Η συζήτηση για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) μετά το 2027, που πραγματοποιήθηκε στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας, ανέδειξε μία πραγματικότητα που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, η γεωργία της Ευρώπης βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Οι προτάσεις για έναν αγροτικό τομέα ανθεκτικό, βιώσιμο και προσαρμοσμένο στις προκλήσεις της εποχής μοιάζουν φιλόδοξες, αλλά ταυτόχρονα αφήνουν αναπάντητα ερωτήματα για την πρακτική εφαρμογή τους.
Η θεωρία απέναντι στην πράξη
Οι κατευθυντήριες γραμμές που παρουσιάστηκαν από την προεδρία αναγνωρίζουν τις ανάγκες των αγροτών για σταθερότητα, δίκαια εισοδήματα και πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες. Ωστόσο, η εμπειρία διδάσκει πως οι καλές προθέσεις συχνά σκοντάφτουν στις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Η πολυπλοκότητα των ευρωπαϊκών κανονισμών και η αργοπορία στην έγκριση και εφαρμογή νέων πλαισίων έχουν απογοητεύσει πολλές φορές τον αγροτικό κόσμο.
Μπορεί η επόμενη ΚΑΠ να γίνει πραγματικά «φιλική προς τον αγρότη»; Ή μήπως οι μεγάλες υποσχέσεις θα χαθούν και πάλι μέσα σε χρονοβόρες διαδικασίες και ανισότητες στην κατανομή των πόρων;
Η πράσινη μετάβαση ως πρόκληση
Η περιβαλλοντική βιωσιμότητα αποτελεί αδιαμφισβήτητη προτεραιότητα, όμως το κόστος αυτής της μετάβασης εξακολουθεί να βαραίνει δυσανάλογα τον αγρότη. Οι οικολογικές υπηρεσίες, οι μειώσεις εκπομπών και οι πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον απαιτούν επενδύσεις που πολλές φορές δεν μπορούν να καλυφθούν από τις υπάρχουσες ενισχύσεις. Η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι επιτυχημένη χωρίς ουσιαστική στήριξη και δίκαιη κατανομή των βαρών.
Αν δεν ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της γεωργίας, υπάρχει κίνδυνος να ενισχυθεί η ανισότητα μεταξύ των κρατών-μελών και να αποδυναμωθούν οι πιο ευάλωτοι αγρότες.
Η προεδρία υπογραμμίζει τη σημασία στήριξης των μικρών και οικογενειακών εκμεταλλεύσεων, ωστόσο το πώς θα επιτευχθεί αυτό παραμένει ασαφές. Οι μικρές αγροτικές εκμεταλλεύσεις είναι η καρδιά της ευρωπαϊκής γεωργίας, αλλά και οι πιο εκτεθειμένες στις προκλήσεις της αγοράς και της κλιματικής αλλαγής. Εάν η νέα ΚΑΠ δεν δώσει ειδική μέριμνα και πόρους για αυτές, κινδυνεύουμε να δούμε τον αγροτικό τομέα να συγκεντρώνεται ακόμα περισσότερο στα χέρια λίγων.
Ο αγρότης στο επίκεντρο – Αρκεί;
Το σύνθημα της ΚΑΠ «κεντρική θέση για τον αγρότη» είναι σωστό, αλλά δεν πρέπει να παραμείνει απλά μια ρητορική διακήρυξη. Ο αγρότης χρειάζεται ένα σταθερό πλαίσιο, δίκαιες αμοιβές, επαρκείς ενισχύσεις και πρόσβαση σε τεχνογνωσία.
Η νέα ΚΑΠ μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία, αλλά μόνο αν συνοδευτεί από πολιτική βούληση για πραγματική αλλαγή. Αλλιώς, θα μείνει μία ακόμη χαμένη ευκαιρία, σε μία εποχή που η ευρωπαϊκή γεωργία δεν μπορεί να αντέξει άλλες χαμένες ευκαιρίες.
Το ερώτημα είναι ξεκάθαρο Θα σταθεί η ΚΑΠ στο ύψος των περιστάσεων ή θα συνεχίσει να εγκλωβίζεται στις αδυναμίες του παρελθόντος; Η απάντηση ανήκει σε όλους εμάς.
του Γ.Μπακόλα Αγρότης και Project Manager στο Agrocapital.gr
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις