Προέχει να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της βιομηχανίας ζάχαρης

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ (Αναπληρωτής Υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας): Αγαπητοί συνάδελφοι, ένας απλός παρατηρητής της πορείας της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης πολύ εύκολα θα διαπίστωνε ότι η κύρωση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που συζητάμε σήμερα ήταν μονόδρομος, αλλά και κατεπείγουσα για όσους βεβαίως πιστεύουν στην αναγκαιότητα της ύπαρξής της. Αυτό φάνηκε από τις τοποθετήσεις όλων των κομμάτων στην κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου και Οικονομικών. Απλώς, μερικοί δεν μπορούν να το αποδεχθούν ψηφίζοντας το, γιατί το κάνει, ασφαλώς, μία κυβέρνηση της Αριστεράς.

Χρόνια τώρα προσπαθούσατε, αγαπητοί συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, να πουλήσετε την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης σε ιδιωτικά χέρια. Ούτε αυτό το καταφέρατε, αφού δεν καταλάβατε ούτε το πιο απλό πράγμα, ότι η προσπάθειά σας δεν θα είχε επιτυχή –ευτυχή για εσάς, βεβαίως- κατάληξη, γιατί απλά το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η Τράπεζα της Ελλάδας αποφάσισαν τα δάνεια της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης να μεταφερθούν στην Τράπεζα Πειραιώς και οι μετοχές να παραμείνουν στην υπό εκκαθάριση «κακή» ΑΤΕ.

Όπως, επίσης, φάνηκε το ότι θα έκλειναν τα δύο από τρία εργοστάσια, από τη στιγμή που δεν χρηματοδοτήθηκαν οι τευτλοπαραγωγοί, για να καλύψουν τις ανάγκες των εργοστασίων σε πρώτη ύλη.

Η συνεχής μείωση, αγαπητοί συνάδελφοι, της παραγωγής ζάχαρης και η επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών, ξεκίνησε εδώ και μερικά χρόνια, αλλά οι αρμόδιοι πανηγύριζαν ότι η εταιρεία πάει πολύ καλά και έχει κέρδη.

 Είναι πολλά τα αίτια που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση, όπως η ραγδαία επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών της Βιομηχανίας Ζάχαρης, που μάλιστα ήταν και εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών των Αθηνών, όπως η μείωση των ιδίων κεφαλαίων, η αύξηση των βραχυπροθέσμων υποχρεώσεων με παράλληλη μείωση του κυκλοφορούντος ενεργητικού, το αρνητικό κεφάλαιο κίνησης, η αύξηση των απαιτήσεων –προφανώς, λόγω κακοπληρωτών- η μείωση παραγωγής ζάχαρης και η πραγματοποίηση υψηλών ζημιών.

Κύριοι συνάδελφοι, ακούστε και μία ιδιαιτερότητα και βγάλτε τα συμπεράσματά σας. Τα έξι από τα συνολικά επτά μέλη του προηγούμενου Διοικητικού Συμβουλίου διέμεναν στην Αθήνα, ενώ έδρα της Βιομηχανίας ήταν η Θεσσαλονίκη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και όλοι το αντιλαμβάνεστε. Από τα τρία εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα δύο έμεναν μόνιμα στην Αθήνα. Τα τέσσερα από τα επτά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς, πιστώτρια τράπεζα, ενώ το 82% των μετοχών ανήκει στο Δημόσιο.
Από τις αρχές του 2011 ξεκίνησε μία διαδικασία πώλησης των μετοχών, αλλά δεν υπήρξε καμία πρόοδος, όπως σας είπα, γιατί πολύ απλά, αγαπητοί συνάδελφοι, οι μετοχές έμεναν στην ΑΤΕ υπό εκκαθάριση και τα δάνεια πήγαν, όπως σας είπα προηγούμενα, στην Τράπεζα Πειραιώς, όπως αποφάσισε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η Τράπεζα της Ελλάδας. Είναι μία παγκόσμια πρωτοτυπία αυτό.
Άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι ότι προσελήφθη και δεύτερος σύμβουλος πώλησης, ενώ παρέμεινε και ο πρώτος που δεν είχε πετύχει στο έργο του. Φυσικά και οι δύο αμείβονταν και μάλιστα για πολύ καιρό αξιολογώντας ανύπαρκτες προσφορές.  

Τυχαίνει, αγαπητοί συνάδελφοι, να παρακολουθώ χρόνια την πορεία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης. Η Διοίκηση των τελευταίων χρόνων γνώριζε ότι οδηγούνταν στο αδιέξοδο και ότι δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και δεν έκανε τίποτα για να ανατρέψει αυτήν την πορεία. Πώς ήταν δυνατόν να πουληθούν οι μετοχές, όταν τα δάνεια τα έχει άλλος και τις μετοχές τις έχει άλλος; Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Δεν έκανε τίποτα για να σταματήσει την απαξίωσή της.   

