12 βήματα για την πιστοποίηση μονάδων φυτικής και ζωικής παραγωγής

Της Εφης Χαμακιώτη

Διαδικασία πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων

1.    Αναζήτηση και επιλογή φορέα πιστοποίησης

Δεν αρκεί μόνο να ακολουθεί κάποιος τις αρχές της βιολογικής γεωργία ή κτηνοτροφίας, αλλά απαιτείται και πιστοποίηση προκειμένου να μπορεί να τεκμηριωθεί ότι τα προϊόντα έχουν παραχθεί σύμφωνα με τα εθνικά ή διεθνή αναγνωρισμένα πρότυπα. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν τα στοιχεία των αδειοδοτημένων φορέων πιστοποίησης, στον επίσημο φορέα AGROCERT (Πατησίων & Aνδρου 1, Αθήνα, Τ/210-82.31.277, www.agrocert.gr) και στο υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (www.minagric.gr), προκειμένου να έρθουν σε επαφή και να αποφασίσουν με ποιον επιθυμούν να συνεργαστούν.

2.    Ενημέρωση σχετικά με τις απαιτήσεις της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας

Οι μέθοδοι και αρχές της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας στη χώρα μας βασίζονται στο νομοθετικό πλαίσιο της Ε.Ε. και συγκεκριμένα στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΚ) 834/2007 και 889/2008 που καλύπτει όλους τους τομείς της φυτικής και ζωικής παραγωγής και εφαρμόζεται σε όλα τα στάδια παραγωγής, παρασκευής και διανομής των προϊόντων. Σε συνεργασία με το φορέα που έχει επιλεγεί χρειάζεται να ενημερωθεί ο ενδιαφερόμενος για την ισχύουσα νομοθεσία και τους κανόνες πιστοποίησης.

3.    Αίτηση ένταξης στο σύστημα πιστοποίησης

Υποβάλλεται αίτηση ένταξης της μονάδας φυτικής ή /και ζωικής παραγωγής στον φορέα πιστοποίησης που έχει επιλεγεί. Μαζί με την αίτηση γίνεται περιγραφή της αγροτικής εκμετάλλευσης και προσκομίζονται τα απαραίτητα έγγραφα όπως τίτλοι ιδιοκτησίας, τοπογραφικό σχέδιο, άδεια λειτουργίας, σχέδια εγκαταστάσεων και λοιπά νομιμοποιητικά έγγραφα. Ταυτόχρονα ο υπεύθυνος της αγροτικής μονάδας δεσμεύεται να τηρεί όλες τις διατάξεις της Εθνικής και Κοινοτικής Νομοθεσίας για τη βιολογική γεωργία.

4.    Υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού

Μετά την υποβολή και αποδοχή της αίτησης ακολουθεί η υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητκού μεταξύ του φορέα πιστοποίσης και του υπεύθυνου της εκμετάλλευσης, όπου περιγράφονται οι όροι και το κόστος της πιστοποίησης.

5.    Γνωστοποίηση έναρξης δραστηριότητας στις αρμόδιες αρχές

Μετά την υπογραφή του συμφωνητικού (σε διάστημα 10 ημερών), η επιχείρηση οφείλει να γνωστοποιήσει στην αρμόδια Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης την έναρξη της βιολογικής δραστηριότητας.

6.    Αρχικός έλεγχος

Ακολουθεί ο αρχικός έλεγχος (εντός 60 ημερών από την υπογραφή του συμφωνητικού) από τον φορέα πιστοποίησης που έχει ως σκοπό να ελέγξει την ορθότητα των στοιχείων που δηλώθηκαν κατά την αίτηση και να εντοπιστούν οι απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες που πρέπει να κάνει ο παραγωγός προκειμένου να ακολουθεί τις απαιτήσεις της βιολογικής γεωργίας.

7.    Απόφαση ένταξης αγροτικής εκμετάλλευσης στο σύστημα πιστοποίησης

Μετά την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και ευρημάτων του αρχικού ελέγχου από τον οργανισμό πιστοποίσης αποφασίζεται η ένταξη ή όχι της μονάδας στο σύστημα πιστοποίησης.

8.    Ετήσιος έλεγχος

Κάθε χρόνο πραγματοποιείται τουλάχιστον μία επιθεώρηση στην αγροτική εκμετάλλευση από το φορέα πιστοποίησης που γίνεται εντός της καλλιεργητικής περιόδου όσον αφορά τις μονάδες φυτικής παραγωγής και εντός της περιόδου εκτροφής σε μονάδες ζωικής παραγωγής. Κατά την επιθεώρηση γίνεται επιτόπιος έλεγχος στα αγροτεμάχια και σε τυχόν αποθηκευτικούς χώρους ή στους βοσκοτόπους και σταβλικές εγκαταστάσεις εφόσον πρόκειται για κτηνοτροφική μονάδα. Ταυτόχρονα ελέγχονται τα αρχεία της εκμετάλλευσης που είναι υποχρεωμένος να τηρεί ο υπεύθυνος όπως παρασταικά αγορών-πωλήσεων, ημερολόγιο καλλιεργητικών εργασιών κλπ.

9.    Έκτακτες επιθεωρήσεις

Με απόφαση του οργανισμού πιστοποίησης μπορεί να πραγματοποιηθούν επιπλέον επιθεωρήσεις στη μονάδα προκειμένου να διαπιστωθεί η τήρηση των απαιτήσεων του Ευρωπαικού Κανονισμού και η αξιολόγηση των συμπληρωματικών στοιχείων που θα προκύψουν.

10. Δειγματοληψίες

Στο πλαίσιο των ελέγχων που πραγματοποιεί ο φορέας πιστοποίησης στις ενταγμένες μονάδες μπορεί να γίνει και λήψη δείγματος από το έδαφος, από φυτικά τμήματα (φύλλα, καρπούς κλπ.) ή από το τελικό προϊόν φυτικό ή ζωικό και ανάλυση αυτού σε ειδικά εργαστήρια με στόχο την ανίχνευση τυχόν υπολειμμάτων απαγορευμένων ουσιών.

11. Χορήγηση πιστοποιητικού

Εφόσον η αγροτική εκμετάλλευση εφαρμόζει τους κανόνες που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία για τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων, αναλύσεων κλπ είναι δυνατή η έκδοση Πιστοποιητικού Προϊόντος με αναφορά στο βιολογικό τρόπο παραγωγής των προϊόντων της εκμετάλλευσης. Μόνο μετά την έκδοση Πιστοποιητικού Προϊόντος από τον αρμόδιο φορέα πιστοποίησης είναι δυνατή η πώληση των προϊόντων στην αγορά ως βιολογικά. Σε περίπτωση που κατά τους ελέγχους διαπιστωθούν παρατυπίες ή παραβάσεις προβλέπονται κυρώσεις και σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να γίνει ανάκληση της πιστοποίησης.

12. Περίοδος μετατροπής

Από τη στιγμή που εντάσσεται κάποια μονάδα στο σύστημα πιστοποίησης χρειάζεται να μεσολαβήσει κάποιο χρονικό διάστημα (Στάδιο Ενταξης & Μεταβατικό Στάδιο) μέχρι να είναι δυνατή η έκδοση Πιστοποιητικού από τον φορέα πιστοποίησης, με την προϋπόθεση ότι ακολουθούνται οι απαραίτητοι κανόνες για τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία αντίστοιχα.

Φυτική Παραγωγή

Ζωική Παραγωγή

Χρήσιμες πληροφορίες

Κόστος πιστοποίησης

Το ετήσιο κόστος πιστοποίησης εξαρτάται από από τον φορέα, το είδος καλλιέργειας (έκταση, αριθμό αγροτεμαχίων) και τον αριθμό και το είδος των ζώων. Κάθε φορέας πιστοποίησης έχει επίσημο τιμοκατάλογο για τις υπηρεσίες που προσφέρει.