To νερό στο αγρόκτημα του Μας Μασουμότο στην Καλιφόρνια ρέει ακόμα. Τα τελευταία 25 χρόνια, ωστόσο, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει υποχωρήσει κατά 10 μέτρα. Επειδή, όμως, τα αποθέματα νερού δεν αρκούν, ο Αμερικανός αγρότης αναγκάστηκε να διακόψει την καλλιέργεια στο 25% των εκμεταλλεύσιμων εκτάσεών του. «Φύτεψα αυτόν τον αμπελώνα με τον πατέρα μου», λέει ο ίδιος, συμπληρώνοντας: «Είναι λυπηρό να βλέπω τώρα πώς έχει εξελιχθεί. Ετσι θα είναι η ζωή πλέον εδώ χωρίς νερό». Το αγρόκτημα του Μας Μασουμότο βρίσκεται στην κεντρική κοιλάδα της Καλιφόρνιας, τον οπωρώνα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα της Deutsche Welle. Αρκεί να σκεφθεί κανείς πως το 80% όλων των φρούτων που πωλούνται στις ΗΠΑ προέρχεται από αυτήν ακριβώς την περιοχή. Οπως, όμως, και σε όλες τις δυτικές πολιτείες, έτσι και στην κεντρική κοιλάδα παρατηρείται η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 20 ετών εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Το νερό γίνεται ολοένα και πιο πολύτιμο και σπάνιο ως αγαθό.

Κάθε μέρα ο Αμερικανός αγρότης λαμβάνει ταχυδρομικά προσφορές από ποικίλους επενδυτές, οι οποίοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν τη γη του. «Με βομβαρδίζουν συνεχώς με προσφορές. Σκεφθείτε πως μου δίνουν 42.000 δολάρια για τα τέσσερα στρέμματα. Όταν ο πατέρας μου αγόρασε το αγρόκτημα, είχε πληρώσει για την αντίστοιχη έκταση λιγότερα από 5.000 δολάρια. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι το νερό. Και κάτι ακόμα: οι επενδυτές δεν είναι ντόπιοι. Θέλουν, πάντως, να διασφαλίσουν τα δικαιώματα αξιοποίησης των υδάτινων πόρων του αγροκτήματος». Στις δυτικές πολιτείες των ΗΠΑ επενδυτές αγοράζουν το τελευταίο διάστημα συστηματικά εκτάσεις για καλλιέργεια. Παράλληλα, ωστόσο, αποκτούν και πρόσβαση στο νερό, το οποίο θα μπορούσαν να πωλούν στις γύρω αναπτυσσόμενες πόλεις. «Θέλουν να εξορύξουν νερό, με την ίδια λογική που ακολουθούν και στην περίπτωση του πετρελαίου», τονίζει ο Μας Μασουμότο: «Δεν βλέπουν την ξηρασία και τα φυτά που πεθαίνουν, βλέπουν μόνο το κέρδος».

Ο Αμερικανός αγρότης ελπίζει ότι οι κυβερνώντες θα θεσπίσουν αυστηρότερους κανόνες, έτσι ώστε να σταματήσει το εμπόριο νερού. Ανησυχεί, ωστόσο, πως όταν η κυβέρνηση αντιδράσει, θα είναι πλέον πολύ αργά για τους υδάτινους πόρους της Καλιφόρνιας.

Στη Σικελία

Για τον Ιταλό αγρότη και παρ’ ολίγον δικηγόρο Αντρέα Πασανίζι, η κλιματική αλλαγή έχει διαφοροποιήσει τις καλλιέργειές του. Στις εύφορες υπώρειες της Αίτνας στη Σικελία έχει φυτέψει αβοκάντο, ένα τροπικό φρούτο το οποίο αντικατέστησε τα σταφύλια ως μέσο βιοπορισμού, όπως σχετικά αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Financial Times. Η ιδέα προέκυψε προ 20ετίας έπειτα από ένα ταξίδι του στη Βραζιλία. Επιστρέφοντας στη Σικελία αποφάσισε να πειραματιστεί και να μην ακολουθήσει τη δικηγορία, ενώ χρησιμοποίησε τη γη όπου επί πολλές δεκαετίες ο παππούς του και οι προγενέστεροι διατηρούσαν αμπέλια. Μαζί με τα αβοκάντο ο Αντρέα Πασανίζι καλλιεργεί και τα κινέζικα φρούτα λίτσι, αλλά και λεμονιές. «Oι αμπελώνες του παππού ήταν παραγωγικοί στο παρελθόν, αλλά πλέον στο συγκεκριμένο υψόμετρο η θερμοκρασία έχει ανέλθει και καίει τα κλήματα.

Οπότε, εάν κάποιος ενδιαφέρεται για αυτήν την καλλιέργεια πρέπει να κατευθυνθεί υψηλότερα», επισημαίνει. Παρά ταύτα, η περιοχή ενδείκνυται για τροπικούς καρπούς, όπως είναι τα αβοκάντο και τα μάνγκο. Οι σοβαρές αλλαγές του καιρού αλλάζουν τα δεδομένα για αγρότες και γεωργικές επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα η ασφάλεια των προμηθειών συχνά απειλείται. Η άνοδος της θερμοκρασίας και η ξηρασία δυσχεραίνουν την καλλιέργεια συγκεκριμένων εντόπιων ποικιλιών και καρπών, ενώ παράλληλα διευκολύνουν την έλευση νέων, που σε προηγούμενες εποχές δεν θα θεωρούνταν συμφέροντες. Ο 37χρονος Αντρέα Πασανίζι συμπεριλαμβάνεται μεταξύ ενός ολοένα και αυξανόμενου αριθμού καλλιεργητών στη Σικελία, οι οποίοι στρέφονται στην εκμετάλλευση τροπικών φρούτων. Αλλωστε, το μικροκλίμα στο Τζιάρε, όπου έχει τα κτήματά του, είναι ιδανικό για τα τροπικά φρούτα και σήμερα κάθε χρόνο παράγει 1.400 τόνους αβοκάντο – κι αυτό χάρη στις πολλές βροχοπτώσεις και την υγρασία.

Μέσα στα τελευταία 30 χρόνια, όπως προκύπτει από την έρευνα του πανεπιστημιακού Φρανσέσκο Βιόλα, η θερμοκρασία της Σικελίας λόγω υπερθέρμανσης έχει ανέλθει 1 βαθμό Κελσίου. Τον Ιούνιο είχαν καταγραφεί θερμοκρασίες της τάξεως των 45 βαθμών Κελσίου. Οπως παρατηρεί ο Ετόρε Πραντίνι, πρόεδρος της Κολντιρέτι, της ένωσης των Ιταλών γεωργών, «κάθε χρόνο διαπιστώνουμε μεγαλύτερης διάρκειας διαλείμματα υψηλότατων θερμοκρασιών, οπότε και το κλίμα γίνεται τροπικό». Από τα μάγκο, τα αβοκάντο και τις μπανάνες, που συνυπάρχουν με τα εσπεριδοειδή και τις ελιές, έως τα δέντρα που καλλιεργούνται για την ξυλεία τους στις Αλπεις στο βόρειο μέρος της Ιταλίας, η εικόνα αλλάζει. Αυτό σημαίνει, τέλος, πως πολλοί γεωργοί οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να προσαρμοστούν στα καινούργια δεδομένα, βρέθηκαν εκτός αγοράς.

Πηγή: Καθημερινή