Βέβαια, κάπου στη διαδρομή συζήτησαν διάφορα σενάρια, όπως να κεφαλαιοποιηθούν οι απαιτήσεις της Τράπεζας Πειραιώς. Ανέθεσαν στην εταιρεία KANTOR να μελετήσει το θέμα της λειτουργίας ή όχι και των τριών εργοστασίων και κατέληξαν να λειτουργήσουν το ένα.
Για όσους, αγαπητοί συνάδελφοι, γνωρίζουν, το παιχνίδι χάθηκε πριν καν ξεκινήσει, δηλαδή όταν ανακοινώνονταν οι τιμές των τεύτλων του 2013. Εάν η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, παραδείγματος χάριν, έδινε πέντε εκατομμύρια ευρώ περισσότερα στους παραγωγούς και γινόταν η κατάλληλη ενημέρωσή τους, θα συγκέντρωναν τεύτλα για τουλάχιστον 100.000 τόνους ζάχαρη και με πολύ ικανοποιητικό κόστος παραγωγής. Με παράλληλη παραγωγή του υπολοίπου της ποσόστωσης με τη διαδικασία φασόν και εισαγωγές για την κάλυψη της υπόλοιπης ζήτησης η Βιομηχανία δεν θα είχε ζημιές και με τα κέρδη από τα εργοστάσια της Σερβίας θα ήταν σε εξαιρετική κατάσταση.
Δυστυχώς, δεν έγινε κανένα απ’ αυτά, γιατί, αγαπητοί συνάδελφοι, το διοικητικό συμβούλιο δεν μπόρεσε όχι μόνο να λύσει το πρόβλημα, αλλά ούτε καν να το καταλάβει. Πώς αλλιώς μπορεί να δικαιολογηθεί το γεγονός ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Βιομηχανίας Ζάχαρης το ’83 καλωσορίζοντας τον τότε Υπουργό Μακεδονίας-Θράκης, Βορείου Ελλάδας, στο εργοστάσιο στο Πλατύ χαρακτήρισε «καλή τη φετινή σοδειά, η οποία δίνει καλές αποδόσεις σε ποιοτικό και ποσοτικό επίπεδο». Και να σκεφτεί κανείς ότι αυτή ήταν η χειρότερη χρονιά για τη Βιομηχανία με 30 εκατομμύρια ζημιά.

Τι παραλάβαμε εμείς, αγαπητοί συνάδελφοι, τον Φεβρουάριο; Τις δανειακές υποχρεώσεις προς την Τράπεζα Πειραιώς να ανέρχονται –σας τα λέω αυτά με στοιχεία από τον ισολογισμό της εταιρείας στις 31.12.2014 - σε 143 εκατομμύρια, να έχει χορηγηθεί τον Ιανουάριο του 2015 επιπλέον δάνειο ύψους 10,5 εκατομμυρίων ευρώ, να οφείλονται στους αγρότες άλλα 10 εκατομμύρια ευρώ από την περσινή χρονιά και στα ταμεία να μην υπάρχει ούτε ένα ευρώ για τις λειτουργικές δαπάνες.

Το πρώτο που κάναμε ήταν να πάρουμε ένα δάνειο 8,5 εκατομμύρια ευρώ με τη μόνη εγγύηση που δεχόταν η Τράπεζα Πειραιώς –στην οποία είναι υποθηκευμένη, όπως σας είπα, όλη η περιουσιακή συγκρότηση της εταιρείας- το ενέχυρο όλης της υπόλοιπης ζάχαρης, για να μπορέσουμε να πληρώσουμε τους τευτλοπαραγωγούς για να αρχίσουν την καλλιέργεια της καινούριας χρονιάς. Πληρώθηκαν σχεδόν όλοι, αλλά η κεφαλαιακή ενίσχυση με τα 30 εκατομμύρια, που συζητάμε με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, ήταν μονόδρομος για τις υπόλοιπες υποχρεώσεις.

Αγαπητοί συνάδελφοι, να πούμε μια αλήθεια. Λύνει όντως το άμεσο πρόβλημα η συγκεκριμένη χρηματοδότηση, αλλά δεν λύνει από μόνη της το πρόβλημα της βιωσιμότητας. Στις 30.06.2015 πιθανόν η εταιρεία, εάν δεν κάνουμε αυτές τις κινήσεις που πρέπει, να έχει το ίδιο πρόβλημα και να έχει πάλι –θα έλεγα- πρόβλημα ρευστότητας. Πρέπει, λοιπόν, να δούμε τι θα κάνουμε. Και μπήκε από πολλούς Βουλευτές το μεγάλο ζήτημα της βιωσιμότητας.

