Ο Σταύρος Αραχωβίτης ερωτηθείς σχετικά αναλύει στο agrocapital.gr τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ γα τη νέα ΚΑΠ, το σύστημα των επιδοτήσεων ενώ αναφέρεται και στο φαινόμενο ερήμωσης της ελληνικής υπαίθρου.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Σταύρου Αραχωβίτη:
1. Ερ.: Ποιες είναι οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την αξιοποίηση της νέα ΚΑΠ
Απ.: Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική που στις τελευταίες λεπτομέρειες της διαμορφώνεται τώρα, αποτελεί το βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο αλλά και την βασική πολιτική κατεύθυνση που θα ακολουθηθεί στην Ευρωπαϊκή Γεωργία. Σίγουρα, εφ΄ όσον είμαστε μέλη της ΕΕ, οφείλουμε να ακολουθήσουμε τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής που περιέχει η αρχαιότερη Κοινή Πολιτική της ΕΕ. Οι κυριότερες κατευθύνσεις είναι η προστασία του Περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής και η προστασία του καταναλωτή. Ωστόσο, η ελληνική πραγματικότητα είναι διαφορετική από πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης με ισχυρή πρωτογενή παραγωγή. Εκεί χρειάζονται διαφορετικές πολιτικές προσαρμοσμένες στην προστασία της εγχώριας παραγωγής και των παραγωγών μας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν, διαθέτοντας τον πλούτο των ανθρώπων του και των ιδεών του μαζί με την κυβερνητική εμπειρία, έχει δουλέψει συστηματικά και έχει καταθέσει προτάσεις τόσο στο Ευρωπαϊκό όσο και στο Εθνικό Κοινοβούλιο. Πολλές από αυτές τις προτάσεις πέρασαν και νιώθουμε δικαιωμένοι για αυτό. Τέτοιες είναι η αποτροπή της Εξωτερικής σύγκλισης ανά μονάδα επιφανείας, για την οποία δώσαμε μάχες χτίζοντας συμμαχίες με χώρες που βρήκαμε κοινά σημεία συνεννόησης. Επίσης αναδείξαμε τον «ξαφνικό θάνατο» της πλήρους εσωτερικής σύγκλησης ώστε να προχωρήσουμε στην κατάργηση των αμαρτωλών ιστορικών δικαιωμάτων με τρόπο που να εξασφαλίζει την βιωσιμότητα των μικρών εκμεταλλεύσεων.
Είμαστε αντίθετοι στην κατανομή τουλάχιστον 30% του Πυλώνα ΙΙ για αγροπεριβαλλοντικά, χωρίς μάλιστα σε αυτά να συμπεριλαμβάνεται η εξισωτική. Πολλά ζητήματα υπάρχουν σχετικά με τα ecoschemes, την υποχρεωτικότητα και το ύψος τους ώστε να μην οδηγήσει σε απώλειες πόρων για τους αγρότες. Ταυτόχρονα προτείνουμε ένα ισχυρό capping σε συνδυασμό με μια αναδιανεμητική ενίσχυση που θα εξοικονομεί ικανούς πόρους που να μπορούν να κατευθυνθούν στην στήριξη όσων γεωργικών εκμεταλλεύσεων θα παρουσιάζουν ζητήματα βιωσιμότητας και προσαρμογής στο νέο οικονομικό περιβάλλον.
2. Ερ.: Ο υπουργός σας ζήτησε συναίνεση και όχι μικροκομματικές αντιπαραθέσεις. Πιστεύετε ότι υπάρχει το πλαίσιο εκ μέρους του ΥπΑΑΤ για μια τέτοιου είδους συνεργασία ή είναι παραπλανητική τακτική;
Απ.: Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον της Ελληνικής κοινωνίας των παραγωγών και των ανθρώπων της εργασίας χωρίς να κρύβεται πίσω από μικροκομματικές σκοπιμότητες ή επικοινωνιακά τρικ.
