Βιοκαλλιεργητές: Κηρύχτηκε πόλεμος στις λαϊκές αγορές;

Με την ΚΥΑ Β 988/22-03-2020 απαγορεύτηκε η λειτουργία των κλάδων των λαϊκών αγορών της παρ. 9 του άρθρου 2 του ν.4497/2017 που εμπεριέχουν μετακίνηση από την Περιφέρεια του παραγωγού σε άλλη Περιφέρεια, από 23-03-2020 έως 25-04-2020, για προληπτικούς λόγους δημόσιας υγείας, προφανώς για την πρόληψη της διασποράς του ιού COVID-19 σε πανελλαδικό επίπεδο. Τους παραγωγούς αυτούς, πολλοί από τους οποίους έχουν ως μοναδική οικονομική διέξοδο την παρουσία τους σε κάποια λαϊκή αγορά των μεγάλων πόλεων της χώρας, δεν τους ενέταξαν τα αρμόδια υπουργεία στις πληττόμενες κατηγορίες.

Επειδή υπήρχε ασάφεια στην αρχική διατύπωση, στις 27-03-2020 το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων εξέδωσε διευκρινιστική εγκύκλιο με αριθ. πρωτ. 33652 στην οποία ανακαλεί μεν τις άδειες διάθεσης των προϊόντων τους σε λαϊκές αγορές, αλλά τους επιτρέπει να διαθέτουν τα προϊόντα τους σε κάθε άλλο επίπεδο της αγοράς εκτός της Περιφέρειας τους (χοντρικό εμπόριο, λαχαναγορές, σούπερ μάρκετ, οπωροπωλεία κτλ.), πλην των λαϊκών αγορών.

Με τον τρόπο αυτό, το Υπουργείο ουσιαστικά παραδέχεται πως σκοπός της απαγόρευσης δεν ήταν ο περιορισμός των διαπεριφερειακών μετακινήσεων των παραγωγών με σκοπό την πρόληψη της μετάδοσης του νέου ιού σε μεγάλη ακτίνα, δηλαδή ακυρώνει τη δικαιολογητική βάση επί της οποίας θέσπισε τον αρχικό περιορισμό. Ο παραγωγός μπορεί να μετακινείται από μια Περιφέρεια σε άλλη και να έρχεται σε επαφή με μη καθορισμένο αριθμό ατόμων, χονδρεμπόρους, καταστηματάρχες κλπ, ώστε να διαθέσει την παραγωγή του, την στιγμή που στη λαϊκή αγορά στην οποία έχουν παρθεί τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης ενάντια στη διάδοση του νέου ιού και τα οποία είναι ανεξάρτητα από την παρουσία του ή μη σε αυτή, δεν του επιτρέπεται να συμμετέχει.

Το αποτέλεσμα για αυτήν την κατηγορία των παραγωγών, πολλοί από τους οποίους δεν έχουν μεγάλες ποσότητες παραγωγής να διαθέσουν και εξαρτώνται οικονομικά από τη λιανική διάθεση των προϊόντων τους σε αγορές παραγωγών, είναι πως αναγκάζονται να πουλήσουν ευκαιριακά, σε εξευτελιστικές τιμές, τα προϊόντα τους σε χονδρεμπόρους, με τους οποίους δεν είχαν ποτέ στο παρελθόν συνεργασία, υφιστάμενοι σημαντική οικονομική ζημία. Επιπλέον, πέφτουν θύματα αδικαιολόγητης δυσμενούς διάκρισης έναντι των συναδέλφων τους, που τυχαίνει να βρίσκονται εντός της Περιφέρειας που εντοπίζεται η λαϊκή αγορά δραστηριοποίησης τους.

