Οι κτηνοτρόφοι, οι ψαράδες, οι κάτοικοι των δασών, οι οικογενειακοί αγρότες και οι εργαζόμενοι στον τομέα της διατροφής παρέχουν το 70-80% της παγκόσμιας τροφής, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στη διαχείριση των εδαφών του πλανήτη, στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας. Ωστόσο, είναι ολοένα και πιο ευάλωτοι σε ραγδαία και σοβαρά ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία διαταράσσουν τη ζωή και τα μέσα διαβίωσής τους, γράφει ο Viorel Gutu.
* Ο Viorel Gutu είναι βοηθός γενικός διευθυντής του FAO και περιφερειακός αντιπρόσωπος στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.
Ενώ οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής εντείνονται, τα βιώσιμα διατροφικά συστήματα και οι γεωργικές πρακτικές προσφέρουν μια λύση.
Η αγροδασοπονία, η βιώσιμη και ανθεκτική αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, η αποκατάσταση των εδαφών, της γης και των οικοσυστημάτων μπορούν να μας βοηθήσουν να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, να ενισχύσουμε την υγεία του εδάφους και να βελτιώσουμε την αποδοτικότητα της χρήσης του νερού. Επενδύοντας στην έρευνα και την ανάπτυξη, μπορούμε να αναπτύξουμε ανθεκτικές στο κλίμα ποικιλίες καλλιεργειών και φυλές ζώων που προσαρμόζονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Η αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού της βιώσιμης γεωργίας απαιτεί σημαντικές επενδύσεις. Συγκεκριμένα, οι παγκόσμιες χρηματοδοτικές ροές για το κλίμα προς τον τομέα πρέπει να αυξηθούν κατά 40 φορές. Πιο συγκεκριμένα, τα παγκόσμια αγροδιατροφικά συστήματα εκτιμάται ότι θα χρειαστούν 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια (1,05 τρισεκατομμύρια ευρώ) ετησίως έως το 2030 για να επιτύχουν τους στόχους μείωσης των εκπομπών και κλιματικής ανθεκτικότητας στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.
Ωστόσο, παρά την επείγουσα ανάγκη για κλιματική δράση στον αγροδιατροφικό τομέα, οι παγκόσμιες ροές χρηματοδότησης για το κλίμα προς τον τομέα αυτό παραμένουν ανεπαρκείς. Το 2022, μόνο το 23% της συνολικής χρηματοδότησης για το κλίμα διατέθηκε στη γεωργία, σημειώνοντας μείωση από 37% την προηγούμενη δεκαετία. Η ανισότητα αυτή είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, δεδομένης της σημαντικής συμβολής του τομέα στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της.
Για να γεφυρωθεί αυτό το χρηματοδοτικό κενό, η διεθνής κοινότητα πρέπει να αυξήσει σημαντικά τη χρηματοδότηση για το κλίμα στον αγροδιατροφικό τομέα. Οι κυβερνήσεις, οι πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες και οι εταιρείες του ιδιωτικού τομέα πρέπει να αυξήσουν τις επενδύσεις τους για να στηρίξουν τον αναγκαίο μετασχηματισμό των αγροδιατροφικών συστημάτων, δίνοντας προτεραιότητα στις επενδύσεις σε μέτρα προσαρμογής και μετριασμού στη γεωργία, ιδίως για ευάλωτες ομάδες όπως οι μικροκαλλιεργητές, οι γυναίκες και οι νέοι.
Οι επενδύσεις αυτές είναι ζωτικής σημασίας για τη στήριξη της ανάπτυξης καλλιεργειών ανθεκτικών στην ξηρασία, της βελτίωσης των συστημάτων άρδευσης και των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης. Είναι επίσης απαραίτητη για τη χρηματοδότηση των προσπαθειών μετριασμού, τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη γεωργία και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών χρήσης της γης και του νερού.
Οι φορείς χάραξης πολιτικής και οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στο σχεδιασμό τομεακών επενδυτικών σχεδίων που ενσωματώνουν τόσο τη δημόσια όσο και την ιδιωτική χρηματοδότηση. Με την ενσωμάτωση ενός κλιματικού φακού στις υπάρχουσες χρηματοοικονομικές ροές, μπορούμε να ανακατευθύνουμε τις επενδύσεις προς δραστηριότητες χαμηλών εκπομπών και ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή.
Καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα, όπως η μικτή χρηματοδότηση και οι επενδύσεις αντίκτυπου, μπορούν επίσης να συμβάλουν στην απελευθέρωση πρόσθετης χρηματοδότησης από τον ιδιωτικό τομέα.
Είναι επίσης σημαντικό να περιγραφούν οι προτεραιότητες για δημόσιες επενδύσεις σε και μέσω των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (ΕΣΣ). Η αύξηση των στόχων εγχώριας χρηματοδότησης στο πλαίσιο των ΜΔΣ αποδεικνύει τη δέσμευση για τους κλιματικούς στόχους και ενισχύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Οι ΕΔΣ προσφέρουν ένα ισχυρό εργαλείο για τον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των επιπτώσεών της στα διατροφικά μας συστήματα. Ωστόσο, τα αγροδιατροφικά συστήματα αντιπροσωπεύουν επί του παρόντος μόνο το 15% των συνολικών χρηματοδοτικών αναγκών που αναφέρονται στα ΜΔΣ. Για να αξιοποιήσουμε πλήρως τα NDCs, πρέπει να συλλέξουμε πιο ολοκληρωμένα και συνεπή δεδομένα χρηματοδότησης και να αναπτύξουμε αυστηρές, διαφανείς και τυποποιημένες μεθόδους για την κοστολόγηση των χρηματοδοτικών αναγκών για το κλίμα.
Η ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων, ιδίως των γυναικών και των νέων, ώστε να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και να εφαρμόζουν στρατηγικές ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή είναι ζωτικής σημασίας. Η ενίσχυση των συστημάτων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και αξιολόγησης για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της χρηματοδότησης για το κλίμα και τη διασφάλιση της λογοδοσίας είναι επίσης απαραίτητη.
Με την πρόσφατη συμφωνία της COP29 της UNFCCC για τον τριπλασιασμό της χρηματοδότησης για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες σε 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035, ο επείγων χαρακτήρας της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της στη γεωργία είναι αδιαμφισβήτητος.
Αυτή η αυξημένη οικονομική δέσμευση προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να μετασχηματίσουμε τα συστήματα διατροφής μας. Αλλά η ώρα να δράσουμε είναι τώρα.
Πηγή: Euractiv.com
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις