινδυνότητα που εντοπίστηκε ήταν επίσης χαμηλή στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.
Η Bayer εκπλήσσεται που για μία ακόμη φορά, τα νομοθετικά μέτρα εφαρμόζονται χωρίς πρότερη διεξοδική αξιολόγηση επιπτώσεων. Πέρα από το κόστος για τους Ευρωπαίους παραγωγούς, οι απαγορεύσεις που ισχύουν έφεραν ήδη σημαντικές μη επιθυμητές συνέπειες, όπως την έλλειψη εναλλακτικών λύσεων, την ανάγκη περισσότερων εφαρμογών ψεκασμού, που οδηγούν σε περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, τον αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση ανθεκτικών εντόμων; και την επιστροφή σε παλαιότερα, λιγότερο αποτελεσματικά χημικά.
Πολυάριθμες πρόσφατες μελέτες, σε συνεργασία με το Joint Resource Centre της Ευρωπαϊκής Επιτροπής2, επισήμαναν το αντίκτυπο αυτών των απαγορεύσεων. Όπως ισχύει σήμερα, η Ευρωπαϊκή βιομηχανία φυτοπροστασίας δεν θα είναι ικανή να προσφέρει καμία εγκεκριμένη επένδυση σπόρων ή εντομοκτόνα με εφαρμογή εδάφους που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις τωρινές χρήσεις του imidacloprid και του clothianidin.
Επίσης, είναι απορίας άξιον, ότι ζητήθηκε από τα Κράτη Μέλη να πάρουν μία απόφαση αυτή τη χρονική στιγμή, ενώ η ετυμηγορία της δικαστικής υπόθεσης σε εξέλιξη (που ερευνά εξονυχιστικά τη νομική βάση των απαγορεύσεων του 2013) δεν έχει ακόμη εκδοθε.; Αυτό θα γίνει στις 17 Μαΐου. Μία αναστροφή των τρεχουσών απαγορεύσεων θα μπορούσε να έχει ριζικές επιπτώσεις στη νομική αιτιολόγηση των νέων προτάσεων.
Τέλος, οι απαγορεύσεις έχουν ως σκοπό να αντιμετωπίσουν την εικαζόμενη επικινδυνότητα που προκαλούν οι ουσίες στην υγεία των μελισσών. Η Bayer ενδιαφέρεται για τις μέλισσες. Είναι αναγκαίες για την επικονίαση πολλών αροτραίων καλλιεργειών. Ωστόσο υπάρχουν άλλοι, καλύτεροι τρόποι να υποστηρίξουμε την υγεία των επικονιαστών – όπως να αυξηθούν οι επιλογές αναζήτησης τροφής των επικονιαστών ή τα φυσικά καταφύγια και να εφαρμοσθεί αποτελεσματικότερος έλεγχος της βαροϊκής ακαρίασης– από την απαγόρευση δραστικών που έχουν βοηθήσει τους παραγωγούς να διαχειριστούν αποτελεσματικά ένα ευρύ φάσμα σημαντικών εχθρών.
Ως ηγετική εταιρία στη γεωργία που έχει τεκμηριωμένο ενδιαφέρον για την υγεία των μελισσών, η Bayer εργάζεται με συνεργάτες σε όλο τον κόσμο προσπαθώντας να βελτιώσει τα καταφύγια και τη διατροφή τους, να κατανοήσει καλύτερα την επιστήμη πίσω από την υγεία των επικονιαστών, και να βελτιώσει την υπεύθυνη διαχείριση και την επικοινωνία με τους παραγωγούς / μελισσοκόμους.
1) See EFSA Journal 2018;16(2):5177 [86 pp.] and EFSA Journal 2018;16(2):5178 [113 pp.].
2) Kathage, J., Castañera, P., Alonso-Prados, J. L., Gómez-Barbero, M. and Rodríguez-Cerezo, E. (2017): The impact of restrictions on neonicotinoid and fipronil insecticides on pest management in maize, oilseed rape and sunflower in eight European Union regions. Pest. Manag. Sci. doi:10.1002/ps.4715.