Άρα, λοιπόν, εμείς τονίζουμε ότι δεν κάναμε μόνο την κίνηση για να σώσουμε πρόσκαιρα την εταιρεία, αλλά κυρίως για να εξασφαλίσουμε αυτές τις προϋποθέσεις για να μπορέσει να γίνει βιώσιμη η λειτουργία της.
Με βάση τη σημερινή κεφαλαιακή διάρθρωση, όπως σας είπα, καμιά τράπεζα δεν μπορεί να τη χρηματοδοτήσει. Ούτε όμως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου μπορεί να
ξαναγίνει γιατί ο βασικός μέτοχος η ΑΤΕ, όπως σας είπα, είναι σε εκκαθάριση. Υπάρχει ένα πρόβλημα σε όλο αυτό. Και θα πρέπει η ίδια η Τράπεζα Πειραιώς να αντιληφθεί ότι πρέπει να λυθεί το πρόβλημα. Αυτός ο γόρδιος δεσμός μεταξύ Τράπεζας Πειραιώς και Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης πρέπει να λυθεί και η ίδια η Τράπεζα Πειραιώς να αναλάβει και αυτή τις ευθύνες της, δεδομένου ότι έχει και αυτή ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τη μέχρι σήμερα πορεία της.

Δεν θα αναφερθώ -γιατί υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία- στα υπόλοιπα νούμερα. Αυτό που θέλω να σας πω μόνο είναι το τι κάνουμε εμείς από εδώ και πέρα. Από εδώ και πέρα, αγαπητοί συνάδελφοι, ξεκινάμε από μία διαπίστωση που θα σας την πω, γιατί συμμετείχα στη σχετική συζήτηση στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρουσιάστηκε ένα γράφημα σχετικά με τα κοστολόγια ζάχαρης των κρατών-μελών. Λέω τι παραλάβαμε. Στα συμπεράσματα αυτά απεικονίζονταν γραφικά τα κόστη παραγωγής ζάχαρης των κρατών-μελών με την Ελλάδα να είναι εκτός γραφήματος, καθώς το κόστος παραγωγής ξεπερνούσε τα όρια του γραφήματος που ήταν στα 500, το κόστος της Ελλάδας ήταν στα 700 ευρώ τον τόνο. Αυτό, λοιπόν, καλούμαστε εμείς να αντιμετωπίσουμε.

Εμείς, λοιπόν, απ’ τη δική μας πλευρά θα κάνουμε αυτό που πρέπει για να λύσουμε το πρόβλημα, για να συνεχιστεί κατ’ αρχήν η τευτλοκαλλιέργεια. Υπάρχουν, βεβαίως, ευθύνες. Δεν σημαίνει ότι τις ξεχνάμε. Αυτά θα τα βρούμε μια άλλη ώρα.

Όμως, τώρα προέχει να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της βιομηχανίας ζάχαρης, να λειτουργήσουν, αν είναι δυνατόν, τουλάχιστον τα δύο εργοστάσια Πλατέος και Ορεστιάδας τη φετινή χρονιά. Κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια και έκκληση προς τους τευτλοπαραγωγούς όσο μπορούν, έστω και αυτήν την περίοδο, αυτές τις ημέρες που υπάρχει μια δυνατότητα. Φαίνεται υπάρχει αυτή η προσπάθεια, αλλά -όπως ξέρετε- οι καιρικές συνθήκες ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, στις συγκεκριμένες περιοχές ήταν πάρα πολύ δύσκολες τη φετινή χρονιά.
Εμείς, θέλουμε, λοιπόν, να παραχθεί όσο το δυνατό μεγαλύτερη ποσότητα ζάχαρης για τον απλούστατο λόγο ότι θα περιοριστούν και οι εισαγωγές. Ούτε καν πλησιάζουμε τις ανάγκες που έχουμε για την εγχώρια κατανάλωση.

Τι κάναμε, λοιπόν, άμεσα για να συμβάλλουμε στη μείωση του κόστους λειτουργίας της Βιομηχανίας; Το πρώτο ήταν να εξασφαλίσουμε τη συνδεδεμένη ενίσχυση στην καλλιέργεια και ταυτόχρονα να την εντάξουμε στο καθεστώς ολοκληρωμένης διαχείρισης. Με δεδομένο ότι σε ένα στρέμμα παράγονται, κατά μέσο όρο, επτά τόνοι τεύτλων και ότι η συνδεδεμένη ενίσχυση είναι 53 ευρώ το στρέμμα και η ολοκληρωμένη διαχείριση 30 ευρώ το στρέμμα, τότε συνάγεται ότι η ενίσχυση ανέρχεται σε 12 ευρώ τον τόνο τεύτλων. Ήδη η σύμβαση που έχουμε με τους τευτλοπαραγωγούς είναι στα 45 ευρώ και εάν αφαιρέσουμε, λοιπόν, τα 12 ευρώ τότε έχουμε ένα κόστος –γιατί τα 12 είπαμε είναι οι ενισχύσεις- στα 33 ευρώ, δηλαδή χαμηλώνουμε πολύ τον πήχη.

Πέραν αυτού υπάρχει και η δυνατότητα να μπει σε ειδικό καθεστώς ενίσχυσης, όπως έχει γίνει με τον Κανονισμό 1308/2013 για τη Φινλανδία. Για την Φινλανδία, για την παραγωγή ζάχαρης η τευτλοκαλλιέργεια έχει ένα ειδικό καθεστώς ενίσχυσης, λόγω των κλιματικών συνθηκών που υπάρχουν. Κάτι τέτοιο θα είναι και δική μας επιδίωξη, ούτως ώστε αυτό το 32 που σας είπα να πέσει και πιο κάτω. Άρα, δηλαδή, να έχει και ο τευτλοπαραγωγός μια ικανοποιητική τιμή και ταυτόχρονα, βεβαίως, το κόστος της πρώτης ύλης να έχει πέσει σημαντικά.

Το δεύτερο που θέλουμε να κάνουμε είναι, οπωσδήποτε μέσα από την καμπάνια και μέσα από τις επαφές με τον αγροτικό κόσμο, να αυξήσουμε όσο γίνεται τις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Στο λογαριασμό που έχουμε κάνει εάν ξεπεράσουμε τα εκατό χιλιάδες στρέμματα, κάπου αυτή η παραγωγή που θα υπάρχει θα μας δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ακόμη μεγαλύτερη μείωση του κόστους της παραγωγής.
Αυτά θα έλεγα αν συνδυαστούν και με μία τρίτη παρέμβαση, που είναι πάρα πολύ σημαντική, που αφορά το κόστος λειτουργίας του εργοστασίου -φανταστείτε ότι πάνω από το 25% του κόστους παραγωγής είναι κόστος ενέργειας- με μία κατάλληλη παρέμβαση και ιδιαίτερα χρησιμοποιώντας τη φλούδα των τεύτλων ως καύσιμη ύλη ενδέχεται αυτό να πέσει στο 5% το κόστος παραγωγής. Όλα αυτά ως πακέτο μαζί.
Ταυτόχρονα όμως και η Τράπεζα Πειραιώς πρέπει να καταλάβει ότι για τη συγκεκριμένη Βιομηχανία, για τη συγκεκριμένη λειτουργία, πρέπει η ίδια από τη δική της πλευρά να απαλύνει αποφασιστικά το βάρος που υπάρχει, ούτως ώστε όλο αυτό το πακέτο να δημιουργήσει, όπως πιστεύουμε, τις προϋποθέσεις για να κάνουμε το μεγάλο ξεκίνημα.

Ξέρετε, αγαπητοί συνάδελφοι, επειδή από το 2017 καταργείται και η ποσόστωση στη ζάχαρη, εάν έχουμε κάνει ένα ξεκίνημα την ερχόμενη χρονιά τέτοιο που να μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις για καλλιέργεια πάνω από εκατό χιλιάδες στρέμματα, πολύ εύκολα μπορούμε να φτάσουμε στα εκατόν εξήντα οκτώ, που είναι η ποσόστωση που έχουμε, πολύ εύκολα μπορούμε να φτάσουμε και σε ποσότητες πάνω από διακόσιες χιλιάδες τόνους, που είναι οι ανάγκες που έχουμε ως χώρα από πλευράς ζάχαρης.

Άρα, από αυτή την άποψη, εγώ κάνω μία έκκληση κλείνοντας: Αγαπητοί συνάδελφοι των υπολοίπων κομμάτων, ήδη η τοποθέτησή σας, τουλάχιστον στην Επιτροπή, ήταν θετική. Βρείτε έναν τρόπο να κάνετε το μεγάλο βήμα, ούτως ώστε κι εσείς να απαντήσετε σε αυτόν τον αγροτικό κόσμο που έχει μεγάλη αγωνία. Υπήρξε από πλευράς των κομμάτων -και επειδή βλέπω τον συνάδελφο από «Το Ποτάμι» απέναντι- πραγματικά η διάθεση και η θέληση να βοηθήσουν. Κάντε το όλοι και να ξέρετε ότι για όλους θα είναι όφελος η επαναλειτουργία της συγκεκριμένης μονάδας.