Ερώτηση του Βουλευτή Βασίλειου Βιλιάρδου προς τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αναδεικνύει το μείζον ζήτημα των "κόκκινων δανείων" των αγροτών και των αγροτικών συνεταιρισμών. Ο Βουλευτής, επικαλούμενος την πρόσφατη εξαγγελία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για ένα ευέλικτο σύστημα διαχείρισης αυτών των δανείων, εκφράζει τις ανησυχίες των αγροτών της Αρχαίας Κορίνθου, οι οποίοι, παρά τις ρυθμίσεις του παρελθόντος, όπως το άρθρο 39 του Ν.3259/2004, βρίσκονται αντιμέτωποι με υπέρογκα χρέη και αμφιβάλλουν για την αποτελεσματικότητα των επερχόμενων ρυθμίσεων.
Ο Βουλευτής, με την ερώτησή του, ζητά διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 39 του Ν.3259/2004, την πρόθεση των Υπουργών για νέα νομοθετική ρύθμιση που θα διασφαλίζει την προστασία των αγροτών και την διαγραφή του "κόκκινου χρέους", καθώς και την ύπαρξη οδηγίας της Τράπεζας της Ελλάδος για την πρόβλεψη ρήτρας αντιστάθμισης συναλλαγματικού κινδύνου ("hedging") σε δάνεια σε ελβετικό φράγκο.
Η ερώτηση αυτή θέτει επί τάπητος την ανάγκη για ουσιαστική στήριξη του αγροτικού κόσμου, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του και η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της χώρας. Ακολουθεί η ερώτηση:
Κύριοι Υπουργοί,
Κατόπιν εξαγγελίας του πρωθυπουργού στην πρόσφατη ΔΕΘ, περί του ότι «Η κυβέρνηση θα θεσμοθετήσει ένα ευέλικτο σύστημα διαχείρισης των ‘’κόκκινων δανείων’’ αγροτών και συνεταιρισμών, ώστε με βάση τις δυνατότητές τους να μειώνονται οι τόκοι, να καταργείται μέρος του οφειλόμενου κεφαλαίου και σε βάθος χρόνου να γίνεται η αποπληρωμή με δυνατότητα αναχρηματοδότησης και οριστικής διευθέτησης και εξάλειψης των όποιων εμπράγματων βαρών» ο αγροτικός κόσμος της χώρας μας αναμένει νέα ευνοϊκή ρύθμιση, για τα «κόκκινα δάνεια» των αγροτών και των αγροτικών συνεταιρισμών. Όπως μας πληροφορούν οι εκπρόσωποι του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου, τα ‘’κόκκινα’’ αγροτικά δάνεια της πρώην Αγροτικής Τράπεζας βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του Ειδικού Εκκαθαριστή ‘’PQH’’, που με βάση το ισχύον καθεστώς, δεν μπορεί να προχωρήσει, σε κούρεμα και ρύθμιση των οφειλών. Το δε σχέδιο της νομοθετικής αλλαγής που προετοιμάζεται, όπως μας ενημερώνουν οι ως άνω αγρότες, φημολογείται ότι, θα ανατεθεί προς σύνταξη σε εταιρεία διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων (servicer). Η προαναφερθείσα δρομολόγηση δημιουργεί ανησυχίες στους εκπροσώπους του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου, περί του αν θα λειτουργεί η ρύθμιση αυτή προς όφελος των αγροτών και των αγροτικών συνεταιρισμών και όχι προς όφελος, πάλι, των servicers.
Οι ανησυχίες των αγροτών επιτείνονται, καθώς, γνωρίζουν ότι, αν η υπό συζήτηση ρύθμιση είναι τόσο ευνοϊκή, ώστε να μπορούν οι αγρότες και οι συνεταιρισμοί να αποπληρώσουν, ελαχιστοποιείται η προοπτική κέρδους των εμπλεκόμενων ιδιωτών στην διαχείριση των ‘’κόκκινων δανείων’’ των αγροτών και των αγροτικών συνεταιρισμών. Υπό τις προηγούμενες προϋποθέσεις, είναι προφανές ότι, θα ήταν προς όφελος του ελληνικού Δημοσίου, να εισπράξει η Τράπεζα της Ελλάδος τα ρυθμισμένα νομοθετικά ‘’κόκκινα δάνεια’’ για να χρηματοδοτήσει με τα κεφάλαια αυτά τον πρωτογενή τομέα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Οι ως άνω αγρότες που επικοινώνησαν μαζί μας απεύχονται κάθε προοπτική στήριξης συγκεκριμένων συμφερόντων διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων δανείων δια της ως άνω αναμενόμενης νομοθετικής πρωτοβουλίας, πέραν εκείνων των αγροτών ή των αγροτικών συνεταιρισμών. Η αναμενόμενη ρύθμιση ελάφρυνσης των αγροτών από τα χρέη, κατά τις προσδοκίες των ανωτέρω αγροτών, είναι επιθυμητό να λειτουργήσει ως ένα εφαλτήριο ανάπτυξης του βαριά δοκιμαζόμενου αγροτικού τομέα, ενόψει τόσων αρνητικών για τα συμφέροντά τους πολιτικών φορομπηχτικών πρωτοβουλιών, τα τελευταία χρόνια, όπως είναι η εξοντωτική φορολογία, η αύξηση των εισφορών και η περικοπή των επιδοτήσεων.
Άλλωστε, όπως τονίζουν οι συνεταιρισμένοι αγρότες της Αρχαίας Κορίνθου, αύξηση της αγροτικής παραγωγής, χωρίς τη στήριξη του μικρότερου αγρότη, δεν πρόκειται να υπάρξει, κάτι που όλοι οι παράγοντες του αγροτικού τομέα γνωρίζουν καλά. Κοντά στους 20 χιλιάδες αγρότες, όπως μας ενημερώνουν οι ανωτέρω, καθώς και περίπου 760 αγροτικοί συνεταιρισμοί είναι δέσμιοι ‘’κόκκινων δανείων’’, κυρίως από την πάλαι ποτέ Αγροτική Τράπεζα. Τα δάνεια αυτά, χρονολογούνται από την δεκαετία του 1970. Ήταν, δε, τέτοια η ακολουθούμενη τραπεζική πρακτική, που ήταν απίθανο να αποπληρωθούν ποτέ αυτές οι δανειακές υποχρεώσεις, όπως μας πληροφορούν οι διαμαρτυρόμενοι αγρότες της Αρχαίας Κορίνθου. Κάθε δάνειο σε καθυστέρηση, μας ενημερώνουν οι τελευταίοι ότι, ανανεώνονταν με πληθώρα ρυθμίσεων, που είχαν σκοπό, όχι τη διευκόλυνση των αγροτών, αλλά την πρόκληση μπόνους στα εμπλεκόμενα με τις σχετικές δανειακές χορηγήσεις τραπεζικά στελέχη, πράγμα το οποίο, κατά τη γνώμη των παραπάνω διαμαρτυρόμενων αγροτών, γνωρίζουν καλά, όσοι ασχολούνται με τη λειτουργία του τραπεζικού τομέα. Όφειλε, όμως, να λαμβάνεται πρόνοια προστασίας των δανειοληπτών.
Η πρώτη σοβαρή προσπάθεια μείωσης των κόκκινων δανείων, συνεχίζουν οι ανωτέρω αγρότες της Αρχαίας Κορίνθου, έγινε με το άρθρο 39, του νόμου 3259/2004 (νόμος για τα πανωτόκια), που καθόρισε, ως ανώτατο ύψος οφειλής για τα δάνεια των αγροτών, το διπλάσιο του αρχικού κεφαλαίου, αφού αφαιρεθούν πάσης φύσης καταβολές του οφειλέτη. Ως αρχικό κεφάλαιο οριζόταν, με βάση τον ω άνω νόμο, το ποσό που πραγματικά εκταμίευσε ο αγρότης ή ο αγροτικός συνεταιρισμός. Όμως, με παράπονο μας αναφέρουν οι ως άνω αγρότες, πως η παραπάνω ρύθμιση, σκόνταψε στην ερμηνεία του νόμου από την Αγροτική Τράπεζα (ακόμα και από την Τράπεζα της Ελλάδος), σε σημείο, που ακόμα και σήμερα, 20 χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου (που είναι ακόμα σε ισχύ), βρίσκονται στα δικαστήρια πληθώρα υποθέσεων αγροτών, προκειμένου να απελευθερωθούν οι τελευταίοι από τα σχετικά βάρη τέτοιων δανείων. Συγκεκριμένα, μας παρουσιάστηκε το παράδειγμα του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αρχαίας Κορίνθου, ο οποίος, έχοντας δανειστεί από την Αγροτική Τράπεζα, το 1971 (για 11 χρόνια), ποσό 1.600.000 δρχ (4.695,52€) και το 1987 (για 10 χρόνια) ποσό 21.800.000 δρχ (63.976,52€), συνολικά, εκταμίευσε από αυτά τα δάνεια ποσό 68.672,04€ (4.695,52€ + 63.976,52€). Τα προηγούμενα ποσά, σύμφωνα με το άρθρο 39, του Ν.3259/2004, ισοδυναμούσε με το αρχικό δανεισμένο κεφάλαιο, που πολλαπλασιαζόμενο επί δύο (68.672,04€ Χ 2 ) διαμόρφωνε το ποσό των 137.344,08€. Από αυτό το σύνολο (σύμφωνα με τον ανωτέρω νόμο), θα πρέπει να αφαιρεθούν, πάσης φύσεως καταβολές του συνεταιρισμού, από το 1971 μέχρι το 2010. Η ως άνω τράπεζα κατέθεσε αίτηση και πέτυχε την έκδοση σχετικής διαταγής πληρωμής εναντίον του. Το αποτέλεσμα της αφαίρεσης αυτών των καταβολών από το ανώτατο ύψος της οφειλής, διαμορφώνει το νόμιμο χρέος, κατά τους παραπάνω διαμαρτυρόμενους αγρότες. Με αίτησή της, όμως, η Αγροτική Τράπεζα, πέτυχε την έκδοση διαταγής πληρωμής για «επιδικασθέν οφειλόμενο κεφάλαιο», που ισούται με το ποσό των 373.224,35€. Δηλαδή, με την ανωτέρω διαταγή πληρωμής υποχρεώθηκε ο ως άνω συνεταιρισμός να πληρώσει (χωρίς να υπολογισθούν τα ποσά που έχει καταβάλει για πάνω από 40 χρόνια) ποσοστό ίσο με το 550% του αρχικά δανεισμένου κεφαλαίου ή 5,5 φορές το κεφάλαιο που εκταμίευσε από την Αγροτική Τράπεζα και επιπλέον, «επιδικασθείσα δικαστική δαπάνη» ποσού 9.579,55€. Η υπόθεση αυτή, όπως ενημερωθήκαμε από τους ανωτέρω διαμαρτυρόμενους αγρότες, είναι ακόμα στα δικαστήρια και την διαχειρίζεται ο Ειδικός Εκκαθαριστής PQH, στο χαρτοφυλάκιο του οποίου, το λογιστικό, σημερινό, υπόλοιπο οφειλής του παραπάνω συνεταιρισμού, ξεπερνάει τα 1.600.000€.
Με βάση το παραπάνω παράδειγμα, καταλαβαίνει κανείς ότι, ακόμα και η ρύθμιση του 2004 (άρθρο 39, του Ν.3259/2004), δεν εφαρμόστηκε όπως θα έπρεπε, ούτε από τη Δικαιοσύνη. Λόγω αυτής της σκόπιμης μη ορθής ερμηνείας του ανωτέρω νόμου, δεκαετίες ολόκληρες ταλαιπωρούνται αγρότες και αγροτικοί συνεταιρισμοί στις δικαστικές αίθουσες, σπαταλώντας χρόνο και χρήμα, που αφαιρούνται από τις επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα. Η κατάσταση αυτή, όπως εκτιμούν οι εκπρόσωποι του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου πρέπει να σταματήσει το συντομότερο, αρκεί να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση, που θα ξεκαθαρίζει και θα ορίζει ότι, ‘’κόκκινο δάνειο’’ προς ρύθμιση είναι εκείνο, από το οποίο έχει
αφαιρεθεί, πρώτα, το νομότυπα διαμορφωμένο «κόκκινο χρέος». Κάθε ποσό οφειλής, λοιπόν, όπως ισχυρίζονται οι εκπρόσωποι του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου, που ανέρχεται πάνω από το διπλάσιο του κεφαλαίου το οποίο εκταμίευσε αγρότης ή αγροτικός συνεταιρισμός, αφού αφαιρεθούν πάσης φύσεως καταβολές του, πρέπει να ονομαστεί
«κόκκινο χρέος» και να διαγραφεί άμεσα, ώστε να εφαρμοστούν, επιτέλους, οι προβλέψεις του ισχύοντα παραπάνω νόμου. Χωρίς την διαγραφή του κατά τα παραπάνω νοούμενου «κόκκινου χρέους», δεν θα έχει θετικό αποτέλεσμα καμία ρύθμιση ‘’κόκκινου δανείου΄΄ αγρότη ή αγροτικού συνεταιρισμού, καθαρά για τον λόγο της ανάγκης αποφυγής της οικονομικής εξαθλίωσης των αγροτών, όπως υποστηρίζουν δικαιολογημένα οι εκπρόσωποι του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου.
Κατά τους τελευταίους, αν η νέα αναμενόμενη νομοθετική πρωτοβουλία δεν πάει ακόμα ένα βήμα πάρα πέρα από τη ρύθμιση του άρθρου 39, του Ν.3259/2004, με άμεση διαγραφή, πρώτα από όλα, του κατά τα παραπάνω οριοθετούμενου ποσού, ως «κόκκινου χρέους» και μετά όλων των άλλων σχετικών πληρωμών του δανειολήπτη, με βασικά σημεία τη μείωση του επιτοκίου, το ‘’κούρεμα’’ του οφειλόμενου κεφαλαίου, τη δυνατότητα αποπληρωμής σε βάθος χρόνου και τη δυνατότητα αναχρηματοδότησης, τότε, η εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία θα έχει ως αποτέλεσμα, το να δοθεί η «χαριστική βολή», σε χιλιάδες αγρότες και σε περίπου 760 αγροτικούς συνεταιρισμούς, με την εκποίηση της περιουσίας τους, προς όφελος κάποιων συμφερόντων, τραπεζικών και μη, που κερδοσκοπούν εις βάρος τους.
Ως εκ τούτου, οι εκπρόσωποι του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου μας ενημέρωσαν ότι απευθύνουν έκκληση προς όλους τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς, να λάβουν τις απαραίτητες πρωτοβουλίες της διαγραφής του υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις καθοριζόμενου «κόκκινου χρέους» από τα ‘’κόκκινα δάνεια’’ αγροτών και αγροτικών συνεταιρισμών και να αναθέσουν τη σχετική υποχρέωση στον Ειδικό Εκκαθαριστή ‘’PQH’’, που έχει στο χαρτοφυλάκιο του όλα αυτά τα ‘’κόκκινα δάνεια’’, προχωρώντας σε ρυθμίσεις των οφειλών αυτών, με οδηγό την κατά τα παραπάνω προτεινόμενα νέα νομοθετική ρύθμιση υπέρ των αγροτών και των συνεταιρισμών τους.
Στα πλαίσια των ανωτέρω, επειδή η προστασία των δανειοληπτών με θεσμικούς κανόνες είναι υποχρέωση του εποπτεύοντα φορέα του τραπεζικού συστήματος της χώρας, μας προκαλείται εύλογα και η απορία για το αν είχε θεσπιστεί και διανεμηθεί οποτεδήποτε οδηγία της Τράπεζας της Ελλάδος προς τις τράπεζες, που υποχρέωνε σε πρόβλεψη ρήτρας αντιστάθμισης συναλλαγματικού κινδύνου (‘’hedging’’) στις συμβάσεις δανείων σε ελβετικό φράγκο, που έχουν συνάψει μαζικά ανυποψίαστοι πολίτες με υπόδειξη πολλών τραπεζικών υπαλλήλων.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
1. Για ποιο λόγο δεν τηρείται, στην περίπτωση του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Αρχαίας Κορίνθου, η ως άνω αναφερόμενη διάταξη του άρθρου 39, του Ν.3259/2004, που καθορίζει ως ανώτατο ύψος οφειλής για τα δάνεια των αγροτών, το διπλάσιο του αρχικού δανεισμένου κεφαλαίου, αφού αφαιρεθούν οι πάσης φύσης κατά καιρούς πληρωμές του οφειλέτη;
2. Θα επιβάλετε με νέα νομοθέτηση ή εγκύκλιο οδηγία σας προς τα τραπεζικά ιδρύματα την υποχρέωση σεβασμού στα προβλεπόμενα εντός του άρθρου 39, του Ν.3259/2004, ώστε να αφαιρεθεί σημαντικό τμήμα από το ανεξόφλητο ποσό χρέους προς τις τράπεζες που ακόμα έχουν σε εκκρεμότητα προς εξόφληση αγρότες η αγροτικοί συνεταιρισμοί της χώρας μας, έστω κι αν αυτό αποτελεί ήδη αντικείμενο δικαστικής διαφοράς των τελευταίων με τις τράπεζες;
3. Προτίθεστε σε ενδεχόμενη νομοθετική πρωτοβουλία σας που θα αφορά ευνοϊκές ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια των αγροτών, να προβλέψετε την άμεση διαγραφή από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κατά τα παραπάνω οριοθετημένου ποσού, ως «κόκκινου χρέους», καθώς και όλες τις πληρωμές του εκάστοτε δανειολήπτη επιπλέον του τελευταίου ποσού, με βασικά σημεία, τη μείωση του επιτοκίου, το ως άνω ενδεδειγμένο ‘’κούρεμα’’ του οφειλόμενου κεφαλαίου, τη δυνατότητα αποπληρωμής του όποιου κατά τα παραπάνω νομότυπου χρέους σε βάθος χρόνου και τη δυνατότητα αναχρηματοδότησής του, ώστε να μην εξοντωθούν οικονομικά χιλιάδες αγρότες και εκατοντάδες αγροτικοί συνεταιρισμοί ;
4. Υπήρχε σε ισχύ οδηγία της Τράπεζας της Ελλάδος που υποχρέωνε σε πρόβλεψη ρήτρας αντιστάθμισης συναλλαγματικού κινδύνου (‘’hedging’’) στις συμβάσεις δανείων σε ελβετικό φράγκο, που έχουν συνάψει εκατοντάδες ανυποψίαστοι πολίτες, με υπόδειξη πολλών τραπεζικών υπαλλήλων; (θερμή παράκληση για σαφή απάντηση στο παρόν ερώτημα, που θέσαμε πολλές φορές στη Βουλή αλλά δεν απαντήθηκε, με «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ»)