Τοποθέτηση του Βουλευτή Εύβοιας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην Υπουργού Βαγγέλη Αποστόλου, κατά τη συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος με θέμα: Προστασία βιοποικιλότητας και αγροτική παραγωγή: Νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα και Στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο».
«Αντικείμενο της συζήτησής μας, ουσιαστικά είναι η υπεράσπιση της βιοποικιλότητας από το βασικό της χρήστη, τον αγροτικό τομέα. Ξεκινώ όμως την παρέμβασή μου με μια απλή αναφορά, ενδεικτική της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο:
Σήμερα όλο το γενετικό υλικό έχει απαλλοτριωθεί από σύγχρονες μεγάλες εταιρείες σποροπαραγωγής, μέσω κυρίως των υβριδίων και της γενετικής τροποποίησης. Η απαλλοτρίωση αυτή μάλιστα μετετράπη και σε πλήρη ιδιοκτησία, που προστατεύεται από νόμους πνευματικών δικαιωμάτων και ευρεσιτεχνίας.
Αποτέλεσμα σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός σπόρων στον κόσμο κατέχει μερίδιο αγοράς πάνω από 20%. Η τάση δε είναι όλο και περισσότερο προς την μονοπώληση.
Εγώ όμως θα πάω λίγο πιο πέρα και θα αναφερθώ στις δράσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων στα ζητήματα βιοποικιλότητας τη περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από το ΣΥΡΙΖΑ.
Όταν μιλάμε για βιοποικιλότητα πρωτίστως μιλάμε για τη διαφύλαξή της, δηλαδή τη συγκέντρωση και συντήρηση του γενετικού υλικού και δευτερευόντως για την χρήση της στην αγροτική παραγωγική διαδικασία.
Στο πρώτο απαντήσαμε με την ίδρυση και λειτουργία της Τράπεζας Γενετικού Υλικού στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης και στο δεύτερο με την υλοποίηση ενός στρατηγικού σχεδίου ολοκληρωμένης Ανάπτυξης των αρωματικών και φαρμακευτικών ειδών.
Η Ελληνική γη στάθηκε μέσα στο χρόνο ως μια ιδιόρρυθμη κιβωτός διάσωσης μεγάλων πληθυσμών του φυτικού κόσμου. Πάνω από 5500 φυτά φύονται στη χώρα μας εκ των οποίων τα 1300 είναι ενδημικά.
Από την μυθική και ιστορική εποχή της Ελλάδας, τους μεγάλους θεραπευτές Χείρωνα, Ασκληπιό, Ιπποκράτη και τα συγγράμματα του Αριστοτέλη Περί Φυτών, μέχρι τη λαϊκή παράδοση και τους βοτανολόγους των νεότερων χρόνων, τα φυτά, ήταν βότανα.
Η χρηστική τους αξία αποτυπώθηκε με ανεξίτηλο τρόπο στην πολιτισμική μνήμη και στις πρακτικές του λαού μας, είτε για καλλωπιστική και φαρμακευτική χρήση, είτε για χρήση σε αρτύματα και αφεψήματα.
Για την παραγωγική αξιοποίηση των ενδημικών αυτών φυτών αξιολογήσαμε ως ιδιαίτερα σημαντική στο Υπουργείο, την σπουδαία επιστημονική συγκρότηση και εμπειρία ερευνητών και επαγγελματιών του χώρου, με τους οποίους συγκροτήσαμε ένα ενιαίο πλαίσιο στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξή τους για καλλιέργεια, επεξεργασία και εμπορία των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στην Ελλάδα.
Τα αποτελέσματα διάδοσης του σχεδίου αυτού ήταν άμεσα ορατά. Έχουν ήδη διπλασιαστεί οι καλλιεργούμενες εκτάσεις ΑΦΦ από το 2018 μέχρι σήμερα παρά την ανεπάρκεια πολλαπλασιαστικού υλικού. Ξεπερνούν σήμερα τα 60.000 στρ.
Αυτό που βάσιμα σήμερα μπορούμε να πούμε είναι ότι γνωρίζοντας το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας και τις ιδιότητες των φυτών αυτών, με την κατάλληλη οργάνωση, υποστήριξη και θεσμοθέτηση, στο επόμενο διάστημα ο συγκεκριμένος κλάδος μπορεί να αναπτυχθεί σημαντικά.
Ένα μεγάλο μέρος αυτής της βιοποικιλότητας διατηρείται στην Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) που μπορεί να αποτελέσει το δημόσιο συντονιστικό εκτελεστικό όργανο για την προστασία και διατήρηση των φυτογενετικών πόρων της χώρας μας.
Ο ρόλος της επικεντρώνεται στη συλλογή, διατήρηση, χαρακτηρισμό και αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων για το περιβάλλον, τη γεωργία και τη διατροφή.
Η προστασία των φυτογενετικών πόρων είναι σήμερα ιδιαίτερης σημασίας, ενόψει των κλιματικών αλλαγών και της αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού, για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και την ενίσχυση της γεωργίας, ιδιαίτερα σε χώρες με σημαντικές επισφάλειες όπως η δική μας.
Συνεπώς, ξέχωρα σημαντικός είναι και ο ρόλος των Τραπεζών Γενετικού Υλικού, όπου διατηρούνται εκτός τόπου οι φυτογενετικοί πόροι, δηλαδή μακριά από τον τόπο συλλογής τους, ως δείγματα με τη μορφή σπερμάτων για είδη που διαθέτουν “ορθόδοξους” σπόρους.
Επί της ουσίας οι ΤΓΥ αποτελούν μια ελάχιστη διασφάλιση έναντι της γενικευμένης εξάρτησης σε αγαθά και τρόφιμα, όχι μόνο έναντι κρατών, αλλά κυρίως έναντι πολυεθνικών συμφερόντων.
Η λειτουργία της Τράπεζας Γενετικού Υλικού με διεθνείς προδιαγραφές, στο νέο κτίριο, στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, αποτέλεσε παρόλες τις δύσκολες συνθήκες της εποχής του μνημονίου και τις γενικευμένες πιέσεις για άμεσες διευκολύνσεις των αγροτών, μια προσπάθεια του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επί ΣΥΡΙΖΑ, να ανταποκριθεί στο μέλλον.
Ευελπιστούμε το νέο κτίριο στη Θέρμη, να μπορέσει να εξελιχθεί σε κομβικό και Εθνικό σημείο αναφοράς και διατήρησης του ελληνικού γενετικού υλικού.
Γιατί το έχουμε ανάγκη και γι αυτό εμείς θα το επαναφέρουμε στο προσκήνιο.
Πρέπει να αποδείξουμε ότι μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε με τη συνεργασία της επιστημονικής κοινότητας ακόμη κι αν τα ώτα της κυβέρνησης είναι αλλού στραμμένα.».
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις