Αγροτικά δάνεια με χρεωστικές κάρτες για τη συμβολαιακή γεωργία και κτηνοτροφία προβλέπει το σχέδιο που προωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς-ΑΤΕ.
Τα δάνεια θα έχουν τελική επιβάρυνση κάτω του 4% για τους παραγωγούς, τα ποσά θα πιστώνονται στη χρεωστική τους κάρτα σταδιακά κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου και μέσω αυτών οι αγρότες θα πληρώνουν τα έξοδά τους (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, καύσιμα, εργατικά) σε συνεργαζόμενα καταστήματα και πρατήρια.
Στο ξεκίνημα του εγχειρήματος θα χρηματοδοτηθούν οι παραγωγοί της Ημαθίας που θα διαθέσουν το βιομηχανικό τους ροδάκινο για την παραγωγή κομπόστας, τομέας στον οποίο η Ελλάδα κατέχει την πρωτιά στην αγορά της Ρωσίας. Σειρά θα πάρουν οι καλλιεργητές κριθαριού της Β. Ελλάδας που πωλούν τη σοδειά τους σε ζυθοποιίες για την παραγωγή μπίρας (όπως Ζυθοποία Μακεδονίας-Θράκης), κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας των οποίων η παραγωγή προορίζεται για την παρασκευή γαλακτοκομικών (σε ΕΒΟΛ, ΘΕΣΓΑΛ κ.ά.), καπνοκαλλιεργητές της Ξάνθης που προμηθεύουν μεταποιητικές βιομηχανίες και με τη σειρά τους καπνοβιομηχανίες (Philip Morris) κ.ά.
Στο πρόγραμμα που θα παρουσιαστεί σύντομα, προβλέπεται για πρώτη φορά ότι θα χρηματοδοτούνται μέσω του ίδιου εργαλείου και οι δύο εμπλεκόμενοι στην αλυσίδα της συμβολαιακής γεωργίας, τόσο οι καλλιεργητές όσο και οι μεταποιητές. Συμφωνία-πιλότος του προγράμματος θεωρείται αυτή που κλείδωσε πρόσφατα μεταξύ της κονσερβοποιίας παραγωγής κομπόστας Venus Growers στη Βέροια (από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον χώρο της διεθνώς) που έχει 400 παραγωγούς-μέλη και της Τράπεζας Πειραιώς.
Κόστος δανεισμού. «Κλειδί» του όλου σχεδίου είναι το χαμηλό κόστος δανεισμού. Τα δάνεια που θα παρέχει η Πειραιώς-ΑΤΕ θα έχουν ετήσιο ονομαστικό επιτόκιο λίγο κάτω του 8%, αλλά η τελική επιβάρυνση για τον παραγωγό θα είναι χαμηλότερη του 4%. Διότι η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου δεν θα είναι ετήσια, όπως στις συμβατικές χορηγήσεις, αλλά θα αντιστοιχεί στον κύκλο παραγωγής του κάθε προϊόντος, που στην περίπτωση του βιομηχανικού ροδάκινου είναι γύρω στους 6-7 μήνες (από Φεβρουάριο έως αρχές Σεπτεμβρίου). Επιπλέον «κλειδί» είναι ότι η συμφωνία εμπλέκει συγκεκριμένα καταστήματα προμήθειας γεωργικών εφοδίων και πρατήρια καυσίμων. Στον Νομό Ημαθίας, οι παραγωγοί μαζί με τη μεταποιητική βιομηχανία έχουν δώσει στην Τράπεζα Πειραιώς λίστα με τα 40 καταστήματα από τα οποία αγοράζουν λιπάσματα και φάρμακα και με τα 30 βενζινάδικα όπου προμηθεύονται καύσιμα. Η Πειραιώς έχει έρθει σε επαφή με τους προαναφερόμενους επιχειρηματίες για να τους προμηθεύσει μηχανήματα συναλλαγών πιστωτικών και χρεωστικών καρτών (POS).
Η κάρτα. Το σκεπτικό του νέου προγράμματος είναι απλό. Κάθε αγρότης υπογράφει με τη μεταποιητική βιομηχανία ένα ιδιωτικό συμφωνητικό, στο οποίο αναφέρεται ότι θα της παραδώσει τη σοδειά του σε προκαθορισμένη τιμή. Στην περίπτωση της Venus η τιμή που συμφωνήθηκε για φέτος είναι 24 λεπτά το κιλό ως βάση, όπως λέει ο πρόεδρός της Θεολόγης Καραΐνδρος. Εκτός από το συμβόλαιο, ο παραγωγός προσκομίζει αντίγραφο του εκκαθαριστικού του από την Εφορία (Ε1) και βεβαίωση ότι είναι ασφαλιστικά ενήμερος στον ΕΛΓΑ. Βάσει αυτών, εκδίδεται χρεωστική κάρτα από την τράπεζα, στην οποία και του πιστώνεται το δάνειο ανάλογα με την έκταση που διαθέτει και το καλλιεργητικό του κόστος. Τα ποσά δεν προκύπτουν αυθαίρετα. Εχουν προϋπολογιστεί με βάση την έκταση και το καλλιεργητικό κόστος κάθε αγρότη, κατόπιν συνεργασίας με την τράπεζα. Ετσι, το 60% του δανείου θα αφορά δαπάνες για λιπάσματα, φάρμακα, καύσιμα και το 40% τα εργατικά. Τα χρήματα θα «απελευθερώνονται» σταδιακά κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου (π.χ. στις 15 Μαΐου τα εργατικά για το αραίωμα των δένδρων και στις 15 Ιουλίου τα εργατικά για το μάζεμα των φρούτων). Τον Σεπτέμβριο ο παραγωγός θα παραδίδει τη συγκομιδή του στο εργοστάσιο σε προκαθορισμένη τιμή. Το εργοστάσιο θα τον εξοφλήσει μέσω δανείου που θα του χορηγήσει η Πειραιώς, ανάλογα με την ποσότητα που παρέλαβε. Από την πληρωμή του παραγωγού θα αφαιρούνται τα ποσά που δαπάνησε μέσω της κάρτας του. Π.χ., αν έχει λαμβάνειν 30.000 ευρώ, αλλά ξόδεψε 10.000, θα εισπράξει 20.000 ευρώ.
Οφέλη. Τα οφέλη για τον παραγωγό από τις συμπράξεις αυτές (clusters) είναι πολλαπλά, όπως λέει στα «ΝΕΑ» ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθ. Τσαυτάρης. «Κατ' αρχάς ο παραγωγός εξασφαλίζει τη διάθεση του προϊόντος του κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και σε προκαθορισμένη τιμή. Επειτα θα έχει τα χρήματα τότε που τα χρειάζεται, με την έναρξη δηλαδή της καλλιεργητικής περιόδου, και όχι κατά τη διάρκειά της όπως σε πολλές περιπτώσεις συμβαίνει σήμερα. Θα εξοφλείται έγκαιρα σε προκαθορισμένο χρόνο και όχι όπως σήμερα όπου εισπράττει προκαταβολές κ.ο.κ. Τέλος, κατοχυρώνεται ότι το δάνειο δεν θα καταλήξει να χρηματοδοτήσει άλλες καταναλωτικές ανάγκες του αγρότη καθώς την όλη διαδικασία θα παρακολουθεί στενά η τράπεζα», επισημαίνει ο κ. Τσαυτάρης.