Οι μόνοι που κερδίζουν από αυτή την παράλογη απαγόρευση, που δεν δικαιολογείται από κανένα λόγο προστασίας της  δημόσιας υγείας όπως φανερώνει η υπ. αριθ. 33652/27-03-2020 εγκύκλιος του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, είναι οι χονδρέμποροι και οι υπεραγορές που αποτελούν την αναγκαστική οικονομική διέξοδο για τους πληττόμενους παραγωγούς. Οι τελευταίοι αναγκάζονται να πωλήσουν πολλές φορές εκβιαστικά, σε τιμές κάτω του κόστους τη μικρή κατά κανόνα παραγωγή τους, για να μην τους μείνει στο χωράφι και τη χάσουν, οδηγούμενοι έτσι σε οικονομική καταστροφή χωρίς να δικαιούνται κάποιου είδους αποζημίωση ή στήριξη από το κράτος. Αυτό αφορά ιδίως τους βιοκαλλιεργητές, οι οποίοι λόγω της μεθόδου καλλιέργειας που ακολουθούν δεν διαθέτουν μεγάλες ποσότητες και οι αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων αποτελούν τον αποκλειστικό τρόπο διάθεσης της παραγωγής τους. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν ούτε το χρόνο ούτε την οικονομική δυνατότητα μέσα σε περίοδο γενικού lockdown της χώρας να δικτυωθούν ώστε να διαθέσουν με άλλο τρόπο την παραγωγή τους.

Οι φορείς λειτουργίας και οργάνωσης των αγορών παραγωγών βιολογικών προϊόντων, υποστηρίζουν τα μέτρα της κυβέρνησης και εφαρμόζουν μέτρα προστασίας για την πρόληψη της διασποράς του COVID-19 ήδη πριν από τις επίσημες ανακοινώσεις της Γενικής Γραμματείας Προστασίας Καταναλωτή και πέρα από τα προβλεπόμενα σε αυτές: Όλοι οι παραγωγοί χρησιμοποιούν γάντια και μάσκες, συνεργάζονται με εταιρίες security για τη ρύθμιση της ροής του κόσμου, διαλύουν το συνωστισμό πάνω από τους πάγκους επιβάλλοντας τις προβλεπόμενες αποστάσεις, τηρούν την αναλογία που τηρούν τώρα οι υπεραγορές -1 καταναλωτής ανά 15 τ.μ.-, δεν επιτρέπουν στους καταναλωτές να αγγίζουν τα προϊόντα ακόμα και με γάντια, διαθέτουν παντού γάντια και αντισηπτικά για χρήση από όποιον χρειαστεί, καθαρίζουν επιμελώς τα μέσα μεταφοράς και τις κλούβες τους, τηρούν τις αποστάσεις μεταξύ των πάγκων, απαγορεύουν την ταυτόχρονη διαχείριση προϊόντων και χρημάτων από τους παραγωγούς και γενικά συμμορφώνονται με οτιδήποτε υποδείξει η ΓΓΠΠ, ασυζητητί.

Μοιάζει να έχει εξαπολυθεί μία πρωτοφανής επίθεση εναντίον των της απευθείας διάθεσης προϊόντων από τους παραγωγούς στους καταναλωτές και κατ’ επέκταση εναντίον όλων των αγροτών. Την στιγμή που ο Έλληνας καταναλωτής ταΐζεται αφειδώς και χωρίς κανέναν περιορισμό με ανεξέλεγκτα προϊόντα εκτός συνόρων, ενώ υπάρχει επάρκεια τοπικών προϊόντων, πετιούνται τόνοι πιστοποιημένων, ασφαλών ελληνικών φρούτων και λαχανικών.

Όσο καλή πίστη και να έχει κάποιος, φαίνεται ότι για ορισμένους είναι οικονομικά συμφέρον να κλείσουν τις αγορές παραγωγών και οι λαϊκές αγορές της χώρας και η σιωπή και αναμονή εκ μέρους των αγροτών έχει τα όρια της. Ιδιαίτερα δε, όταν μοιάζει πως σε κάθε κρίση, κάποιοι βρίσκουν ευκαιρία για να αυξήσουν την εξουσία και τα κέρδη τους.