Από τον Ιούλιο του 2019 που βρέθηκε στην αντιπολίτευση επέλεξε τον δρόμο της αντιπαράθεσης προτάσεων με πρόταση λύσεων και όχι την στείρα αντιπολιτευτική τακτική που είχε ακολουθήσει η ΝΔ ζητώντας εκλογές κάθε τρείς και λίγο. Στο πλαίσιο αυτής της επιλογής και εν μέσω πανδημίας επεξεργαστήκαμε και καταθέσαμε το πρόγραμμα ΜΕΝΟΥΜΕ ΟΡΘΙΟΙ Ι και ΙΙ. Μέσα εκεί καταγράφονταν μια σειρά προτάσεων με αίτιο και αποτέλεσμα, με εκτίμηση κόστους και με πρόταση ακόμα και της πηγής χρηματοδότησης. Δυστυχώς όμως, σε όλους ανεξαίρετα τους τομείς και στον αγροτικό, από την πλευρά της κυβέρνησης, δεν είδαμε να αξιοποιούνται οι προτάσεις μας. Αν λοιπόν, η πρόταση συνεργασίας στόχο έχει να εξασφαλίσει χαμηλούς αντιπολιτευτικούς τόνους χωρίς κριτική, τότε πρόκειται για προσχηματική κίνηση τακτικισμού στην οποία δεν θα συναινέσουμε. Η κυβέρνηση έχει την πρωτοβουλία να αποδείξει ότι εννοεί αυτά που λέει.
3. Ερ.: Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει για τη διαχείριση των επιδοτήσεων αλλά και για τα προγράμματα που μπορούν να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης. Πως κρίνετε τους μέχρι τώρα χειρισμούς του Υπουργείου. Τί προτείνετε;
Απ.: Το Ταμείο Ανάκαμψης έρχεται να αναπληρώσει μέρος των απωλειών της οικονομίας και της κοινωνίας και για αυτόν τον λόγο πρέπει να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά και προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών. Όπως και οι επιδοτήσεις: ο στρεβλός τρόπος διανομής των προηγούμενων δεκαετιών οδήγησε την ελληνική γεωργία σε υψηλή εξάρτηση από τις επιδοτήσεις και χαμηλή παραγωγικότητα στο χωράφι.
Το Υπουργείο πρότεινε δράσεις με μοναδικό κριτήριο την ταχύτητα απορρόφησης και όχι τις πραγματικές ανάγκες, άμεσες και μελλοντικές, της ελληνικής γεωργικής παραγωγής. Μάλιστα, εγκλωβισμένη στην ιδεοληπτική λογική της, η κυβέρνηση προτείνει τα ΣΔΙΤ ως μοντέλο για τα αρδευτικά. Με αυτό τον τρόπο απαξιώνει την συμμετοχή και την συνδιαχείριση των παραγωγών στο νερό. Η συμμετοχή των ιδιωτών θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους παραγωγής ενώ δεν αναμένεται να έχει κάποιο όφελος, καθώς όπου εφαρμόστηκαν τέτοιες νεοφιλελεύθερες πολιτικές οδήγησαν σε χρεοκοπία και την ζημία την επωμίστηκαν οι πολίτες.
Εμείς προτείνουμε, σε αντίθεση με την αναποτελεσματική κατασπατάληση των ευρωπαϊκών πόρων που έγινε στο παρελθόν, τα χρήματα του ταμείου ανάκαμψης να κατευθυνθούν κατά προτεραιότητα σε έργα που θα θωρακίσουν μακροπρόθεσμα την ελληνική γεωργία που είναι τα εξής, σε βασικές γραμμές:
- έργα με έμφαση στην εξοικονόμηση νερού, την ορθολογική διαχείριση, την αντιπλημμυρική προστασία, τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών δικτύων και την προστασία των υδάτινων πόρων με ενεργό συμμετοχή των παραγωγών.
- Αγροτικός εξηλεκτρισμός με έμφαση σε ανανεώσιμες πηγές με προστασία της παραγωγικής γης.
- καλλιεργειών για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την βελτίωση της παραγωγικότητας σε αμπέλι, σύκα, εσπεριδοειδή.
- Ενεργητική προστασία καλλιεργειών από κλιματική αλλαγή
- Ενίσχυση καιεκσυγχρονισμός της μεταποίησης και προγράμματα προώθησης προϊόντων. Δημιουργία εθνικού κέντρου προώθησης αγροτικών προϊόντων και agrologistics
- , σχεδιασμός και εφαρμογή των κανόνων χρήσης των γαιών.
4.Ερ.: Φέτος, είτε με την πανδημία του Covid 19 είτε με τις φυσικές καταστροφές που προκαλούν τα καιρικά φαινόμενα καταδείχθηκε η απουσία θεσμικού πλαισίου τόσο για τις ενισχύσεις και αποζημιώσεις της παραγωγής αγροτών και κτηνοτρόφων που πρέπει να παρακαλάνε ως επαίτες για αυτές αλλά και η ένδεια σε υποδομές που υποστηρίζουν την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στον Έβρο και τη Ροδόπη όπου οι ίδιοι οι αγρότες μιλούν για μελέτες που μένουν κλεισμένες σε συρτάρια και έργα που μένουν στα λόγια/ Τί έχετε να πείτε;
Απ.: Η τύχη της χώρας είναι ότι πριν την σημερινή υγειονομική και οικονομική κρίση, προηγήθηκε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που μέσα από τα ερείπια που παρέλαβε το 2015, παρέδωσε μια χώρα με 37 δισ. ευρώ στα ταμεία, με ρυθμισμένο το χρέος, με σταθεροποιημένο το καταρρέον δημόσιο σύστημα υγείας, με πραγματοποιημένες ή δρομολογημένες δομικές αλλαγές. Στον αγροτικό τομέα, είχαν εξοφληθεί παλιές επιδοτήσεις ήδη από το 2007 και είχε μπει τάξη στις μελλοντικές καταβολές, είχε ψηφιστεί το ακατάσχετο, είχε δρομολογηθεί ο εκσυγχρονισμός του ΕΛΓΑ.
Παράλληλα, είχε τρέξει με αξιοθαύμαστους ρυθμούς το ΠΑΑ ενώ ολοκληρώθηκαν οι μελέτες και υπογράφηκε η χρηματοδότηση 32 μεγάλων αρδευτικών έργων.
Σήμερα, 18 μήνες μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από την ΝΔ, καμία ουσιαστική πρωτοβουλία δεν έχουμε δει προς την κατεύθυνση της δημιουργίας προοπτικής για τους παραγωγούς μας. Αντίθετα είδαμε:
- Τη νομοθέτηση της δυνατότητας εισόδου ιδιωτών μέχρι και 35% στους συνεταιρισμούς, παρά την καθολική αντίδραση όλων των εμπλεκομένων.
- Την διχαστική τροπολογία για τους πληγέντες από τον ΙΑΝΟ.
- Το σταμάτημα της αναλογιστικής μελέτης για τον ΕΛΓΑ.
- Τους αποκλεισμούς και την μεγάλη δυσαρέσκεια όπου επιχειρήθηκε να δοθεί στήριξη για τις τεράστιες απώλειες από την πανδημία.
- Οι αγρότες, οι αλιείς, οι κτηνοτρόφοι, οι συνεταιρισμοί, οι μεταποιητές δεν μπορούν να περιμένουν άλλο και να χάνουν την μία ευκαιρία μετά την άλλη.
5. Ερ.: κ. Αραχωβίτη δεχόμαστε πολλά παράπονα από τους αγρότες ότι ενώ η ύπαιθρος μέρα με τη μέρα μαραζώνει η κυβέρνηση ρίχνει το βάρος της σε τεχνολογία κι έξυπνη γεωργία που φαίνεται να απέχουν πολύ από τις πραγματικές ανάγκες των αγροτών τη δεδομένη στιγμή τονίζοντας πως πρώτα πρέπει να διασωθεί ο αγροτικός κόσμος που κινδυνεύει από συρρίκνωση. Η δική σας θέση;
Απ.: Το βασικό ζητούμενο σήμερα είναι η δημιουργία εισοδήματος από το χωράφι, τον στάβλο ή την θάλασσα για την αξιοπρεπή διαβίωση των αγροτών. Γύρω από αυτό το ζητούμενο θα πρέπει να αναπτύσσονται όλες οι πολιτικές. Αν ο αγρότης δεν εξασφαλίσει ένα εισόδημα από την εργασία του τέτοιο που να μπορεί να του επιτρέψει την αξιοπρεπή διαβίωση, θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την δραστηριότητά του και να προστεθεί στις στρατιές των ανέργων.
Αυτό φαίνεται ότι δεν το καταλαβαίνει η κυβέρνηση της ΝΔ. Δεν το καταλαβαίνει, όχι γιατί δεν θέλει αλλά γιατί δεν μπορεί να το καταλάβει! Δεν μπορεί να κατανοήσει τις βαθύτερες δομές της ελληνικής Γεωργίας, τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες της.
Εμείς στον ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας απόλυτα κατανοήσει το ζήτημα αυτό, επικεντρώσαμε και σχεδιάζουμε τις πολιτικές μας στην εξυπηρέτηση του στόχου αυτού. Προστατέψαμε το αγροτικό εισόδημα με την εισαγωγή 3 ειδών αφορολογήτων, διαμορφώσαμε ένα καινούργιο, δημοκρατικό και διαφανές πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, εισάγαμε την προστασία από τις κατασχέσεις των επιδοτήσεων, προστατέψαμε τα ελληνικά προϊόντα στις διεθνείς συμφωνίες και δώσαμε μια δυναμική στις εξαγωγές με αποκορύφωμα το ιστορικό ρεκόρ εξαγωγών το 2018! Πολιτικές σαν κι αυτές είναι προϋπόθεση για να περάσουμε με ασφάλεια και πραγματικά καλές προοπτικές στην ενσωμάτωση των τεχνολογικών εφαρμογών και της έξυπνης γεωργίας.
6. Ερ.: Θα ήθελα να μας πείτε και δύο κουβέντες για τις προοπτικές διασύνδεσης των αγροτικών τροφίμων με τον τουρισμό.
Απ.: Παρ όλο που οι συνθήκες άλλαξαν δραματικά με την πανδημία, ο Τουρισμός πράγματι αποτελεί την βαριά βιομηχανία της χώρας. Βέβαια, αυτή την μονοκαλλιέργεια του Τουρισμού την πληρώνουμε ακριβά αυτές τις εποχές. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται να επενδύσουμε ακόμα περισσότερο στην παραγωγή και την μεταποίηση τροφής και σ΄όλη την αλυσίδα βιομηχανικών προϊόντων που παράγονται από την καλλιέργεια της γης.
Ο Τουρισμός μπορεί να λειτουργήσει με συνέργιες με τον πρωτογενή τομέα και την μεταποίηση: από το νωπό τρόφιμο μέχρι το κρασί και την μπύρα. Από κει και πέρα μπορεί να λειτουργήσει άριστα σαν «πρεσβευτής» των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό. Εδώ θα γεύονται οι επισκέπτες των ξένων χώρων τα προϊόντα που παράγονται στον τόπο που επισκέπτονται, θα έρχονται σε επαφή με τις ιδιαίτερες βιοκλιματικές και κοινωνικές συνθήκες που οδηγούν στην διαφοροποίηση και την ιδιαιτερότητα που κάνουν ξεχωριστά και μοναδικά αυτά τα προϊόντα. Έτσι, όταν επιστρέψουν στην πατρίδα τους θα τα αναζητήσουν και θα γίνουν με την σειρά τους, δωρεάν διαφημιστές. Θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά.
Αυτό δεν έγινε ποτέ οργανωμένα από την Μεταπολίτευση και μετά. Μόνο μετά το 2016 ξεκίνησε μια σοβαρή προσπάθεια ενεργοποίησης των Υπουργείων Εξωτερικών, Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης ώστε να βοηθηθούν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις και οι συνεταιρισμοί σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας.
Ήταν πολύ ελπιδοφόρο το γεγονός ότι τουλάχιστον στην Ευρώπη υπήρχε μια στροφή προς την αναζήτηση των αγροτικών προϊόντων με ονοματεπώνυμο, συνεταιριστικά μικρών παραγωγών κλπ. Ελπίζουμε πραγματικά ότι η τάση αυτή δεν θα ανακοπεί δραματικά με την έλευση της πανδημίας.
7. Ερ.: Βεβαίως, στο πλαίσιο αυτό θέλω να μας πείτε με γενναιότητα ποιες ήταν οι αδυναμίες στη δική σας διακυβέρνηση κι εφόσον αναλάβετε πάλι την εξουσία τις προτεραιότητες που θα θέσετε.
Απ.: Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε ερείπια την χώρα. Κατάφερε και δημιούργησε κοινωνική συνοχή, προστάτευσε τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα και τους ανθρώπους που είχαν μεγαλύτερη ανάγκη, δημιούργησε ένα δίκτυο κοινωνικής προστασίας, ρύθμισε το χρέος και άφησε στα ταμεία 37 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο μέχρι να συμβούν όλα αυτά, η πορεία ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Ό,τι γινόταν έπρεπε να έχει την έγκριση των «θεσμών». Μέσα σε ένα εξαιρετικά περιοριστικό πλαίσιο, πολλά δεν μπόρεσαν να γίνουν. Άλλωστε, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε την εμπειρία της διακυβέρνησης και φυσικά δεν είχε την πλαισίωση από τον σκληρό πυρήνα της δημόσιας διοίκησης η οποία πολλές φορές λειτούργησε με αδράνεια στις επιχειρούμενες αλλαγές και πολιτικές τομές που επιχείρησε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Ωστόσο, η επόμενη φορά, που όπως φαίνεται στην κοινωνία δεν θα είναι πολύ αργά, όλα θα είναι διαφορετικά. Τώρα υπάρχει η πολύτιμη εμπειρία, η τίμια στάση, η εμπιστοσύνη με τις δομές και τους ανθρώπους της διοίκησης είναι δεδομένη, ενώ έχουν τεθεί οι προτεραιότητες των αλλαγών που χρειάζονται στον τόπο.
Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι: πως θα είναι η κατάσταση στην χώρα μετά από την καταστροφική διακυβέρνηση που ζούμε σήμερα.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις